Świadome planowanie rodziny - Co powinnaś wiedzieć o kryteriach doboru antykoncepcji?

Świadome planowanie rodziny zbiega się z rozważnym doborem najlepszej dla zdrowia metody antykoncepcji, szczególnie gdy z osobistych względów przekładamy potomstwo na późniejszy czas.

Statystycznie rzecz ujmując, wśród związków, w których nie stosowano żadnej formy antykoncepcji co roku zachodzi w ciążę 85 na 100 kobiet, zatem nie powinniśmy liczyć, że nam się upiecze.

Czynniki brane pod uwagę

Najistotniejszą rolę odgrywa wiek, preferencje oraz ogólny stan zdrowia kobiety. Brana pod uwagę jest waga ciała, ewentualne występowanie chorób ogólnoustrojowych, stan ciśnienia tętniczego krwi, papierosy, a także historia położnicza. Należy uwzględnić również prawdopodobieństwo efektów ubocznych danej metody i styl życia.

Metoda dobrana pod wiek

Kobiety, które przed 20. rokiem życia nie współżyją regularnie powinny stosować prezerwatywy by zapobiec ciąży i chorobom wenerycznym, a przede wszystkim zabezpieczać się poprzez jednofazowe dwuskładnikowe preparaty o niskiej zawartości estradiolu i progesteronu, czyli hormonów płciowych, które pozyskano w sposób syntetyczny. Dodatkową korzyścią z ich przyjmowania jest załagodzenie problemów z trądzikiem, obfitości krwi oraz bólu menstruacyjnego.

Okres najwyższej płodności u płci pięknej ma miejsce w wieku 20-35 lat. Pod względem skuteczności najlepiej wypada antykoncepcja hormonalna i to ona jest najczęściej polecaną formą przez ginekologów. Dzięki różnorodności produktów, mogą one zostać indywidualnie dobrane do wygody każdej z pań. Zapominanie o tabletkach nie przekreśla ostatecznie naszych szans na bezpieczną antykoncepcję, gdyż do wyboru pozostają plastry, które wystarczy przyklejać raz na tydzień, stosowany co kwartał domięśniowy zastrzyk antykoncepcyjny z progestagennym hormonem oraz krążek, bądź pierścień dopochwowy z formułą estrogenowo-progestagenową, który co trzy tygodnie umieszcza się w pochwie. Istnieją jeszcze wewnątrzmaciczne systemy IUD, czyli wkładki i spirale z syntetycznym levonorgestrelem, który ma właściwości progestagenne, które pozwalają na bezpieczną antykoncepcję przynajmniej przez okres 3 lat oraz implanty podskórne.

Zajść w ciążę można także w wieku okołomenopauzalnym, o ile występuje jeszcze choćby nieregularna miesiączka. Ginekolog zleca na ogół antykoncepcję jednoskładnikową z syntetycznym progestagenem. Wedle preferencji możemy zdecydować się na implanty podskórne, systemy wewnątrzmaciczne, zastrzyki lub minipigułki. Formy dwuskładnikowe zwykle są wykluczane z uwagi na przeciwwskazania, takie jak choroby układu krążenia.

Mechaniczne metody antykoncepcji

Mechaniczne metody antykoncepcji dzielą się na prezerwatywy i błony dopochwowe, nie są polecane osobom z alergią na lateks. W przypadku, gdy pęknie prezerwatywa, pozostaje antykoncepcja awaryjna, którą przyjmuje się najdalej do 3 doby od stosunku.

Specjalne kryteria wyboru

Istotny jest również czas, który minął od narodzin dziecka, dlatego do antykoncepcji hormonalnej można wrócić mniej więcej po 6 tygodniach, gdy minie okres połogu. Jeśli mama karmi piersią, lekarz powinien zalecić plastry, krążki dopochwowe, bądź tabletki oparte na dwóch składnikach.

Dużą rolę odgrywa to, czy kobieta uskarża się na choroby przewlekłe. Przy niedoczynności, jak i nadczynności tarczycy, depresji i padaczce można obrać dowolną metodę, jednak w niektórych przypadkach istnieją ścisłe zalecenia:

• cukrzyca, hiperlidemia, przebyta  żylna choroba zakrzepowo-zatorowa – IUD z miedzią,
• w przypadku niekontrolowanego nadciśnienia tętniczego IUD z miedzią, a w kontrolowanym IUD z miedzią, bądź levonorgestrelem, jednoskładnikowe tabletki z progestagenem, implant podskórny,
• ostre, bądź przewlekłe WZW A lub WZW B - IUD z miedzią, bądź levonorgestrelem, pigułki z progestagenem, implant podskórny, zastrzyki,
• dysplazja lub rak szyjki macicy – pigułki z progestagenem,
• mięśniaki macicy – tabletki oparte na 2 składnikach, pigułki z progestagenem, implant podskórny, zastrzyki, krążki dopochwowe, bądź plastry.