Rozwarstwienie aorty tworzy się w następstwie pęknięcia błony wewnętrznej ściany aorty. Taki rodzaj schorzenia stanowi bezpośrednie zagrożenie życia.
W sytuacji, gdy dochodzi do pęknięcia błony wewnętrznej, krew przedostaje się między warstwę wewnętrzną a środkową aorty, rozdzielając je. Wówczas w naczyniu powstaje światło, w związku z czym średnica aorty powiększa się, a ściany naczynia ulegają ścieńczeniu, po czym następnie pękają.
Czynniki zwiększające ryzyko
Do rozwarstwienia aorty przyczynia się wiele czynników. Zawarte w nich jest nie tylko nadciśnienie tętnicze, ale także zespół Marfana, który polega na genetycznych nieprawidłowościach w budowie tkanki łącznej, czego skutkiem jest wypadanie płatów zastawek i powstawania tętniaków aorty.
Kolejnymi czynnikami są:
- wrodzona wada serca
- zażywanie narkotyków, a w szczególności kokainy
- zamiany miażdżycowe
Co ważne, płeć męska oraz wiek pomiędzy 50 a 60 rokiem życia, mogą przyczynić się do pęknięcia błony wewnętrznej ściany aorty. Również kobiety spodziewające się dziecka zaliczane są do grupy ryzyka, a w szczególności przyszłe matki będące w trzecim trymestrze ciąży.
Powstawanie w naczyniach światła określane jest przez lekarzy tętniakiem. Tętniaki rozwarstwiające aortę można podzielić na 3 różne typy w zależności od miejsca uszkodzenia błony wewnętrznej.
Tętniaki aorty
I typ opisuje tętniaka, który powstaje w aorcie wstępującej, rozprzestrzeniając się na łuk tętnicy głównej, poza ujście lewej tętnicy podobojczykowej aż do tętnic biodrowych. Z kolei II typ również ma swój początek w aorcie wstępującej, jednakże jego zakończenie nie przekracza ujścia lewej tętnicy podobojczykowej. III typ natomiast, powstaje poza ujściem lewej tętnicy podobojczykowej, rozprzestrzeniając się wzdłuż aorty zstępującej na aortę brzuszną.
Diagnoza i metody leczenia
Rozwarstwienie aorty nie charakteryzuje się specyficznymi objawami. W związku z tym wielokrotnie bywa mylone z innymi schorzeniami, co powoduje bardzo często opóźnienia prawidłowej diagnozy, a chory traci niezwykle cenne minuty swojego życia.
W celu trafnej diagnozy należy wykonać wiele szczegółowych badań, na podstawie których może dopiero ostatecznie stwierdzić, co jest przyczyną stanu pacjenta, jak również, aby zlecić odpowiednie leczenie. W celu zdiagnozowania rozwarstwienia aorty wykonuje się przede wszystkim badanie ultrasonograficzne, tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny. W niektórych przypadkach specjaliści zlecają także wykonanie badania angiograficznego.
Wszystkie wymienionej wyżej badania mają na celu obserwację naczyń krwionośnych oraz ich przekroju, a przy rezonansie bądź angiografii podawany jest choremu dodatkowo płyn kontrastowy, za którego sprawą możliwe będzie wykonanie prześwietlenia oraz zdjęcia rentgenowskiego uszkodzonych naczyń.
W chwili, gdy wcześniejsze przypuszczenia się potwierdzą, a diagnoza jednoznacznie wskazuje na tętniaka aorty, to w takiej sytuacji konieczne jest przeprowadzenie operacji, której zadaniem będzie wycięcie tętniaka oraz wszczepienie protezy w miejsce rozwarstwionej tętnic. Czasami także będzie konieczne wymienienie tzw. zastawki aortalnej. Jednakże wszelkie decyzje dotyczące metod leczenia podejmowane są w zależności od stanu pacjenta.
Pozostałe formy leczenia to:
- unieruchomienie chorego i zapewnienie dostępu do żyły
- kontrolę podstawowych czynności życiowych
- wykonanie badania EKG serca
- leczenie farmakologiczne (stosowanie leków przeciwbólowych)
- odstawienie leków przeciwzakrzepowych
W leczeniu rozwarstwienia aorty najbardziej istotny jest czas, gdyż z każdą dodatkową godziną wzrasta ryzyko śmierci. Co najbardziej przerażające w ciągu doby umiera zdecydowana większość chorych. Dlatego też tak istotna jest natychmiastowa pomoc lekarska, szybka diagnoza i podjęcie leczenia.
Powrót do listy