Bakterie, wirusy, grzyby i inne mikroby… zwykle kojarzą się z chorobą i z problemami. Dlaczego więc mikrobiota jelitowa ma być niezbędna dla zdrowia? Cóż, kluczowe jest to, o jakich mikroorganizmach mowa i gdzie. To, weźmy proste porównanie, jak z ogniem: może oparzyć, ale i podgrzać jedzenie. Mikroby mogą zaszkodzić, ale akurat w jelitach flora bakteryjna jest niezbędna. Oczywiście musi ją tam tworzyć odpowiedni zestaw mikroorganizmów Tu bardzo ważna jest zarówno struktura ilościowa jak i jakościowa.
Funkcje mikrobioty jelitowej
Mikrobiota jelitowa to drobnoustroje naturalnie występujące w organizmie człowieka, a dokładniej w jelitach. To potężny ekosystem złożony z kilkuset gatunków. W badaniach z ostatnich lat (wg Nature) liczba tych organizmów jest porównywalna z liczbą wszystkich komórek w ciele człowieka.
Prawidłowa mikroflora jelitowa wpływa na poprawne funkcjonowanie naszego organizmu. Zapewnia mu zdrowie. Bez właściwej flory bakteryjnej jelit w zasadzie nie mamy szans na dobre samopoczucie. Tak szeroki jest jej wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu.
Drobnoustroje te działają jak swego rodzaju bioreaktor, który m. in. syntetyzuje witaminę K, witaminy z grupy B. poprawia wchłanianie minerałów czy przyswajanie substancji odżywczych. Mikrobiota to kluczowy element bariery ochronnej naszego organizmu. Jej prawidłowy skład blokuje patogenom możliwość kolonizowania nabłonka jelit i wywoływania zakażeń. Wspomaga rozwój komórek nabłonka i wpływa na skuteczność mechanizmów obronnych naszego organizmu. Działanie naszego układu odpornościowego zależne jest od prawidłowego składu mikrobioty jelitowej.
Zaburzenia mikrobioty jelitowej
Skąd mamy mikrobiotę jelitową? Kompletowanie tego zestawu mikroorganizmów rozpoczyna się na początku naszego życia. Co ciekawe, dobre fundamenty pod rozwój właściwej mikroflory kładzie już naturalny poród, a potem spożywanie mleka matki. Idźmy dalej. W dorosłym życiu forma naszej flory jelitowej częściowo zależy od nas, a częściowo nie. Mamy na nią wpływ poprzez dietę. Nie mamy zaś wpływu na nasze geny, wiek, i występujące choroby, a także na stosowane wtedy terapie. One też mogą wpływać na stan mikrobioty i w konsekwencji mogą prowadzić do powikłań zdrowotnych, które następnie, niestety, wciąż bywają leczone nieskutecznie. Przyczyną zaburzeń, czyli dysbiozy jelitowej jest często brak skupienia się na przyczynie, stosowanie niektórych leków, np. antybiotyków, przewlekły stres. W praktyce zdarza się, że chorzy przez lata cierpią. Choć wystarczyłoby sięgnąć po skuteczne metody, jak transplantacja mikrobioty jelitowej. Tu można przekonać się, że jest to możliwe także w Polsce: https://human-biome.com/.
Sam chory może zauważyć objawy zaburzeń flory bakteryjnej (dysbiozy jelitowej) jako utrzymujące się problemy trawienne (wzdęcia, zaparcia, biegunki, zgaga, uczucie przepełnienia, zwiększenie masy ciała itd.). Brak odpowiedniej terapii może prowadzić do poważnych schorzeń układu pokarmowego, jak np. zespół jelita drażliwego. Dysbioze jelitowa stwierdzono również u pacjentow z atopowym zapaleniem skory. Może też powodować problemy pozornie z jelitami niezwiązane. Zaburzona praca jelit, wynikająca z kłopotów ze stanem mikrobioty, ma wpływ na sygnały odbierane przez mózg. Objawia się m. in. zmianami nastroju, aż po stany chorobowe, jak np. depresja, schizofrenia, autyzm.
Aktualne badania wciąż wydłużają listę jednostek chorobowych, których źródła można się dopatrywać w zaburzeniach mikrobioty jelitowej. Bywa ona czasem nazywana dodatkowym „narządem” człowieka, ponieważ jest, niczym inne organy ciała, niezbędna do życia. Szczęśliwie współczesna medycyna i ten „organ” jest już w stanie przeszczepić. Z tego rozwiązania mogą z sukcesem korzystać pacjenci także w naszym kraju. Oficjalnym wskazaniem do zastosowania przeszczepu mikrobioty jelitowej są nawrotowe zakażenia bakterią C. difficile, a pozostałe wskazania są na etapie badań naukowych i wymagają zawsze konsultacji z lekarzem.
Co o tym sądzisz?