Polekowe zapalenie nerek

Polekowe zapalenie nerek jest efektem przyjmowania leków, zwłaszcza tych posiadających wysoki potencjał netrotoksyczny. Do leków działaniu nefrotoksycznym zalicza się preparaty przeciwbólowe, immunosupresanty chemioterapeutyki, oraz antybiotyki. Powszechnym schorzeniem nerek będącym wynikiem przyjmowania leków jest śródmiąższowe zapalenie nerek.

Śródmiąższowe zapalenie nerek nazywane jest także cewkowo-śródmiąższowym zapaleniem nerek, to choroba, w której stan zapalny rozprzestrzenia się po tkance miąższu nerek i cewki nerkowej, przyczyniając się do niesprawności nerek.
Rozróżnia się dwa rodzaje śródmiąższowego zapalenia nerek: ostry - objawy pojawiają się nagle oraz przewlekły - stan zapalny utrzymuje się przez dłuższy okres.

Przyczyny

Najczęstszym powodem powstawania śródmiąższowego zapalenia nerek jest przyjmowanie leków. Poza samym stosowaniem leków winne jest także powikłanie ogólnoustrojowego zakażenia np. bakteriami Salmonelli. W skrajnych przypadkach śródmiąższowe zapalenie nerek może wyniknąć z przechorowania infekcji o ciężkim przebiegu klinicznym.

Leki, które są przyczyną uszkodzenia nerek:

• Radiologiczne środki kontrastowe stosowane podczas badań obrazowych;
• Niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. fenoprofen, ibuprofen) i leki przeciwbólowe (w przypadku przewlekłego nadużywania);
• Antybiotyki (aminoglikozydowe, gentamycyna i amikacyna oraz cefalosporyny i sulfonamidy) i leki przeciwgrzybicze (np. amfoterycyna B);
• Diuretyki (np. furosemid, spironolakton, torasemid, );
• Leki przeciwnowotworowe (np. cisplatyna) i immunosupresyjne (np. cyklosporyna, takrolimus)
• Lit (stosowany w leczeniu zaburzeń depresyjnych).

Profilaktyka

W profilaktyce tego schorzenia najważniejsze jest regularne stosowanie odpowiednich dla tej choroby środków farmakologicznych. Niektóre z nich dostępne są bez recepty. Jednak mimo wszystko lepiej skonsultować się w tej kwestii z farmaceutą.

Diagnostyka

Wstępna diagnoza zapalenia nerek przeprowadzana jest na podstawie konsultacji ze specjalistą. Lekarz przeprowadza dokładny wywiad w sprawie kolejności objawów pojawiających się w związku z przyjmowaniem leków lub narażeniem na toksyczne substancje.

Dodatkowo wykonywane są także badania fizykalne, czyli badania polegające na oglądaniu, omacywaniu, opukiwaniu i osłuchiwaniu. Badane są również krew i mocz, gdyż wyniki te pozwalają stwierdzić ewentualne zaburzenia pracy nerek oraz homeostazy organizmu. W sytuacji, gdy dostrzegalne jest zwiększenie w obrazie krwi procentu leukocytów kwasochłonnych, świadczy to o wystąpieniu śródmiąższowego zapalenia nerek. Badany mocz wykazuje zwiększoną liczbę erytrocytów i leukocytów. W celu ostatecznego potwierdzenia postawionej diagnozy przeprowadzana jest także biopsja nerki.

Leczenie

W polekowych postaciach choroby należy niezwłocznie odstawić stosowany lek, najlepiej po konsultacji ze specjalistą lub unikać kontaktu z substancjami, które są przyczyną stanu zapalnego. Pacjent poddawany jest czasem krótkiej kuracji antybiotykowej. Jeśli chory ma zawyżone ciśnienie krwi, zastosować można środki hipotensyjne, a w razie obrzęków podawane są leki moczopędne.
W niektórych przypadkach konieczne jest krótkotrwałe leczenie immunosupresyjne oraz leczenie nerkozastępcze (hemodializy).