Przemijający atak niedokrwienny mózgu nazywany jest także jako TIA, czyli Transient Ischemic Attack, który jest wynikiem krótkotrwałej przerwy w dopływie tlenu do mózgu. W związku z tym dochodzi do niedotlenienia, w którego następstwie mózg ludzki nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować.
Mózg człowieka stanowi bardzo czuły i delikatny organ, dlatego też w przypadku każdej zmiany lub nieprawidłowości następuje natychmiastowa sygnalizacja takiego stanu. Jednak w przypadku TIA, nagle pojawiające się objawy, całkowicie ustępują w ciągu pierwszej doby.
Czym jest przemijający atak niedokrwienny?
W sytuacji, w której mózg nie otrzymuje odpowiedniej ilości tlenu, który dostarczany jest do komórek mózgowych wraz z krwią, organ ten od razu sygnalizuje objawy tej części ciała, za którą odpowiada dany obszar mózgu, który uległ właśnie niedotlenieniu.
Taki rodzaj schorzenia stanowi zaburzenie neurologiczne, zwykle odwracalne w skutkach. Mimo iż objawy są krótkotrwałe i przemijające, w chwili ich występowania nie można ustalić, że wynikają one z TIA.
Lekarze określają przemijający atak niedokrwienny jako zwiastun udaru mózgu, często nazywając tę postać niedokrwienia mini – udarem, gdyż objawy tych dwóch schorzeń neurologicznych są bardzo podobne. Jedyną różnicą jest przemijalność symptomów przy TIA.
Grupa zwiększonego ryzyka
Główną przyczyną TIA są skrzepy pochodzące z żył, które odcinają dopływ krwi do danego obszaru mózgu. Jednak w przypadku ataku niedokrwiennego dochodzi do ich rozpuszczenia, dzięki czemu zostaje przywrócony prawidłowy przepływ krwi do mózgu, a objawy ustępują samoistnie.
Jakie są przyczyny skrzepów w żyłach? Pochodzą one głównie ze zmian miażdżycowych, jakie dokonują się w naczyniach krwionośnych chorego. Mimo to miażdżyca nie jest jedyną przyczyną powstawania tego zaburzenia neurologicznego.
Kolejne przyczyny wpływające na zwiększenie ryzyka powstania TIA to:
- zakrzepy w obrębie tętnicy szyjnej,
- zakrzepy w obrębie naczyń mózgowych
- zaburzenia rytmu serca
- chwilowy spadek ciśnienia
- czerwienica prawdziwa (zwiększenie liczby erytrocytów, granulocytów i płytek krwi)
- choroby naczyń wewnątrzmózgowych
- padaczka
- urazy
Bagatelizować czy nie?
Mimo że objawy TIA zanikają w przeciągu pierwszej doby od ich pojawienia się, to mimo wszystko nie oznacza to, że chory powinien przeczekać symptomy choroby. Przemijający atak niedokrwienny bardzo często występuje przed udarem właściwym. Czasami zdarza się, iż pojawia się on nawet po kilku dniach od mini- udaru, a czasami jest to kwestią kilku miesięcy.
Specjaliści podkreślają także, że istnieją czynniki, które zwiększają ryzyko, wystąpienia u pacjenta po przebytym TIA, udaru właściwego. Należą do nich:
- wiek powyżej 60 r.ż.
- ciśnienie tętnicze wyższe niż 140/90
- zaburzenia mowy
- objawy ruchowe dotyczące jednej strony ciała
- cukrzyca
- czas trwania objawów trwa około godziny
Każde z powyższych czynników jest przez lekarzy odpowiednio punktowane, a im większa liczba punktów, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia udaru. W związku z tym istotne jest by z chwilą wystąpienia objawów wskazujących na TIA lub udar, udać się do lekarza i poddać się specjalistycznym badaniom.
Diagnostyka i leczenie TIA
W celu zdiagnozowania chorego lekarze zlecają przeprowadzenie badań, które w ostateczności potwierdzą wystąpienie przemijającego ataku niedokrwiennego mózgu. W tym celu przeważnie wykonuje się tomografię komputerową mózgu, dzięki której możliwe jest wykluczenie podejrzenia udaru mózgu, jak również badanie EKG i USG szyi.
EKG serca pozwoli stwierdzić, co jest główną przyczyną objawów, z kolei USG szyi ma na celu sprawdzenie, czy ze zwężonych naczyń szyjnych nie wydostał się skrzep i nie trafił do mózgu. Pozwala ono także ocenić ewentualne zwężenia i zaburzenia w przepływie krwi w tętnicach, które doprowadzają krew do mózgu.
Jeżeli chodzi o metody leczenia stosowane przy TIA, należy podkreślić, iż są one różne, w zależności od diagnozy i stanu chorego.
W sytuacji, gdy stwierdzi się zwężenie tętnicy szyjnej, lekarze przeprowadzają zabieg endarterektomii, w którego trakcie usuwa się blaszki miażdżycowe z tętnic. Specjaliści w niektórych przypadkach decydują się także na angioplastykę naczyń oraz stentowanie tętnicy szyjnej.
W sytuacji, kiedy wyniki badań będą jednoznacznie wskazywać na TIA, chorym podaje się leki z zawartością piracetamu, który poprawia metabolizm komórek nerwowych. Niezwykle ważny jest szczegółowy wywiad lekarski, stopień nasilenia objawów, uzyskanie informacji na temat zażywanych przed urazem leków, jak również na temat tego, czy zaburzenie TIA wystąpiło po raz pierwszy, czy też zdarzało się wcześniej.
Jeżeli diagnoza jednoznacznie wskaże na wystąpienie u pacjenta TIA, to przeważnie lekarze decydują się na wprowadzenie leczenia farmakologicznego. Zależnie od przyczyny, chory powinien zażywać specjalistyczne leki, obniżające ryzyko nawrotu TIA oraz wystąpienia w przyszłości udaru właściwego.
Dlatego też, w celu zapobiegania ponownemu powstawaniu skrzepów, stosuje się leki rozrzedzające krew. Jeżeli jednak przyczyną są problemy sercowe związane z zaburzeniem jego rytmu, lekarze zalecają leki przeciwzakrzepowe. Gdy u chorego stwierdzona zostanie miażdżyca, jako powód wystąpienia TIA, wówczas specjaliści decydują się na jeden z zabiegów chirurgicznych, by usunąć powstałe zwapnienia.
Przemijający atak niedokrwienny mózgu, pomimo krótkotrwałych i przemijających objawów stanowi duże zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego. Bardzo łatwo można go bowiem pomylić z udarem właściwym, przy którym każda minuta ma znaczenie, by lekarze mogli uratować życie chorego. Należy pamiętać, że podczas gdy TIA jest odwracalne w skutkach, to udar właściwy bardzo rzadko, tak więc nie wolno lekceważyć dolegliwości zwiastujących ową chorobę, ale jak najszybciej zasięgnąć pomocy medycznej i poddać się leczeniu.
Powrót do listy