Stres w potocznym rozumieniu tego słowa ma znaczenie pejoratywne. Zrzucamy na niego nasze niepowodzenia w życiu zawodowym i prywatnym, dopatrujemy się w nim złego samopoczucia i negatywnych konsekwencji zdrowotnych. Często nie zdajemy sobie jednak sprawy, że w pewnych sytuacjach to stres wybawia nas z opresji.
Co to jest stres?
Co to jest eustres?
Co to jest stres?
Stres jest definiowany jako:
- bodziec, który zachodzi w naszym otoczeniu i wywołuje w nas emocje,
- reakcja fizyczna lub psychiczna, jaka następuje w zetknięciu z bodźcem stresogennym,
- proces, określany przez relację między nami a otoczeniem.
Rodzaje stresu
Stres ma dwa przeciwstawne aspekty. Wyróżnia się bowiem:
- dystres – zły stres, negatywnie wpływający na ludzką kondycję oraz
- eustres – dobry stres, o którym rzadko się niestety pamięta i o nim teraz będzie mowa.
Czym jest eustres?
Eustres można określić jako wrodzony instynkt pierwotny, służący przetrwaniu. Jego cechy charakterystyczne to: krótkotrwałość, postrzeganie go jako coś, z czy jesteśmy sobie w stanie dać radę, motywowanie nas do działania, wywoływanie ekscytacji i pobudzenia, poprawienie naszej wydajności i wyzwolenie dużych pokładów energii.
Eustres jest też czymś subiektywnym. Różni ludzie mają różnoraką tolerancję i próg odporności na stres. To, co dla jednych będzie motorem do działania, innych sparaliżuje i wywoła reakcję paniki.
Po co nam to?
Na krótką metę stres jest nam potrzebny. Oto niezbite dowody:
- Dzięki niemu szybciej reagujemy i jesteśmy silniejsi fizycznie. Ma to duże znaczenie w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia. Gdy dzieje się coś ekstremalnego, co nam bezpośrednio zagraża, nie mamy często czasu na myślenie. Za sprawą eustresu reagujemy instynktownie niemalże natychmiast, a wtedy liczy się każda sekunda.
- Bez eustresu prawdopodobnie nie podjęlibyśmy się różnych życiowych wyzwań. On nas mobilizuje i pozwala nam się rozwijać. Być może sam należysz to tego szerokiego grona osób, a jeśli nie to z pewnością znasz takie w swoim najbliższym otoczeniu, które nie będą działać, póki nie poczują nad sobą przysłowiowego bata. Studenci przed sesją, pracownicy wydajni tylko pod czujnym okiem szefa, biznesmeni, spodziewający się nagłej kontroli – pod wpływem stresu z zewnątrz nagle zabierają się do pracy. Przykłady można by mnożyć w nieskończoność.
- Eustres pozwala nam odkryć i pokonywać własne słabości i ograniczenia. Gdyby nie on, żadne zewnętrzne bodźce nie poinformowałyby nas o ich istnieniu. Gdy stoi przed nami jakieś trudne zadanie, pojawia się stres. Wydaje nam się, że nie jesteśmy w stanie go wykonać, ale wtedy zazwyczaj zaczynamy analizować problem i szukać rozwiązania. Eutres można tu porównać do bólu, jego pojawienie się to sygnał, by zwrócić baczniejszą uwagę na powstały dylemat.
- Bez eustresu życie byłoby po prostu nudne. Niektórzy nie potrafią żyć bez małej dawki stresu i adrenaliny. Sami je wyzwalają, uprawiając na przykład sporty ekstremalne. Wszyscy zaś lubimy ten błogi stan po eustresie, który daje odprężenie, poczucie satysfakcji z dobrze wykonanej pracy oraz wiarę we własne możliwości.
Co o tym sądzisz?