Odpowiedzialne za powstawanie raka oskrzela jest przede wszystkim palenie papierosów czynne lub bierne (przebywanie w obecności osób palących). Badania wskazują, że ok. 90% zachorowań na raka płuca wynika właśnie z powodu kontaktu z rakotwórczymi substancjami zawartymi w dymie papierosowym.
Kolejne substancje mające wpływ na występowanie zmian nowotworowych to azbest, zanieczyszczenia przemysłowe, metale ciężkie, promieniowanie jonizujące, substancje chemiczne.
Podział:
płaskonabłonkowy - stanowi ok. 40% wszystkich nowotworów płuc, lokalizuje się w dużych oskrzelach, rozwija się stosunkowo wolno
gruczołowy (gruczolakorak) - stanowi ok. 30% wszystkich nowotworów płuc, lokalizuje się w drobnych oskrzelach, ma kilka podtypów i od nich zależy rokowanie
wielokomórkowy - najrzadszy nowotwór, jednak ma dużą dynamikę zmian
Objawy:
Objawy tej choroby są podobne do tych obecnych przy przewlekłym zapaleniu oskrzeli: kaszel z odpluwaniem żółto białawej flegmy, duszność odczuwana przy wysiłkach fizycznych lub świszczący oddech, Czasami występuje także kłujący ból przy wdechu lub stały ból w klatce piersiowej. Jeśli takie objawy pozostają zlekceważone, to komórki raka mogą osiedlić się także w innych narządach, takich jak na przykład skóra, kości, wątroba lub mózg. Najwcześniejszym zazwyczaj jego objawem jest suchy kaszel. Następnie dochodzi do tego odpluwanie krwawej plwociny o wyglądzie galaretki malinowej. Później duszność -jako wyraz znaczniejszego już zwężenia światła oskrzela. W dalszym etapie może dołączać się wysięk do jamy opłucnej.
Na skutek tego zwężenia dochodzi do gorszej wentylacji określonej części płuca i rozwoju niedodmy. Niedodma sprzyja zazwyczaj powikłaniom zapalnym w jej obszarze, a nawet tworzeniu się w ich obrębie ropni.
Badania:
Podstawowe:
Laboratoryjne: morfologia krwi, OB, mocznik, kreatynina, bilirubina, jonogram (sód i potas w surowicy), kinaza
- kreatynowa (CPK), transaminazy (Aspat, Alat), cukier we krwi, mocz b. ogólne
- RTG klatki piersiowej
Specjalistyczne:
- Brochoskopia
- Biopsja oskrzela
- Badanie mikroskopowe plwociny na obecność komórek nowotworowych
- Tomografia komputerowa klatki piersiowej
- Gazometria krwi tętniczej
- Spirometria
- USG jamy brzusznej
Występowanie:
- choroba występuje często
- mężczyźni chorują 4-krotnie częściej niż kobiety
- jest to najczęstszy nowotwór występujący u mężczyzn i czwarty co do częstości nowotwór u kobiet
- zachorowalność rośnie wraz z wiekiem, szczyt zachorowań w 5, 6 i 7 dekadzie życia
Ryzyko zachorowania:
- palenie papierosów, a także bierne palenie - palenie 10 sztuk papierosów dziennie przez okres 10 lat wielokrotnie zwiększa ryzyko raka płuc, wypalanie 40 sztuk papierosów dziennie przez okres 10 lat zwiększa ryzyko raka płuc 60-krotnie!
- występowanie rak oskrzela u rodziców
- toksyczne substancje: azbest, węglowodory aromatyczne (benzopiren, dwubenzopiren), związki niklu, chromu i arsenu
- promieniowanie radioaktywne
Powrót do listy