Przepona jest przegrodą którą oddziela klatkę piersiową od jamy brzusznej. To szeroki, ale cienki mięsień rozciągający się między dolnymi żebrami i ściśle obejmujący odcinek przełyku. Miejsce gdzie przełyk przechodzi przez przeponę, nazywane jest rozworem przełykowym.
W chwili, gdy rozwór przełykowy osłabi się, rozluźni, rozciągnie i przestanie przylegać ściśle do przełyku, przestaje on pełnić swoją funkcję – przepona nie jest w stanie utrzymać żołądka w jego właściwym miejscu. Wtedy żołądek przesuwa się ku górze i jego część z jamy brzusznej przedostaje się do klatki piersiowej. Taki stan określa się mianem przepukliny rozworu przełykowego.
Przepuklina rozworu przełykowego zazwyczaj jest dolegliwością występującą wśród starszych i otyłych osób, zwłaszcza palaczy, a także osób doświadczających nieustannego stresu. Przepuklina jest następstwem nieprawidłowego funkcjonowania przepony - przegrody oddzielającej klatkę piersiową od jamy brzusznej. Przepuklinie towarzyszy zgaga, wymioty, ból w klatce piersiowej.
Przyczyny przepukliny rozworu przełykowego
Na chwilę obecną przyczyny powstawania przepukliny rozworu przełykowego nie są jasne. Dlatego też brak też sposobu, by jej zapobiegać. Choroba może wynikać z wrodzonego osłabienia mięśniowego pierścienia otaczającego końcowy odcinek przełyku, ale nie tylko.
Przepuklina może być spowodowana ciężkimi urazami jamy brzusznej, przewlekłymi zaparciami i związanym z nimi nieustannym napinaniem przepony podczas oddawania stolca, ciążą, otyłością, dźwiganiem ciężarów połączonym z napinaniem mięśni brzucha. Powstawaniu przepukliny sprzyjają też wiek powyżej 50 roku życia i palenie papierosów. Znacznie częściej cierpią na nią kobiety.
Objawy przepukliny rozworu przełykowego
Przy małej przepuklinie nie muszą wystąpić żadne objawy. Większe jednak powodują bóle w nadbrzuszu i dołku podsercowym, zgagę (refluks żołądkowo-przełykowy), uczucie odbijania i cofania się treści żołądkowej do przełyku, zwłaszcza po obfitych posiłkach i w sytuacjach powodujących wzrost ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej.
Charakterystyczne jest, że dolegliwości nasilają się w pozycji leżącej. Do nietypowych objawów można zaliczyć chrypkę, szczególnie rano w efekcie drażnienia strun głosowych przez zarzucaną treść żołądkową. W skrajnych przypadkach może dojść do pojawienia się suchego lub świszczącego kaszlu, który jest objawem zarzucania treści żołądkowej do drzewa oskrzelowego wywołującego objawy astmatyczne, czasem też może dojść do podrażnienia nerwu błędnego i w efekcie skurczu oskrzeli. Występować również może duszność czy kołatanie serca.
Diagnoza przepukliny rozworu przełykowego
Lekarz jest w stanie wstępnie zdiagnozować przepuklinę rozworu przełykowego już po rozmowie i badaniu pacjenta. Jednak ponieważ wiele objawów przypomina te, które towarzyszą chorobom mięśnia sercowego, należy wykonać badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego ze szczególnym skupieniem na końcowym odcinku przełyku i jego ujściu do żołądka, prześwietlenie RTG, manometrię (badanie ciśnienia w przełyku), tomografię komputerową oraz EKG z próbą wysiłkową.
Leczenie przepukliny rozworu przełykowego
Leczenie opiera się głównie na złagodzeniu objawów i uniemożliwieniu wystąpienia powikłań, jakimi mogą być owrzodzenie, a nawet rak przełyku. W trakcie leczenia farmakologicznego podaje się leki zobojętniające lub hamujące wydzielanie kwasu żołądkowego, przyspieszające przemieszczanie pokarmu z żołądka do dwunastnicy i zapobiegające zaparciom, towarzyszą temu zalecenia zmiany trybu życia. Rzadko, tylko jeśli wspomniana kuracja nie przynosi spodziewanych rezultatów, a rozwój schorzenia powoduje zagrożenie powikłaniami, stosuje się leczenie operacyjne. Zabieg, wykonywany metodą tradycyjną lub laparoskopową, polega na wzmocnieniu pierścienia otaczającego rozwór przełykowy przepony lub na umocowaniu żołądka w jamie brzusznej, które uniemożliwi przemieszczanie się jego zwartości do przełyku.
Powrót do listy