Obecnie żyje coraz mniej ludzi, którzy by pamiętali wojnę i to nie tylko z opowiadań. Wiele starszych osób doświadczyło jej na własnej skórze. Część przebywała w obozach koncentracyjnych i cierpiała z powodu prześladowań, inni przede wszystkim z głodu. Okazuje się, że większość z nich ma na Syndrom KZ.
Przeżyta trauma w każdym przypadku pozostawia ślad w ich psychice. Nigdy nie potrafili funkcjonować normalnie i bardzo często ich rodziny nie zdawały sobie sprawy i nie zdają do tej pory, że dziadek, ojciec czy matka nie z własnej woli są oschli, wykazujący dezaprobatę czy nieczuli. Cierpią oni na Syndrom KZ.
Na czym polega Syndrom KZ?
Stanowi on zespół zaburzeń psychicznych, na które cierpieli ludzie, przebywających kiedyś w obozach koncentracyjnych, prześladowanych politycznie przez dwa reżimy. Nazywa się ją także zespołem obozu koncentracyjnego. Syndrom KZ to nieumiejętności przystosowania się do społeczeństwa w czasie powojennym. W przypadku takich osób system ich wartości uległ zupełnemu przewartościowaniu. Nie są one w stanie odnaleźć się w otoczeniu. Jest właściwie jednoznaczny z zawartym w międzynarodowych klasyfikacjach PTSD, czyli zespołem stresu pourazowego.
Przyczyny Syndromu KZ
Nie ma jednej konkretnej przyczyny tego stanu. Do rozwoju Syndromu KZ przyczyniły się traumatyczne przeżycia przede wszystkim w obozie koncentracyjnym. Uraz psychiczny jest tak duży, że odciska swój ślad na całym życiu chorych. Wszystko, czego doświadczyli jeńcy obozów, doprowadziło do wystąpienia u nich zaburzeń psychicznych. Ciężki głód, poniewieranie ludźmi, masowe zabijanie, to sytuacje ekstremalne, bardzo ciężkie do zniesienia dla ludzkiej psychiki.
Leczenie Syndromu KZ
Niewielu psychiatrów potrafi rozpoznać te zaburzenia. Wymagają one bardzo ciężkiej pracy terapeutycznej, by chory mógł funkcjonować prawidłowo. Bardzo często jednak osoby, które przeżyły obozy koncentracyjne, nie rozmawiały z nikim o swoich odczuciach. Nawet ich rodziny nie rozumiały, że zachowania ich bliskich wskazują na chorobę. W latach 50tych zaczęto w Polsce prowadzić badania na grupie byłych członków obozów koncentracyjnych, dzięki czemu można było zapewnić im pomoc terapeutyczną i opiekę, dzięki której mogli walczyć z chorobą. Poszerzyło to także spojrzenie specjalistów na problematykę występowania Syndromu KZ wśród byłych więźniów obozów koncentracyjnych.
Badania nad Syndromem KZ
Państwem pionierskim w przeprowadzaniu badań nad Syndromem KZ jest Polska. Już w latach 50tych wdrożono badania tych zaburzeń. W Krakowie prowadzono je na grupie byłych więźniów nazistowskich obozów koncentracyjnych, dzięki czemu możliwe było dokładne opisanie tej choroby. Celem badań w latach 1959 - 1964 było poznanie skutków przebywania w obozach koncentracyjnych. Jednak założenia z tego okresu w późniejszym etapie musiały ulec zmianie. Okazało się, że badani potrzebują leczenia i psychoterapii. W późniejszym czasie prowadzono badania także nad osobami, które doświadczyły Holocaustu i reżimu stalinowskiego. Badaniom podlegały także dzieci osób, które przeżyły te tragiczne zdarzenia.
Wnioski z tych badań są takie, że zaburzenia u ofiar tych wydarzeń są prawie identyczne, jak opisy osób cierpiących na PTSD, z tym że zespół stresu pourazowego opisano dopiero w latach 70tych. Opisano także dogłębniej tzw. sylwetkę ocalonego, czyli osobę, która przeżyła katastrofę.
Powrót do listy