Afta

Afta to owalny wykwit o żółtawym nalocie, pod którym jest nadżerka. Otacza go czerwony rąbek zapalny. Afty mogą mieć od 1 mm do 2 cm średnicy i tworzą się w jamie ustnej.

Można rozróżnić następujące jej postacie:

• afty mniejsze - afty przewlekle i nawrotowe,
• afty duże - ich przyczyną mogą być mechaniczne uszkodzenia jamy ustnej. Ukłucie szczoteczką do zębów, zabiegi stomatologiczne-mogą mieć znaczny wpływ na pojawienie się aft.
  
  

Ważną rolę odgrywa czynnik alergiczny oraz immunologiczny. Na powstawanie aft mają wpływ także stresy, niektóre pokarmy, infekcje i inne choroby. Niekiedy, mimo dokładnych badań, nie udaje się tych przyczyn ustalić. Ważną rolę w zachorowaniu na aftozę nawrotową odgrywają czynniki genetyczne i predyspozycja rodzinna. Około 30% osób z aftozą nawrotową ma w rodzinie osobę z tą samą chorobą, a występowanie aftozy u obojga rodziców wiąże się z około 90% ryzykiem rozwoju aftozy u ich dzieci.

Afty nawrotowe występują głównie u dorosłych i mogą wraz z nimi występować bolesne odczyny ze strony węzłów chłonnych. Jeden rzut trwa 4-8 dni, przy czym ból ustępuje stopniowo. Choroba zwykle trwa latami, a jej wyleczenie następuje niekiedy samoistnie. Afty tego rodzaju pojawiają się na brzegach i końcu języka, na wargach, nigdy na podniebieniu twardym i dziąsłach.

Dla afty dużej istotnymi czynnikami wywołującymi jej rozkwit jest niedobór żelaza, kwasu foliowego, witaminy B12, zaburzenia hormonalne i autoimmunologiczne. Najczęstsze objawy to pieczenie i miejscowy ból. Może też wystąpić gorączka i powiększenie węzłów chłonnych.

Leczenie:

Małe afty goją się samoistnie w przeciągu dwóch tygodni. W gabinecie lekarskim stosuje się środki koagulacyjne i przyżegające, można też stosować leki zmniejszające ból, a także płukanki antyseptyczne. W razie częstych nawrotów należy zgłosić się do lekarza stomatologa w celu diagnozy i ustalenia planu leczenia. Częste cięższe postacie aftoz wymagają leczenia antybiotykami czy sterydami. Zazwyczaj pojedyncze afty goją się w ciągu 7 do 10 dni. Jeśli pojedyncza zmiana na śluzówce jamy ustnej utrzymuje się dłużej, może to być szczególna postać aftozy, ale prawdopodobnie nie jest to afta.