ADHD

ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z niedoborem uwagi to jedno z najpowszechniejszych zaburzeń psychicznych okresu dzieciństwa.

Do jej cech charakterystycznych zalicza się przede wszystkim zaburzenia koncentracji, nadmierną impulsywność, nadruchliwość oraz zaburzenia emocjonalne. Choroba występuje u około 3% – 5% ogółu populacji.

ADHD rozwija się wśród dzieci w wieku do 7 lat. Wśród większości chorych objawy utrzymują się także w wieku dorosłym. Choroba jest szczególnie uciążliwa dla dzieci w wieku szkolnym, ponieważ zmusza je do wkładania większego wysiłku, by normalnie funkcjonować wraz z rówieśnikami.
Przyczyny ADHD:
Nie są znane dokładne przyczyny tej dolegliwości. Przede wszystkim znaczenie mają uwarunkowania genetyczne. Lekarze twierdzą również o zależności między budową i funkcjonowaniem ośrodkowego układu nerwowego a powstawaniem nadpobudliwości. Do innych czynników wspomagających rozwój choroby zalicza się urazy okołociążowe, niedotlenienie w czasie porodu, przyjmowanie przez kobietę w ciąży alkoholu lub substancji psychoaktywnych, palenie papierosów. Stwierdza się też, że ADHD to wynik opóźnionego dojrzewania niektórych struktur mózgu. Kolejną przyczyną mogą być czynniki psychologiczne oraz psychospołeczne, takie jak relacje z rodzicami i otoczeniem. Mają one potencjał do nasilania bądź zmniejszania objawów ADHD.

Objawy choroby:
Główne objawy ADHD to zaburzenia koncentracji, uwagi oraz nadpobudliwość. Przeważnie dostrzega się je podczas aktywności wymagającej od dziecka dużej koncentracji i sporego wysiłku umysłowego. Chłopcy i dziewczęta cierpiące na ADHD różnią się od siebie. Chłopcy są raczej nadpobudliwi ruchowo, a dziewczęta mają skłonności do zaburzania uwagi. Zachowanie chłopców z ADHD często jest bardziej „wybuchowe”, przez co są łatwiej dostrzegalne. Dodatkowo dziecko często cierpi na dysleksję lub dysortografię. Objawy nie nasilają się wraz z wiekiem i poziomem rozwoju.

Pozostałe typowe objawy:

• impulsywność
• chwiejność emocjonalna
• gadatliwość
• łatwe rozpraszanie się dziecka
• agresywność
• stany lękowe

ADHD można spotkać także u osób dorosłych. Objawia się chaotycznym trybem życia, skłonnością do różnych uzależnień, niezdolnością do nauki. Często towarzyszy jej depresja oraz chorobą afektywna dwubiegunowa.
Z ADHD się wyrasta, jednak z jego powikłań niestety nie. Dlatego więc potrzebne jest jak najwcześniejsze podjęcie leczenia.

Możliwe skutki nieleczonej nadpobudliwości:

• wypadki (dzieci z ADHD częściej trafiają do szpitala z urazami ciała, częściej mają też wypadki rowerowe)
• uzależnienia
• niższe wykształcenie
• konflikty z prawem
• wypadki samochodowe.

Rozpoznanie i leczenie:

Rozpoznania ADHD jest dość trudne, ponieważ opiera się głównie na obserwacji dziecka i wywiadzie przeprowadzonym przez lekarza. Diagnostyka poza tym powinna zawierać badanie neurologiczne i EEG, badanie psychologiczne, ocenę ilorazu inteligencji, badanie pediatryczne.

Leczenie powinno obejmować oddziaływanie psychospołeczne, psychoterapią oraz farmakoterapię. Pomoc dziecku powinna być dobrana zarówno do potrzeb dziecka, jak i jego rodziców, opiekunów, nauczycieli. Jedną z najlepszych form psychoterapii są warsztaty, które uczą dzieci jak sobie radzić z objawami nadpobudliwości. W psychoterapii udział biorą nie tylko dzieci, ale także ich rodzice, którzy dowiadują się jak skutecznie stosować pochwały, nagrody czy konsekwencje.

Leczenie farmakologiczne opiera się na stosowaniu leku o nazwie metylofenidat. Zwiększa on ilość dopaminy, której poziom w mózgu chorego dziecka jest obniżony. Lek ten nie zwalcza jednak przyczyn choroby i jest skuteczny tak długo, jak jest stosowany.