Kamienie żółciowe zazwyczaj tworzą się w pęcherzyku żółciowym. Obecnie nie jest jasne, co powoduje ten proces, ale stwierdzono, że w znacznej mierze przyczynia się do tego zagęszczenie i zastój żółci pęcherzykowej prowadzący do wytrącania się z żółci cholesterolu i bilirubiny niesprzężonej, w postaci złogów.
Kamienie żółciowe przede wszystkim składają się z: cholesterolu, barwników żółciowych, jonów nieorganicznych i białka. Przeważnie pojawiają się złogi mieszane cholesterolowo-barwnikowe. Kamienie jednorodne, czyli złożone tylko z jednego składnika np. cholesterolu lub barwników żółciowych występują rzadko. Kamienie w pęcherzyku podrażniają błonę śluzową pęcherzyka, powodując tym samym jej odczyn zapalny, którego efektem jest wydzielanie wapnia, który odkłada się w tych kamieniach. Dlatego długo istniejące złogi są bogato uwapnione.
Powstawaniu kamieni sprzyja:
- średni i starszy wiek
- płeć żeńska
- czynniki hormonalne np. przebyte ciąże
- zaburzenia metaboliczne np. otyłość, hipercholesterolemia, cukrzyca
- przewlekłe choroby przewodu pokarmowego np. jelita cienkiego i grubego
- stan po resekcji żołądka i jelita,
- farmakoterapia np. leki antykoncepcyjne.
Objawy
W przypadku gdy kamień zaczopuje przewód żółciowy wspólny i pęcherzykowy dochodzi do zaburzeń w transporcie żółci potrzebnej do trawienia, co skutkuje nagłym bólem w prawej okolicy podżebrowej jamy brzusznej promieniujący do prawej łopatki, nawracające objawy niestrawności, nasilone nudności i wymioty, czasem dochodzi do żółtaczki.
Leczenie
Przeważnie w leczeniu tego schorzenia korzysta się z chirurgii, ale można zastosować też leczenie zachowawcze.
Leczenie zachowawcze
Część z kamieni tworzących się z cholesterolu może ulec rozpuszczeniu przez stosowanie soli kwasów żółciowych. Tabletki zawierające kwasy żółciowe uwalniają je, co skutkuje podwyższeniem ich stężenia w pęcherzyku i rozpuszczeniem kamieni (trwa to czasem kilka miesięcy). Kolejnym sposobem jest kruszenie kamieni za pomocą fali uderzeniowej generowanej z zewnątrz i wykorzystującej fale ultradźwiękowe. Piasek powstały na skutek rozbicia kamieni jest następnie rozpuszczany przy pomocy leków. Można też wprowadzić cewnik bezpośrednio do pęcherzyka i podać roztwór substancji rozpuszczającej kamienie. Skutkiem tego znikają one w ciągu kilku godzin. W leczeniu chirurgicznym wycina się cały pęcherzyk żołciowy wraz z kamieniami, przeszukuje drogi żółciowe, a następnie usuwa z nich ewentualnych kamieni (cholecystektomia z rewizją dróg żółciowych). Obecnie stosuje się specjalną technikę dojścia do pęcherzyka nazywaną cholecystektomią laparoskopową, w której zminimalizowana jest ingerencja chirurgiczna, a chory wraca do domu po 1-2 dniach po zabiegu.
Zachorowalność
Choroba ta jest bardzo często spotykana. Spotkać ją można u co piątej kobiety i co dziesiątego mężczyzny. Pojawia się najczęściej dopiero po ukończeniu trzydziestego roku życia i w przypadku połowy osób przez całe życie nie powoduje dolegliwości. Często kamicę żółciową wykrywa się przypadkowo, wykonując zdjęcia rentgenowskie lub badania ultrasonograficzne.
Powrót do listy