Płodowy zespół alkoholowy- czym jest i jakie zagrożenia ze sobą niesie?

Ciąży powinna towarzyszyć szczególna troska o zdrowie zarówno matki jak i dziecka. Ciąża wiąże się również z szeregiem wyrzeczeń i jednym z nich jest całkowity zakaz spożywania alkoholu.  Wiele chorób wrodzonych pojawia się bez naszego wpływu, jednak płodowy zespół alkoholowy  zwany FAS występuje tylko u dzieci matek pijących. Jest to jedna z niewielu chorób  wrodzonych, na którą wpływ ma matka i do której może nie dopuścić. Czym jest FAS, jakie towarzyszą mu objawy i czy chorobę można leczyć?

FAS – Alkoholowy zespół płodowy

FAS to zespół wad wrodzonych o podłożu neurologicznym i fizycznym spowodowany piciem alkoholu przez kobietę w ciąży. Nie są znane dokładne liczby, jaka dawka alkoholu wywołuje tę chorobę, dlatego bardzo ważne jest unikanie nawet najmniejszych porcji alkoholu. Alkohol destrukcyjnie wpływa na ludzki organizm, a u rozwijającego się płodu może doprowadzić do uszkodzenia mózgu i zahamować jego prawidłowy rozwój. Nawet niewielka dawka alkoholu może spowodować  zaburzenia. Pojawić się może wówczas FAE – zespól zaburzeń identycznych jak w alkoholowym zespole płodowym, ale o mniejszym natężeniu.

Jak rozpoznać FAS

Zespół objawów charakteryzujących płodowy zespół alkoholowy jest złożony o może się charakteryzować:

• niskim wzrostem i niską wagą,
• słabym wzrokiem i słuchem,
• problemami z koordynacją ruchową,
• opóźnioną mową,
• nieprawidłowościami w budowie nerek i wątroby oraz kości,
• nadpobudliwością
• problemami z koncentracją i pamięcią
• nadwrażliwość na ból lub problemy z czuciem.

Najbardziej jednak charakterystycznym objawem tej choroby są zniekształcenia w obrębie twarzy. Dziecko ma

• nieproporcjonalnie małą głowę,
• szeroki, spłaszczony nos,
• małe, szeroko rozstawione oczy,
• nadmierne owłosienie.

Jak zdiagnozować FAS?

Diagnozowanie alkoholowego zespołu płodowego oparte jest na kilku podstawowych elementach. Bierze się pod uwagę:

1. charakterystyczny wygląd twarzy,
2. niską wagę oraz wzrost,
3. zaburzenia układu nerwowego
4. picie alkoholu przez matkę w czasie ciąży.

Jak postępować w przypadku FAS

FAS jest chorobą nieuleczalną, można jednak wpływać na ograniczanie skutków choroby. Wczesne wykrycie zespołu daje dziecku duże szanse na spełnione i szczęśliwe życie, choć dojście do tych efektów zajmie mu dużo więcej czasu i wysiłku niż zdrowym rówieśnikom. Najważniejsze jest szybkie zdiagnozowanie i właściwe postępowanie. Potrzebna jest troska i bezpieczne środowisko, szybka terapia i brak przemocy.

Problemy wynikające z FAS

Jeśli dziecko nie będzie objęte terapią, oprócz objawów związanych z uszkodzeniem mózgu mogą pojawić się również tzw. objawy wtórne. Obejmują one szereg określonych zachowań i stają się problemem w dalszym funkcjonowaniu. Występują one zarówno u dzieci jak i w dorosłym życiu:

• lęk, złość, depresja,
• problemy w nauce,
• ADHD,
• problemy ze znalezieniem pracy,
• nieprzystosowanie społeczne
• stosowanie przemocy
• uzależnienie od innych
• zamknięcie się w sobie i wycofanie.

Na to czy objawy wtórne wystąpią ma wpływ otoczenie w jakim dziecko się wychowuje, terapia jakiej jest poddawane, lub jej brak. Dziecko otoczone właściwą opieką ze strony rodziców i psychologa może  nie odczuć skutków choroby w takim stopniu.