Anisakioza

Anisakioza jest chorobą lub tak zwana inwazja zapoczątkowana przez pasożyty zwane nicieniami. Występuje dosyć często, gdyż organizmy te żyją w mięśniach ryb, a dostając się do naszego organizmu, powodują wiele dolegliwości jelitowych i brzusznych.

Wywołują ją pasożyty z rodzaju Anisakis, Contracoecum i Pseudoterranova. Najbardziej zagrożone są osoby, które spożywają dużo ryb w formie surowej, solone lub w lekkiej zalewie.

Nicienie nie żyją zbyt długo w przewodzie pokarmowym człowieka, a w przebiegu zarażenia może dojść do niedrożności jelita cienkiego, które jest kwalifikowane do przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego.

Największą częstotliwość zachorowań występuje w Skandynawii, w której je się wątrobę dorsza, Japonii słynącej z sushi i sashimi, Holandii, w której popularne jest jedzenie potraw ze śledzi marynowanych i krajach Ameryki Południowej wzdłuż wybrzeży Pacyfiku-tam je się ceviche.

Pasożyty te zazwyczaj nie tolerują wód o niskim zasoleniu, toteż ciężko będzie je spotkać w Bałtyku, czy chociażby w Morzu Północnym.

Przyczyny:

Pasożyty rozwijają się w morskich skorupiakach, rybach i ssakach. Zarażenie następuje po zjedzeniu któreś z wymienionych potraw, np. śledzi lub sushi. Larwy wielkości ok. 2 cm, dostają się najpierw do błony śluzowej żołądka. Stamtąd po tygodniu zaczynają przemieszczać się do jelita cienkiego.

Człowiek jest tylko ich przypadkowym gospodarzem, ponieważ ostatnim naturalnym żywicielem nicieni są walenie, żywiące się rybami.

Większe ryzyko jest przypadku spożywania ryb dzikich. Dlatego przed podaniem rybiego mięsa warto oczyścić je z pasożytów podgrzewając je do temperatury 60 stopni bądź zamrażając poniżej -20 stopni.

W niektórych krajach właśnie tak postępuje się z każdą rybą, w celu pozbycia się z niej ewentualnych robaków i zmniejszenia ryzyka wielu chorób.

Objawy:

Pierwsze symptomy występują w ciągu kilku godzin od zjedzenia zarażonej ryby. Pasożyty przedostające się do błony śluzowej żołądka wywołują u chorego bardzo silny, kurczowy ból brzucha i wymioty. Również dalsza wędrówka robaka do jelita cienkiego jest przyczyną ostrego bólu brzucha, który bywa niezwykle uciążliwy.

To pierwszy symptom, po którym poważnie powinniśmy się zastanowić nad wizytą u lekarza. W późniejszym czasie pojawia się kaszel, podczas którego larwy wydostają się przez jamę ustną na zewnątrz, jednak przez większość pacjentów nie jest to zauważalne.

Nicienie mogą być przyczyną stanów zapalnych, do których dochodzi od 1 do 2 tygodni od zarażenia. Odczynom tym z naciekiem eozynofilów często towarzyszą objawy przypominające chorobę Crohna, czyli zmiany w odbycie, niedrożność jelit, pojawienie się oporu w jamie brzusznej oraz przewlekła biegunka.

Wielokrotnie u zarażonych pasożytem dochodzi do reakcji anafilaktycznej, będącej wynikiem działania toksyn uwalnianych przez nicienie do tkanek ryb. Na skórze pojawiają się plamy i często mylone jest to z uczuleniem na spożywanie ryby.

Diagnoza:

Prawidłowa diagnoza wymaga przeprowadzenia gastroskopii, czyli nieinwazyjnego badania przewodu pokarmowego. Podczas niego wydobywa się larwy do badania parazytologicznego. Można również inwazyjnie pobrać wycinek ścianki jelita w celu badania histopatologicznego.

Jeżeli pasożyty zajmują obszar jelita cienkiego, wtedy przypadek kwalifikuje się do przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego. W innych wypadkach chorobę leczy się farmakologicznie podając albendazol, który uniemożliwia robakom wydzielanie pewnych substancji potrzebnych im do przeżycia.

W ten sposób w ciągu kilku dni od rozpoczęcia przyjmowania leku następuje mimowolne wydalenie nicieni z organizmu i całkowite wyleczenie z choroby.

Profilaktyka:

Stosowanie się do paru zasad pozwoli nam skutecznie unikać ryzyka zarażenia pasożytami. Pamiętajmy o dobrym zamrożeniu ryb morskich przed spożyciem, aby w ten sposób usunąć wszystkie larwy.

Musi być ono też dobrze obrobione, ponieważ mrożenie nie daje nam stuprocentowej pewności oczyszczenia.

Dlatego powinniśmy mięso dobrze wysmażyć lub ugotować. Jeżeli chodzi o skorupiaki i rośliny morskie, to należy dobrze sprawdzić ich pochodzenie, dokładnie je obrać i umyć, aby nie doszło do zakażenia.

Przyjmując kilka drobnych nawyków, z pewnością uda nam się ominąć anisakiozę szerokim łukiem i cieszyć się smakiem naszych ulubionych morskich przysmaków.