Mitoxantronum to substancja odnajdująca zastosowanie w leczeniu raka piersi z przerzutami, chłoniaka nieziarniczego (typu non-Hodgkin) oraz ostrej białaczki nielimfocytowej u dorosłych, w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi lekami przeciwnowotworowymi. Mitoxantronum wykorzystuje się do leczenia dolegliwości bólowych wynikających z zaawansowanego hormononiezależnego raka prostaty w skojarzeniu z małą dawką kortykosteroidów wówczas, gdy standardowa terapia lekami przeciwbólowymi nie daje oczekiwanych rezultatów.
Przeciwwskazania:
- Stosowanie u pacjentów z ciężką mielosupresją
- Nadwrażliwość na mitoksantron lub na którąkolwiek substancję pomocniczą
- Okres karmienia piersią
- Nie należy podawać dotętniczo
- Nie należy podawać dokanałowo.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Mitoksantron jest aktywnym lekiem cytotoksycznym i należy podawać pod nadzorem specjalisty onkologa, który posiada dostęp do odpowiednich urządzeń do monitorowania parametrów klinicznych i laboratoryjnych w trakcie i po leczeniu. Podobnie jak w przypadku innych leków cytotoksycznych, podczas stosowania mitoksantronu należy zachować ostrożność. Podczas leczenia konieczne jest regularne monitorowanie parametrów klinicznych, hematologicznych i biochemicznych. W trakcie trwania leczenia należy regularnie wykonywać pełną morfologię krwi.
W zależności od wyników tych badań może być konieczne dostosowanie dawkowania
Leku nie wolno podawać podskórnie, domięśniowo, dokanałowo i dotętniczo. Brak doświadczenia z podawaniem mitoksantronu w sposób inny od drogi dożylnej. Zgłaszano przypadki miejscowych neuropatii, czasem nieodwracalnych po wstrzyknięciu dotętniczym.
Leku nie wolno podawać dokanałowo. Zgłaszano przypadki neuropatii i neurotoksyczności, zarówno ośrodkowej jak i obwodowej po wstrzyknięciu dokanałowym. Zgłoszenia te obejmowały przypadki prowadzące do śpiączki, ciężkich powikłań neurologicznych i paraliżu z zaburzeniami czynności jelit i pęcherza moczowego.
W przypadku pancytopenii i ciężkich zakażeń ran, zaleca się zachowanie ostrożności, jeśli podawany jest mitoksantron.
Wszelkie infekcje należy wyleczyć przed rozpoczęciem stosowania mitoksantronu.
Mitoksantron należy stosować ostrożnie u pacjentów z mielosupresją lub w złym stanie ogólnym.
Zaleca się częstsze badanie morfologii ze szczególnym uwzględnieniem liczby neutrofilów. Cięższe lub przedłużające się zahamowanie czynności szpiku może występować u pacjentów, których wcześniej poddawano intensywnej chemioterapii bądź radioterapii lub u pacjentów w złym stanie ogólnym.
Notowano przypadki zaburzeń czynności serca, w tym zastoinową niewydolność serca i zmniejszenie frakcji wyrzutowej lewej komory. Większość z tych zaburzeń wystąpiła u pacjentów wcześniej leczonych pochodnymi antracykliny, wcześniej lub jednocześnie poddanych radioterapii w obrębie klatki piersiowej lub śródpiersia lub u pacjentów z chorobą serca w wywiadzie. Zaleca się, aby ci pacjenci leczeni byli pełną dawką według pełnego schematu dawkowania. W przypadku tych pacjentów wymaga się zachowanie większej ostrożności, dokładne i regularne badania serca zaleca się od początku leczenia. Szczególną ostrożność zaleca się u pacjentów, którzy wcześniej leczeni byli maksymalnymi skumulowanymi dawkami antracyklin (np. doksorubicyny i daunorubicyny).
Doświadczenie z długotrwałym stosowaniem mitoksantronu jest obecnie ograniczone i dlatego zaleca się, by badania serca wykonywać również u pacjentów bez określonych czynników ryzyka podczas leczenia dawką skumulowaną większą niż 160 mg/m2 pc.
Zaleca się uważny nadzór medyczny nad pacjentami z ciężką niewydolnością wątroby, obrzękiem, wodobrzuszem lub wysiękiem opłucnowym.
Należy zachować ostrożność u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby.
Zawartość sodu: 10 mg/5ml: 0,739 mmol sodu; 20mg/10ml: 1,478 mmol sodu
Należy to wziąć pod uwagę u pacjentów stosujących dietę z kontrolowaną ilością sodu.
Mitoksantron może powodować niebiesko-zielone zabarwienie moczu do 24 godzin po podaniu, o czym należy poinformować pacjentów.
Sporadycznie donoszono o niebieskim zabarwieniu skóry i paznokci. Bardzo rzadko może wystąpić odwracalne niebieskie zabarwienie twardówki.
W leczeniu białaczki może wystąpić hiperurykemia, jako wynik szybkiego rozpadu komórek nowotworowych pod wpływem mitoksantronu. Przed rozpoczęciem leczenia przeciwbiałaczkowego należy monitorować stężenie kwasu moczowego w surowicy oraz profilaktycznie podać leki zmniejszające jego stężenie. Zakażenia układowe należy leczyć jednocześnie lub tuż przed rozpoczęciem leczenia mitoksantronem.
Szczepienie w czasie leczenia mitoksantronem może być nieskuteczne. Należy unikać immunizacji z zastosowaniem żywych szczepionek wirusowych.
Kobietom w wieku rozrodczym i ich partnerom odradza się poczęcie dziecka oraz zaleca stosowanie skutecznych metod zapobiegania ciąży w czasie leczenia i przez co najmniej 6 miesięcy od jego zakończenia.
Działania niepożądane:
Częstość występowania działań niepożądanych została określona następująco:
Bardzo często (≥1/10)
Często (≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często (≥1/1000 do <1/100)
Rzadko (≥1/10 000 do <1/1000)
Bardzo rzadko (<1/10 000)
Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych).
Działania niepożądane mogą wystąpić u więcej niż 10% pacjentów.
Mielosupresja jest działaniem niepożądanym ograniczającym dawkę mitoksantronu.
Mielosupresja może być bardziej nasilona i trwać dłużej u pacjentów, którzy wcześniej poddani byli chemio- lub radioterapii. Jeśli mitoksantron jest stosowany w leczeniu hormonoopornego raka prostaty może wystąpić wiele innych hematologicznych działań niepożądanych (patrz podpunkt „Zaburzenia krwi i układu chłonnego”).
W przypadku hormonoopornego raka prostaty:
W randomizowanym badaniu II fazy, w którym dawkę mitoksantronu zwiększono zaczynając od liczby neutrofili >1000/mm3 neutropenię 4 stopnia wg. WHO (bezwzględna liczba neutrofili
Zaburzenia krwi i układu chłonnego:
Bardzo często:
- Neutropenia. Zwiększenie dawki w związku z wystąpieniem hematologicznego nadiru prowadziło do neutropenii 4 stopnia u 54% pacjentów. Gorączka neutropeniczna wystąpiła u 14 % pacjentów.
- Zahamowanie czynności szpiku kostnego, hipoplazja szpiku kostnego.
- Przemijająca leukopenia z nadirem w 10-13 dniu po zakończeniu leczenia (ciężka leukopenia u 6% pacjentów), niedokrwistość (anemia), granulocytopenia, nieprawidłowa liczba leukocytów.
Często: trombocytopenia z liczbą płytek krwi
/l wystąpiła u 4% pacjentów.
Zaburzenia serca:
Bardzo często: przemijające zmiany w zapisie EKG po długim leczeniu. Arytmie.
Często: bezobjawowe zmniejszenie frakcji wyrzutowej lewej komory serca (u 2,6% pacjentów otrzymujących skumulowana dawkę 140 mg/m2 ), niewydolność serca, ból w klatce piersiowej, zastoinowa niewydolność serca po długotrwałym leczeniu, (u 2,6% pacjentów otrzymujących skumulowana dawkę 140 mg/m2), bradykardia zatokowa.
U pacjentów otrzymujących dawki skumulowane > 160 mg/m2 mitoksantronu należy monitorować pracę serca.
U pacjentów otrzymujących antracykliny lub inne kardiotoksyczne onkolityki i/lub poddanych radioterapii śródpiersia oraz z chorobą układu krążenia w wywiadzie istnieje większe ryzyko wystąpienia działań niepożądanych na serce.
Dane uzyskane ze zgłoszeń po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu wskazują, iż kardiotoksyczność występuję w leczeniu dawkami skumulowanymi poniżej 100 mg/m2.
Częstość nieznana: zgłaszano przypadki kardiomiopatii i zawałów serca
Zaburzenia oka:
Niezbyt często: odwracalne niebieskie zabarwienie twardówki
Częstość nieznana: zapalenie spojówek
Zaburzenia żołądka i jelit:
Bardzo często: łagodne nudności i wymioty u około 50 % pacjentów (ciężkie u 1 %), zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, biegunka, ból brzucha, zaparcia, zapalenie błon śluzowych, zaburzenia smaku.
Niezbyt często: krwawienie z przewodu pokarmowego
Częstość nieznana: zapalenie trzustki
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania:
Bardzo często: gorączka
Często: zmęczenie, obrzęk
Niezbyt często: reakcje alergiczne (np. wysypka, duszność, niedociśnienie)
Częstość nieznana: zapalenie żył w miejscu podania, osłabienie
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:
Często: hepatotoksyczność, zwiększona aktywność enzymów wątrobowych (AlAT)
Zaburzenia układu immunologicznego:
Częstość nieznana: reakcje anafilaktyczne (w tym wstrząs anafilaktyczny)
Zakażenia i zarażenia pasożytnicze:
Bardzo często: zakażenia, zakażenia górnych dróg oddechowych, infekcje układu moczowego
Często: zapalenie płuc, posocznicza, zapalenie błony śluzowej nosa
Niezbyt często: zakażenia oportunistyczne
Urazy, zatrucia i powikłania po zabiegach
Częstość nieznana: krwiaki
Zespół rozpadu guza (charakteryzujący się występującą hyperurykemią, hyperkaliemią, hyperfosfatemią i hipoklacemią) występował rzadko w trakcie chemioterapii z mitoksantronem stosowanym w monoterapii jak i w terapii skojarzonej.
U pacjentów z leukemią obraz występujących działań niepożądanych jest porównywalny, aczkolwiek występują one częściej i są bardziej nasilone, szczególnie w odniesieniu do zapalenia błon śluzowych w tym zapalenia błony śluzowej jamy ustnej.
Opisano dwa przypadki nagłej śmierci pacjentów z zaawansowanym stwardnieniem rozsianym, którzy leczeni byli mitoksantronem. Związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy tymi przypadkami, a zastosowaniem mitoksantronu nie jest znany.
Badania diagnostyczne
Bardzo rzadko: zmiany masy ciała
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania
Często: jadłowstręt (utrata apetytu)
Częstość nieznana: hyperurykemia
Nowotwory łagodne, złośliwe i nieokreślone (w tym torbiele i polipy)
Częstość nieznana: ostra białaczka
Podawanie inhibitorów topoizomerazy II, w tym mitoksantronu, w skojarzeniu z innymi przeciwnowotworowymi produktami leczniczymi i (lub) radioterapią wiązało się z rozwojem ostrej białaczki szpikowej lub zespołu mielodysplastycznego (MDS).
Zaburzenia układu nerwowego
Często: niespecyficzne neurologiczne działania niepożądane, tj. zawroty głowy, senność, zapalenie nerwów, dezorientacja, drgawki, łagodne parestezje, ból głowy
Zaburzenia psychiczne
Niezbyt często: lęk, splątanie
Zaburzenia nerek i dróg moczowych
Bardzo często: zwiekszone stężenie mocznika we krwi
Często: odbarwienie moczu w ciągu 24 godzin po podaniu leku.
Nefrotoksyczność, zwiększone stężenie kreatyniny w surowicy i zwiększone stężenie azotu w osoczu.
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Często: brak miesiączki (może być długotrwały i może odpowiadać przedwczesnej
menopauzie)
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Często: zapalenie błony śluzowej nosa
Niezbyt często: duszność
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Bardzo często: łysienie I i II stopnia u około 50 % pacjentów (postać ciężka występuje rzadko)
Często: wysypka, rumień
Niezbyt często: niebieskawe zabarwienie skóry i paznokci
Częstość nieznana: zaburzenia paznokci (np. oddzielanie się paznokcia od łożyska, dystrofia paznokci), wynaczynienie w miejscu podania może prowadzić do wystąpienia rumienia, obrzęku, bólu, pieczenia i (lub) niebieskiego zabarwienia skóry. Wynaczynienie może prowadzić do martwicy tkanek, w rezultacie do konieczności interwencji chirurgicznej lub przeszczepu skóry.
Zaburzenia naczyniowe
Bardzo często: krwotoki
Często: niedociśnienie
Powrót do listy