Perforacja stanowi jeden z rodzajów uszkodzenia błony bębenkowej. W jej trakcie dochodzi do utworzenia się ziejącej dziury na jej obszarze w następstwie różnych czynników, takich jak zapalenia ucha środkowego czy urazy mechaniczne.
Istnieją dwa rodzaje tego typu uszkodzenia:
Perforację centralną – jest to uszkodzenie błony bębenkowej, które nie obejmuje jej brzegu,
Perforację brzeźną – jest to bardziej niebezpieczna odmiana uszkodzenia, która dochodzi również do brzegu błony.
Perforacja brzeżna stanowi większe zagrożenie niż perforacja centralna, ponieważ przy uszkodzeniu brzegu błony istnieje możliwość napełzania i wrastania naskórka do wnętrza jamy bębenkowej i tworzenia tzw. perlaka.
To rodzaj naskórka mogący skutkować zniszczeniem struktur ucha z ropnymi stanami zapalnymi, dużym niedosłuchem i możliwością wystąpienia groźnych powikłań.
Przyczyny
Błona bębenkowa jest jednym z ważniejszych elementów budowy ucha, który oddziela przewód słuchowy zewnętrzny od ucha wewnętrznego.
Odpowiedzialna jest za przenoszenie drgań akustycznych z powietrza na łańcuch kosteczek słuchowych, dzięki czemu słyszymy. Sprężystość błony jest bardzo mała, w związku z czym dość szybko ulega uszkodzeniom pod wypływem wielu czynników.
Najczęściej za perforację błony bębenkowej odpowiedzialny jest przewlekły stan zapalny ucha środkowego. To schorzenie bardzo często pojawia się w następstwie różnego rodzaju urazów mechanicznych (takich jak czyszczenie uszu różnymi nieprzystosowanymi do tego narzędziami lub nieprawidłowe korzystanie z patyczków higienicznych, których nie powinno się wkładać dalej niż na głębokość małżowiny usznej).
Ponadto do uszkodzenia dochodzi w wyniku urazu ciśnieniowego po eksplozji (np. głośne przebicie woreczka foliowego napełnionego powietrzem nad uchem) lub po mocnym uderzeniu otwartą dłonią w ucho.
Diagnozowanie
Rozpoznania uszkodzenia lekarz dokonuje na podstawie wywiadu. W jego trakcie pyta on o stany zapalne ucha oraz przebyte urazy, które mogą być odpowiedzialne za taki stan. W przypadku podejrzenia perforacji wykonuje się badanie otoskopowe oraz badanie wiedootoskopowe.
Dzięki temu drugiemu badaniu, które wykonywane jest za pomocą miniaturowej kamery wideo i mikroskopu, lekarz ma możliwość zobaczenia wszelkiego rodzaju uszkodzenia błony bębenkowej. W niektórych przypadkach wykonywane jest także badanie audiometryczne, które potwierdza niedosłuch.
Metody leczenia
W przypadku niewielkich uszkodzeń błony bębenkowej dochodzi zazwyczaj do samowyleczenia. Nie obserwuje się również żadnych większych objawów.
Poważniejsze pęknięcia wymagają jednak przywrócenia ciągłości błony, co wykonuje się podczas operacji. Zabieg wykonuje się szczególnie w przy perforacji brzeżnej oraz gdy zaczynają występować powikłania, np. gdy z krawędzi perforacji podwija się naskórek, co grożąc wrośnięciem do jamy bębenkowej.
Dodatkowo lekarze apelują, że absolutnie nie należy stosować patyczków higienicznych do przeczyszczania uszu. Małżowinę powinno się wypłukiwać, np. po kąpieli. Wszelki kontakt z wodą, a już szczególnie nurkowanie jest natomiast niewskazane podczas wystąpienia uszkodzenia błony. Skutkiem tego może być nawet utrata równowagi podczas pływania.
W niektórych przypadkach lekarz jest zmuszony wykonać zabieg nazywany myringoplastyką, który polega na całkowitej rekonstrukcji błony bębenkowej.
Do przeprowadzenia operacji wykorzystuje się fragment innej tkanki (np. ochrzęstnej). Efektów nie należy jednak oczekiwać natychmiast, pierwsze pojawiają się bowiem dopiero po upłynięciu minimum tygodnia. Zazwyczaj zabieg przebiega bez problemów, a rokowania są pomyślne – słuch ulega wyraźnej poprawie.
Powrót do listy