Nerki to organ, który bardzo często ulega uszkodzeniu w przebiegu tocznia układu rumieniowatego, a nefropatia toczniowa to niebezpieczne tego powikłanie. Nefropatię toczniową przeważnie zaobserwować można pod postacią kłębuszkowego zapalenia nerek. Często w jej trakcie zajęta jest tkanka śródmiąższowa nerek (występuje śródmiąższowe zapalenie nerek).
Nefropatia toczniowa rozwija się w ciągu pierwszych trzech lat trwania choroby, a zajęcie nerek w przebiegu tocznia jest niekorzystnym czynnikiem rokowniczym. W przebiegu choroby dochodzi do zaburzonej reakcji układu odpornościowego, co prowadzi do pojawiania się zmian histologicznych w nerkach.
Toczeń układowy rumieniowaty w ok. 90% przypadków dotyczy kobiet w wieku rozrodczym. Nefropatia stanowi schorzenie przewlekłe. Może przybierać formę niewielkich zmian w osadzie moczu, bezobjawowego krwinkomoczu, białkomoczu lub jako ostra niewydolność nerek. W przypadku wystąpienia nasilonych zmian w nerkach może dochodzić do szybkiego pogarszania się ich czynności, a nawet może powstawać wtórne kłębuszkowe zapalenie nerek.
Rozpoznanie tego schorzenia oparte jest o objawy kliniczne, które stwierdzi uszkodzenie nerek u osób chorych na tocznia rumieniowatego układowego, oczywiście, jeśli wykluczymy inne przyczyny takich zmian w nerkach.
Jeśli nie ma pewności co do diagnozy, pogarsza się czynność nerek i białkomocz przekracza 2g/24h, to należy wykonać biopsję z pobraniem wycinka. Dzięki temu można dokładnie określić zmiany powstałe w nerkach oraz pomaga to ocenić aktywność i długość trwania choroby.
Leczenie nefropatii toczniowej jest uzależnione od nasilenia objawów. W trakcie terapii doprowadza się do cofnięcia się zmian w nerkach oraz eliminacji objawów. Następnie podtrzymuje się stan prawidłowego funkcjonowania nerek. Podaje się głównie glikosteroidy oraz cyklofosfamid.
Leczenie może trwać nawet 5 lat, a i tak nie daje to pewności wyleczenia. Czasem w cięższych przypadkach możliwe jest tylko leczenie nerkozastępcze - jedynie dializy mogą zastąpić czynność nerek. Czasem konieczny jest również przeszczep nerek.
Rokowanie nie jest pomyślne, gdyż u znacznego odsetka chorych z nefropatią toczniową rozwija się schyłkowa niewydolność nerek.
Powrót do listy