Na trądzik niemowlęcy cierpi nawet 20% niemowląt (głównie chłopcy), ale często pojawia się także u starszych dzieci, nawet do 3. roku życia. Jest to bezbolesna dolegliwość skóry, objawiająca się na policzkach, czole, szyi i nosku dziecka, a wyglądem przypomina trądzik spotykany u dorosłych.
Przyczyny trądziku niemowlęcego
Nie wiadomo konkretnie, co jest odpowiedzialne za powstawanie tego trądziku. Istnieją jednak pewne hipotezy, które próbują wyjaśnić przyczyny występowania trądziku niemowlęcego.
Przeważnie mówi się o tym, że wpływ na powstawanie tej choroby mają hormony matki, które w czasie ciąży poprzez łożysko, dostają się do organizmu dziecka wraz z substancjami odżywczymi. Wini się androgeny, które stanowią męskie hormony płciowe, a ich stężenie rośnie u kobiet ciężarnych, ponieważ jedna z reakcji, jakie wywołują, to właśnie zwiększona aktywność gruczołów łojowych. Skutkiem tego jest zwiększona produkcja sebum, które gromadzi się w porach skóry i powoduje ich zatykanie, czego efektem jest powstawanie krostek, a niekiedy nawet ropnych pęcherzy i torbieli. Androgeny mogą się dostawać do organizmu dziecka w trakcie ciąży lub przy karmieniu piersią.
Inna teoria mówi, że występowanie trądziku niemowlęcego jest efektem przegrzewania dziecka, co prowadzi do napływu krwi do skóry i podrażnienia jej. Mogą się do tego przyczynić zarówno zbyt ciepłe ubieranie niemowlaka, jak i utrzymywanie za wysokiej temperatury w mieszkaniu. Faktem jest, że u dzieci cierpiących na trądzik, objawy nasilają się na tych częściach ciała, które są nastawione na dłuższe obcowanie ze źródłem ciepła (na przykład na tej połowie twarzy, która przez dłuższy czas była przykryta kocykiem), natomiast w chłodniejszym środowisku zmiany skórne są mniej widoczne. Nie można jednak uznać za pewnik, że to przegrzanie jest przyczyną tej choroby, ponieważ nie wszystkie dzieci, których dotyka, były na nie narażone.
Istnieje także teoria mówiąca, że trądzik niemowlęcy stanowi reakcję alergiczną dziecka na drożdże Malassezia, występujące na jego skórze. Dodatkowo wymienia się także alergię na niektóre kosmetyki i środki czystości, w których prane są ubrania dziecka, a nawet rodziców. Największa jednak różnica pomiędzy zmianami skórnymi przy alergiach i tymi towarzyszącymi trądzikowi niemowlęcemu, jest taka, że dziecko na nie reaguje. W pierwszym przypadku krostki i pryszcze są dla malucha bolesne i najczęściej wywołują u niego odruch drapania, w drugim zaś nie powodują żadnych nieprzyjemnych dolegliwości.
Leczenie domowe trądziku niemowlęcego
Bardzo często wizyta u lekarza nie jest potrzebna i wysypka u dziecka znika samoistnie w przeciągu kilku dni lub przy większych zmianach po kilku tygodniach. Przeważnie wystarczy jedynie cierpliwe czekanie na ustąpienie objawów lub próbować je łagodzić domowymi sposobami.
Najważniejszym elementem domowej terapii jest odpowiednie dbanie o higienę dziecka, bez próby wyciskania, czy innego usuwania krostek na własną rękę. Poleca się mycie dziecka w tzw. emolientach, które nawilżą skórę i nie podrażnią jej tak jak zwykłe mydło czy rumianek. Najlepiej na czas choroby zrezygnować ze smarowania buzi dziecka oliwkami i zamienić je na maść zawierającą witaminy D3 i A (można je dostać w aptekach) lub na takie kremy dla niemowląt, które mają w swoim składzie cynk, jednak tych nie należy używać częściej niż dwa razy dziennie. Zaleca się raczej utrzymywanie cery w suchości, na przykład przez delikatne przecieranie jej pieluszką, jeśli dziecko się poci lub ślini.
Poza samym stosowaniem kosmetyków warto także zwrócić uwagę na to, w co ubieramy niemowlaka. Takie ubranka nie powinny być wykonane ze sztucznych tkanin oraz te z wysokim i szorstkim kołnierzykiem, który także może wpływać na podrażnienie skóry. Istotne jest także to by zakładać dziecku rzeczy wykonane z “oddychających” materiałów, dzięki czemu skóra będzie miała kontakt z powietrzem. Temperatura w pomieszczeniu gdzie znajduje się dziecko, powinna być niższa niż 20 stopni, a w nocy może być nawet trochę niższa. Stosując się do takich zaleceń, prawdopodobnie za kilka lub kilkanaście dni, problem zniknie sam.
Leczenie medyczne trądziku niemowlęcego
Stosunkowo rzadko zachodzi potrzeba leczenia farmakologicznego tej choroby. W sytuacji jednak gdy domowe sposoby nie są skuteczne przez dłuższy czas (kilka miesięcy) lub zmiany skórne dziecka przybierają niepokojącą nas postać, warto odwiedzić lekarza. Jeśli trądzik przybiera postać grudkowatą albo torbielowatą, to często przepisuje się antybiotyki, a do najczęściej stosowanych należą erytromycyna, izotretinoina i kortykosteroidy
Na ogół trądzik niemowlęcy nie zagraża zdrowiu dziecka, rzadko też pozostawia po sobie blizny i najczęściej chorobę trzeba po prostu przeczekać, posiłkując się domowymi sposobami i odpowiednim dbaniem o skórę dziecka. Jeśli jednak zauważymy takie zmiany skórne u starszych dzieci lub stwierdzimy, że pomimo odpowiedniej higieny, przez długi czas sytuacja nie ulega poprawie, należy udać się do lekarza w celu zdiagnozowania przyczyny i być może wdrożenia leczenia farmakologicznego.
Powrót do listy