Nadwaga i otyłość to problemy społeczne naszych czasów. Szacuję się, że cierpi na nie 50% mężczyzn i 38% procent kobiet w Polsce, a polskie dzieci zajmują pierwsze miejsce w rankingu otyłych jedenastolatków. Skala problemu rośnie, a naukowcy zastanawiają się, jakie czynniki psychologiczne wpływają na ryzyko wystąpienia otyłości? Okazuje się, że istnieje dziedzina nauki zwana psychologią otyłości, która wykazuje wspólne cechy u osób, które dotyka ta choroba.
Jakie cechy osobowości posiadają osoby o podwyższonym ryzyku wystąpienia otyłości?
Uważa się, że osoby w rozmiarze XXL, są ciepłe, towarzyskie, miłe i przyjaźnie nastawione do świata. Jest w tym stereotypie trochę prawdy. To właśnie ekstrawertycy wykazują większe skłonności do napadowego objadania się. Intrawertyków, osoby nieśmiałe, bardziej zamknięte w sobie, częściej cechuje sumienność dzięki której łatwiej zachować im szczupłą sylwetkę i uniknąć otyłości.
Co wpływa na otyłość?
Kto jest narażony na otyłość?
Ponadto osoby ekstrawertyczne mają problem w trudniejszych momentach diety, kiedy masa ciała przestaje spadać. Bardzo szybką tracą motywacje i zaczynają wracać do starych nawyków. Introwertycy łatwiej znoszą reżim dietetyczny, a dzięki ich wytrwałości łatwiej przechodzą okresy stagnacji w gubieniu kilogramów.
Osoby dominujące w grupie, lubiące być w centrum uwagi, wykazują większą skłonność do objadania się, dlatego zaleca się im zwiększenie aktywności fizycznej, uprawianie sportów, w celu zmniejszenia negatywnych skutków tego typu zachowań i ryzyka otyłości.
Innym czynnikiem łączącym osoby ze skłonnościami do wystąpienia nadwagi jest uzależnienie np. od alkoholu bądź papierosów. Konkretnie chodzi o moment, kiedy decydują się zerwać z nałogiem. Jedzenie staje się dla nich rodzajem zamiennika, stymulującego podobne obszary w mózgu co nałóg, odpowiadające za poczucie spełnienia i zadowolenia. Wydzielająca się do krwiobiegu serotonina sprawia, że osoby rzucające nałogi coraz częściej zaczynają sięgać po przekąski, szczególnie wysokokaloryczne i węglowodanowe.
Również osoby o charakterze narcystycznym, skupiające się nadmiernie na swoim wyglądzie, uzależnione od oceny innych wykazują skłonności do ciągłego gubienia wagi naprzemiennie z jej przyrostem. Takie wahania predysponują do wystąpienia otyłości.
Innymi czynnikami psychologicznymi, które zwiększają ryzyko wystąpienia otyłości są zaburzenia typu borderline i zaburzenia obsesyjno – kompulsywne. Są to również osoby ze skłonnościami do depresji u których objadanie związane jest z uczuciem pustki.
Jak radzić sobie z występującymi czynnikami ryzyka otyłości i jak je zmniejszać?
Wprowadzenie zrównoważonej diety w tego typu przypadkach jest niewystarczające. Należy również zastanowić się w jakich momentach następuje przejadanie się i jakie emocje są z tym zachowaniem związane oraz starać się je eliminować i zastępować np. aktywnością fizyczną.
Co o tym sądzisz?