Laseczki zgorzeli gazowej, czyli Clostridium Perfringens, znajdujące się w wodzie, ziemi i ściekach powodują zakażenie skóry i tkanki podskórnej, a także są odpowiedzialne za powszechne zatrucie pokarmowe, jeżeli dojdzie do zatrucia nimi wody w wodociągach. W przypadku ludzi największe zagrożenie powoduje jest zgorzel gazowa, która może wystąpić w głębokich ranach.
Szczególnie niebezpieczne są także laseczki zgorzeli typu A i F, które wytwarzają toksyny wywołujące gwałtowne objawy chorobowe i szybką śmierć. Clostridium perfringens A, czyli dodatnia laseczka zgorzeli, jest przyczyną zatruć pokarmowych wskutek spożycia skażonych pokarmów takich jak, np.: konserw, miodu, sosu, zupy, szynki pasteryzowanej, drobiu, przetworów mięsnych, warzywnych). W jelitach bakterie zgorzeli wytwarzają enterotoksynę, która przyczynia się do hamowania transportu glukozy, powoduje utratę białek i uszkadza nabłonek jelita. W tym przypadku nawet długie gotowanie potraw nie jest w stanie zlikwidować laseczek zgorzeli gazowej ani zneutralizować toksyny. Pierwsze objawy zatrucia Clostridium Perfringens występują po mniej więcej 12 - 24 godzinach od spożycia skażonych potraw. Są to: gwałtowne, silne bóle brzucha, czasami biegunka z krwią. Rozpoznanie zatrucia pokarmowego, za które odpowiedzialne są bakterie Clostridium perfringens na podstawie badania kału jest dość trudne. Dzieje się tak, dlatego że niektóre jej szczepy wchodzą w skład naturalnej ludzkiej flory jelitowej. Uważa się jednak, że mniej niż 1000 bakterii w jednym gramie kału jest typowe dla flory fizjologicznej. Kiedy wartość ta wynosi powyżej 1000000 w jednym gramie kału, możemy mówić o zatruciu zgorzelą gazową.
Zgorzel gazowa występująca w ranach powoduje silny ból i obrzęk rany. Pierwsze objawy pojawiają się od kilku do kilkudziesięciu godzin od zakażenia. Intensywność bólu oraz innych objawów jest uzależniona od tego, czy zakażona jest jedynie skóra i tkanka podskórna, czy także mięśnie. Z zakażonej rany sączy się wydzielina (przezroczysta bądź w różnych barwach, np. krwista lub brunatna). Dodatkowo występuje przy tym twardy obrzęk rany, spowodowany toksyną kappa, która niszczy tkanki w czasie trwania zgorzeli gazowej. Czasami powstają także zakrzepy w drobnych naczyniach krwionośnych. Co więcej, przy naciśnięciu rany, można wyczuć trzeszczące bąble z gazem, który jest wytwarzany przez laseczki zgorzeli gazowej. Do pozostałych objawów zalicza się: wysoką gorączkę, wymioty, bóle brzucha, krwistą biegunkę.
Leczenie: chirurgiczne, podawanie antybiotyków (penicylina), leczenie tlenem hiperbarycznym.
Laseczki zgorzeli gazowej powodować mogą także miejscowe zapalenie tkanki podskórnej. Dzieje się tak, np. po amputacji kończyny, związane czasami z cukrzycą, a także zakażenia ropne pęcherzyka żółciowego, żeńskich narządów rozrodczych (macicy, jajowodów), jamy brzusznej, np. martwicze zapalenie jelita cienkiego. Laseczki zgorzeli odpowiedzialne są także za zakażenia szpitalne, a także bakteriemię, (krew obwodowa zostaje skażona laseczkami zgorzeli pochodzącymi z dróg żółciowych, okrężnicy, macicy), która może przejść w posocznicę. Posocznica wywołana przez zgorzel gazową jest bardzo ciężka, z towarzyszącą gorączką i martwicą nerek.
Powrót do listy