Toksyczne uszkodzenie wątroby stanowi chorobę, której przyczyną jest nadmierny kontakt wątroby z chemicznymi, toksycznymi substancjami, do których zalicza się alkohol, leki (zwłaszcza niektóre antybiotyki, leki przeciwnowotworowe, psychotropowe, hormonalne, przeciwgruźlicze, obniżające poziom cholesterolu i paracetamol) czy czterochlorek węgla.
Przyczyniają się one do powstawania zmian w komórkach miąższu wątroby, a to z kolei prowadzi do niewydolności tego narządu.
Uszkodzenia mogą mieć charakter przewlekły lub ostry. Jeśli choroba przybiera przebieg przewlekły, jej rozwój następuje wolniej, a objawy utrzymują się przez dłuższy czas.
Na ten rodzaj schorzenia najbardziej narażone są kobiety, zwłaszcza jeśli spożywają duże ilości alkoholu.
Co więcej, schorzenie to rozwija się u nich dużo szybciej i ma znacznie ostrzejszy przebieg. Pewien wpływ na pojawienie się tej choroby mają także predyspozycje genetyczne.
Ryzyko jest większe także w przypadku wirusowego zapalenia wątroby, zarówno typu B, jak i typu C. Czynnikiem sprzyjającym toksycznej chorobie wątroby jest otyłość i niedożywienie (często występują wspólnie).
W przypadku gdy dieta nie dostarcza do organizmu podstawowych składników, to skutkiem tego jest pogorszenie ogólnego stanu wszystkich narządów, w tym także wątroby, która osłabiona w ten sposób staje się wrażliwsza na wszelkiego rodzaju uszkodzenia. Warto także zauważyć, iż duże znaczenie w przypadku tej choroby ma także rasa. Stwierdzono bowiem, że dużo częściej z powodu omawianego schorzenia cierpią Azjaci.
Objawy toksycznego uszkodzenia wątroby prezentują bardzo szerokie spektrum. Wiele zależy od tego, co było czynnikiem, jaka była dawka substancji toksycznej, okres, przez który pacjent był wystawiony na działanie toksyny, indywidualna wrażliwość).
Gdy przyczyną zatrucia były toksyny, to początkowo mogą wystąpić stany zapalne, rozrost tkanki łącznej, a w niektórych przypadkach dochodzi także do martwicy. W krańcowych przypadkach ma miejsce całkowita niewydolność wątroby połączona z osoczową skazą krwotoczną, a czasem nawet tzw. śpiączka wątrobowa.
Jeżeli przyczyną tego schorzenia jest zatrucie grzybami, to może dojść do ostrego toksycznego uszkodzenia wątroby. Do jego objawów zalicza się martwicę, zanik, żółtaczkę, śpiączkę wątrobową a czasami nawet prowadzi do zgonu.
Inne objawy, nie zawsze obecne to: osłabienie, bóle głowy i stawów, gorączka, nudności, drętwienie palców rąk i stóp, wypadanie włosów pod pachami i na genitaliach, u mężczyzn – powiększenie sutków.
Gdy dostrzeżemy któreś z wyżej wymienionych symptomów, to powinniśmy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Na podstawie przeprowadzonego z nami wywiadu i stwierdzenia kontaktu pacjenta z toksynami, może on stwierdzić rozpoznanie toksycznego uszkodzenia wątroby. Jako pomocnicze przeprowadza się także podstawowe badania laboratoryjne (morfologia krwi obwodowej, badania biochemiczne).
Wykonuje się także badanie przeglądowe RTG jamy brzusznej oraz tomografię jamy brzusznej. Biopsja wątroby wykonuje się bardzo rzadko, gdy pojawiają się nieswoiste objawy hetatoksyczności obejmujące ziarniaki, nacieki eozynofilne, stłuszczenie drobnowodniczkowe i martwicę centralną.
Wyboru metody leczenia dokonuje lekarz, a terapia zazwyczaj jest dość długotrwała. Bardzo często objawy ustępują zaraz po tym, jak odstawione zostaną leki lub inne szkodliwe substancje będące przyczyną schorzenia. Ponowne wprowadzenie leku, który spowodował toksyczne uszkodzenie wątroby, może być niebezpieczne, dlatego też należy unikać takich sytuacji. U niektórych pacjentów choroba ewoluuje w kierunku niewydolności wątroby, co jest już wskazaniem do przeprowadzenia przeszczepu tego organu.
Istnieją jednak sposoby na uniknięcie takich problemów. Profilaktykę powinno się rozpoczynać od zmiany diety. Powinna być ona maksymalnie nieobciążająca wątrobę, a zatem uwzględniać jak najmniej konserwantów, sztucznych dodatków, produktów pochodzenia syntetycznego, spleśniałych, sfermentowanych etc. W miarę możliwości unikajmy także wszelkich innych substancji, które mogłyby wpłynąć negatywnie i w sposób toksyczny na nasz organizm. Ograniczmy zatem spożywanie alkoholu, ograniczmy ilość leków bez recepty i nie przekraczajmy ich dozwolonych dawek.
Powrót do listy