Kretynizm

Kretynizm tarczycowy to choroba, w której trakcie charakterystyczna jest niedoczynność tarczycy, która powoduje niedorozwój układu nerwowego.

Przyczyną tej choroby mogą być geny, jeżeli niedoczynność tarczycy wywołuje brak enzymu, który przekształca tyrozynę w hormony tarczycowe.

Gruczoły wydzielania wewnętrznego (w tym tarczyca) produkują hormony, których zadaniem jest regulacja pracę organizmu. Tarczyca odpowiada za wiele funkcji. Są to między innymi wpływ na przemianę węglowodanów, tłuszczów i witamin w organizmie, regulacja temperatury ciała, oraz odpowiada za rozwój i właściwe działanie ośrodkowego układu nerwowego, oraz układu sercowo-naczyniowego. Możliwe to jest przy pomocy wytwarzanych przez siebie dwóch rodzajów hormonów: trójjodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4). Nieodłącznym elementem cząsteczek T3 i T4 jest jod.

Właściwe działanie tarczycy w okresie ciąży:

Od 2. tygodnia życia płodowego rozpoczyna się rozwój i różnicowanie komórek ośrodkowego układu nerwowego człowieka. W tym okresie organizm dziecka nie zdążył jeszcze wykształcić tarczycy, gruczoł ten funkcjonuje sprawnie dopiero od 20. tygodnia życia. Dlatego też T3 i T4, niezbędne kształtującemu się właśnie układowi nerwowemu, przenikają przez łożysko mamy. Zwiększona przepuszczalność łożyska na hormony tarczycy jest obserwowana na początku i pod koniec ciąży. W związku z tym oczywiste jest, że dla zdrowia maleństwa konieczne jest odpowiednie funkcjonowanie tarczycy kobiety ciężarnej.

W przypadku gdy przyszła matka ma niedoczynność tarczycy (tzn. jej tarczyca wytwarza zbyt mało hormonów) i nie leczy się z tego powodu lub spożywa za małe ilości jodu, to dziecko może doświadczyć nieodwracalnych zaburzeń umysłowych. Szczególnie zagrożenie stanowi znaczny brak jodu w pierwszych tygodniach ciąży, które mogą spowodować kretynizm dziecka. Choroba ta objawia się m.in. niedorozwojem umysłowym, dużymi rozmiarami głowy, a wraz z upływem czasu - niskim wzrostem, tępym wyrazem twarzy, powolnością ruchów i sennością, bełkotliwą mową. Duży niedobór jodu u kobiety ciężarnej może też prowadzić do poronień lub śmierci nienarodzonego dziecka.

Leczenie:

Skuteczne leczenie zależne jest od odpowiednio wczesnej wprowadzonej terapii. W związku z tym każde dziecko lub osoba dorosła z nadmierną sennością, niedorozwojem fizycznym i umysłowym, niechęcią do jedzenia, skłonnością do zaparć stolca powinny budzić podejrzenie w kierunku niedoczynności gruczołu tarczowego i być poddane specjalistycznemu badaniu lekarskiemu w celu ustalenia przyczyny takiego zachowania się.