Jajnik, czyli gruczoł płciowy żeński odpowiada za wytwarzanie komórek jajowych. Pełni on dwie funkcje: rozrodczą, czyli wydalanie zdolnej do zapłodnienia komórki jajowej, oraz wewnątrzwydzielniczą.
Funkcja rozrodcza polega na dojrzewaniu zasadniczego jednego wydzielonego pęcherzyka. Gdy dojdzie do jego pęknięcia lub w niektórych przypadkach pęknięcia dwóch, wydalona zostaje komórka jajowa. Przy funkcji wewnątrzwydzielniczej ma miejsce wydzielanie przez komórki ziarniste i tekalne pęcherzyków i ciałka żółtego hormonów płciowych estrogenu i progesteronu, a także w pewnej ilości androgenów.
Czynność wydzielniczą jajników kontroluje układ podwzgórzowo-przysadkowy, sprzężony z jajnikami zwrotnie. Dzięki tym hormonom dochodzi do cyklicznych zmian w błonie śluzowej macicy (określanych jako cykl miesiączkowy).
Hormony jajników mają swój udział także przy wykształcaniu się organu rodnego i drugorzędnych cech płciowych (między innymi sutków). Wpływają także na przemianę materii i układ nerwowy współczulny (autonomiczny układ nerwowy). Pełnię funkcji hormonalnej jajniki uzyskują po osiągnięciu dojrzałości płciowej. Jej wygasanie przypada na okres przekwitania (klimakterium), w którym to czasie zaznacza się również zmniejszenie anatomiczne jajników.
Ustanie funkcji jajników za sprawą ich operacyjnego usunięcia lub leczenia za pomocą energii promienistej, powoduje pojawienie się dolegliwości charakterystycznych dla okresu przekwitania. Konieczność przeprowadzenia operacji wynika bardzo często z obecności guzów na jajnikach.
Mogą tam występować zarówno guzy złośliwe, jak i te łagodniejsze. Wśród tych drugich wyróżniamy przede wszystkim włókniaki, mięśniaki, naczyniaki i guzy torbielowate. Jajnik - włókniak, jest to nowotwór niezłośliwy zbudowany z włókien i komórek tkanki łącznej. Czasami dochodzi do wielkości główki dziecka.
Specyficznym objawem, który towarzyszy niemal 50% przypadków jest obecność w jamie otrzewnej i w jamach opłucnowych płynu przesiękowego, który ulega resorpcji po usunięciu włókniaka.
Określa się to mianem triady objawów, ponieważ poza samym guzem zalicza się do nich także wodobrzusze, płyn w jamie opłucnej i płyn w osierdziu. W przypadku gdy zostaną u nas zauważone powyższe objawy, konieczne jest jak najszybsze leczenie operacyjne.
Powrót do listy