Zwichnięcie stawu biodrowego

Staw biodrowy stanowi najwytrzymalszy oraz największy staw w organizmie ludzkim. Jego zwichnięcie potrafi przysporzyć wielu bólu i jest bardzo problematyczne. Każdy przypadek jego uszkodzenia wymaga szybkiej interwencji lekarskiej.

Na budowę stawu biodrowego składa się torebka stawowa oraz silne wiązadła. Wskutek zwichnięcia dochodzi do całkowitego przemieszczenia względem siebie powierzchni stawowych i stan taki może być chwilowy lub powodować może trwałą utratę ich styczności.

Takie uszkodzenie spowodować może jedynie silny uraz uszkadzający także okoliczne tkanki i naczynia krwionośne. W związku z tym istotne jest szybkie nastawienie biodra, ponieważ konsekwencją nieprawidłowego ustawienia nogi może być martwica kości udowej.

Zwichnięcie nabyte

Przyczyny

Takie urazy najczęściej przytrafiają się osobom uprawiającym sport, zwłaszcza tym które dynamicznie jeżdżą na nartach, snowboardzie oraz uprawiających wspinaczkę górską. Przeważnie jednak do nabytych zwichnięć dochodzi w wyniku silnych urazów wywołanych przez np. wypadki komunikacyjne lub inne niefortunne sytuacje w trakcie pracy, np. upadek z drabiny. Oddziałująca wtedy siła powoduje, że kość udowa wysuwa się z panewki. Najczęściej kość ulega przemieszczeniu do tyłu, a w pozostałych przypadkach do przodu (10%). Wówczas poruszanie nogą staje się bardzo bolesne i niemal niemożliwe.

Rodzaje

Rozróżnić można 4 typy zwichnięć:

1 typ - charakteryzuje się brakiem uszkodzenia innych kości,
2 typ – występują drobne ukruszenie kości; sam staw jest stabilny,
3 typ – staw biodrowy jest w znacznym stopniu niestabilny,
4 typ – dotyczy sytuacji całkowitego zwichnięcia wraz z uszkodzeniem kości udowej.

Leczenie

W przypadku zwichnięcia stawu biodrowego konieczna jest szybka pomoc lekarska. Przed postawieniem diagnozy należy wykonać prześwietlenie rentgenowskie, by określić czy poza samym przemieszczeniem nie wystąpiły inne uszkodzenia, do których zaliczyć można ukruszenia, pęknięcia lub rozerwanie torebki stawowej i ścięgna. Sam proces leczenia polega na nastawieniu stawu poprzez wprowadzenie kości do panewki.

By to osiągnąć, przeważnie nie jest konieczne przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego. Wyjątek stanowią poważne urazy, w których trakcie wystąpiły rozległe uszkodzenia. Po nastawieniu kości, chory powinien leżeć z nogą na wyciągu od 2 do 3 tygodni. Na tym się nie kończy – kolejne 3 miesiące zajmuje rehabilitacja, która pomaga odzyskać sprawność.

Dysplazja

Tym mianem określa się wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego (dysplazja). Występuje ono najczęściej u członków rodziny i powstaje z nieprawidłowego kształtu panewki biodrowej, w połączeniu z wiotkimi więzadłami stawowymi. Ten rodzaj zwichnięcia występuje u trzech dzieci na tysiąc przypadków, zwłaszcza dziewczynek (80%). Uszkodzenie obejmuje niepoprawną budowę stawu, przeskakiwanie kości, asymetrię kończyny oraz jej skrócenie. Ryzyko tego stanu zwiększa tzw. poród pośladkowy, gdy dziecko rodzi się nogami przodu.

Przyczyny

Przyczynami takiego stanu są ultrafizjologiczne pozycje w życiu płodowym (ułożenie dziecka nogami do przodu) oraz uwarunkowania genetyczne rodziny.

Diagnoza

W przypadku dzieci z rodzin gdzie występowało wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego lub które w czasie ciąży znajdowały się w nieodpowiedniej pozycji, najczęściej wykonuje się w okresie kilku tygodni po porodzie badania ultrasonograficzne mające na celu sprawdzenie, czy problem ten występuje, czy też nie.

Leczenie

W leczeniu tego rodzaju schorzenia stosuje się uprzęże zakładane przez dziecko. Gdy jednak nie odnotuje się poprawy, to w takich sytuacjach konieczna jest interwencja chirurgiczna, gdyż może dojść do zwyrodnienia stawu i powstania biodra koślawego.

Zwichnięcia patologiczne

Istnieją również zwichnięcia patologiczne, w których przebiegu dochodzi do zniszczenia powierzchni stawowych przez proces zapalny, np. kiły, gruźlicy czy zapalenia stawu w wieku niemowlęcym.