W przypadku osób, u których stwierdzono raka skóry, aż u 73% przypadków stwierdza się raka podstawnokomórkowego. Stanowi on najczęstszy rodzaj nowotworu skórny.
Lokalizacja i charakterystyka
Zajmuje on przeważnie rejon twarzy i niemal zawsze rozwija się u osób po 50. roku życia, lecz czasami może też powstać w każdym innym miejscu, także u młodszych dorosłych. Na ogół powstaje w miejscach, gdzie skóra przechodzi w błonę śluzową. Jest to wykwit w kolorze ciała, niebolesny.
Typowo nowotwór ten jest z początku małym, miękkim guzkiem, który w przeciągu miesięcy lub lat powoli się powiększa, przyjmując kształt okrągłego guzka z zagłębieniem w części środkowej, z małymi perełkowatymi grudkami. Na jego obrzeżu widać drobne poszerzone naczynia krwionośne. Centralne zagłębienie może ulec owrzodzeniu ze strupem na wierzchu. Ze względu na przebieg wyróżnia się trzy rodzaje wrzodu drżącego skóry.
Rodzaje
Pierwszą odmianą tego nowotworu jest tzw. rak „powierzchowny”, pozostający na powierzchni skóry. Następny rodzaj to nowotwór „barwnikowy”, którego łatwo pomylić z czerniakiem, ponieważ zawiera odcienie brązu lub też jest niebieskoczarny. Ostatnim typem jest rak „naciekający”, którego cechą charakterystyczną jest centralne owrzodzenie, które wnika w głąb skóry i tkanki podskórnej.
Niebezpieczeństwo
Ta postać stanowi najmniejsze zagrożenie spośród wszystkich raków skóry. Nowotwór nie daje przerzutów do innych odległych narządów ciała. Mimo wszystko, konieczne jest jego leczenie. W sytuacji, gdy nowotwór nie jest leczony, może naciekać tkanki leżące głęboko pod skórą, nawet kości, i powodować tworzenie się dużych szpecących owrzodzeń na twarzy, które mogą ulegać zakażeniu.
Dlatego też wszystkie zmiany na skórze, które podejrzewa się o to, że są wczesnymi postaciami raka podstawnokomórkowego, powinny zostać usunięte, a wycięte tkanki – zbadane pod mikroskopem.
Profilaktyka
Wskazane jest unikanie ekspozycji na słońce, dzięki czemu można zmniejszyć ryzyko dla wszystkich typów raka skóry. Dodatkowo powinno się wystrzegać niezabezpieczonego wystawienia skóry na słońce w godzinach szczytu promieniowania (godziny wokół południa).
Dobrym rozwiązaniem jest zakładanie kapeluszy z szerokim rondem ściśle tkanych ubrań ochronnych. Należy regularnie korzystać z kremów wodoodpornych z filtrem przeciwsłonecznym SPF UVA ochrony i 30 lub więcej i nie wystrzegać się okresowych kontroli lekarskich. Wcześniejsze wykrycie nowotworu pozwoli na leczenie w stadium najbezpieczniejszym i zwiększającym szanse na całkowite wyleczenie.
Leczenie
Leczenie tego nowotworu polega przede wszystkim na usunięciu tkanki nowotworowej. Jeśli pozostanie, chociażby najdrobniejszy jej fragment, nowotwór będzie się dalej rozwijał w tkankach leżących poniżej lub wokół.
Ryzyko rozprzestrzenienia się do innych części ciała (powstaną przerzuty), jest niezwykle małe, chirurgiczne usunięcie go w całości oznacza więc pełne wyleczenie. Standardem w leczeniu raka podstawnokomórkowego jest stosowanie metod chirurgicznych.
Powrót do listy