Pasożyt tęgoryjec dwunastnicy Ancylostoma duodenale stanowi typu nicieni i umiejscawia się w dwunastnicy. Ciało dorosłego osobnika osiąga niecałe 2 cm długości i jest jasnoróżowe. Odpowiada za powstawanie choroby zwanej ancylostomoza, ancylostomioza, ancylostamatoza, ankylostomatoza, blednica egipska, choroba tunelowa, choroba tęgoryjcowa lub tęgoryjczyca.
Niegdyś była to powszechna choroba górników, dlatego nazywano też ją anemią górników. Tęgoryjcem dwunastnicy zaraża się kilkanaście procent ludzi na całym świecie, najwięcej w strefie międzyzwrotnikowej. W Polsce choroba ta praktycznie nie występuje, ponieważ jaja tego pasożyta wymagają wysokiej temperatury. Zagrożeni zarażeniem są szczególnie ludzie pracujący w ciepłym środowisku i zawody związane z wodą lub wilgotną ziemią. Do zakażenia tęgoryjcem dwunastnicy dochodzi przez zjedzenie lub połknięcie jaj z zanieczyszczoną wodą, lub z niedomytymi owocami i warzywami. Tęgoryjec może bytować w organizmie człowieka nawet 8 lat. Niewielka ilość pasożytów, do 25 osobników, najczęściej nie daje żadnych objawów chorobowych. Jednak większa ich liczba powoduje anemię, wyniszczenie organizmu, zaburzenia w pracy przewodu pokarmowego, przygnębienie. W przypadku dzieci dochodzi także do opóźnienia rozwoju fizycznego i umysłowego. Oprócz żywienia się krwią żywiciela tęgoryjce powodują zatrucie organizm poprzez wydzielanie toksyny. W niektórych przypadkach powodują także zakażenie bakteriami, które przedostają się do organizmu człowieka drogami utorowanymi przez tęgoryjce. Wnikanie larw tęgoryjca przez skórę powoduje wysypkę i tworzenie się piekących bąbli. Wielokrotnie w sytuacji, gdy larwy przechodzą z naczyń krwionośnych do płuc i pęcherzyków płucnych, pojawia się podrażnienie narządów oddechowych. Objawy tej choroby podobne są do awitaminozy beri-beri i śpiączki tropikalnej. Dzięki mikroskopowemu badaniu kału na obecność jaj pasożyta można postawić właściwą diagnozę.
Profilaktyka: polega głównie na przestrzeganiu higieny osobistej, kontroli grup zawodowych pod kątem zarażenia tym pasożytem, nadzorze sanitarno-parazytologicznym środowiska górniczego.
Powrót do listy