Przedwczesne oddzielenie się łożyska stanowi powikłanie ciąży, w którego trakcie dochodzi do częściowego lub całkowitego oddzielenia się prawidłowo usadowionego łożyska od ściany macicy przed planowanym terminem porodu.
Określenia takiego używa się do czasu trwania ciąży przekraczającego 20 tygodni. Przy prawidłowo rozwijającej się ciąży łożysko oddziela się od ściany macicy dopiero w III okresie porodu.
Taki rodzaj komplikacji stanowi duże zagrożenie dla życia dziecka z powodu zmniejszenia dawki tlenu oraz składników odżywczych, do czego dochodzi podczas przedwczesnego odklejenia łożyska. W efekcie zaburza to rozwój dziecka.
Charakterystycznym objawem w tym przypadku jest krwawienie. Dlatego też w sytuacji, gdy ciężarna kobieta zaobserwuje u siebie krew, istnieje wysokie prawdopodobieństwo oddzielania się łożyska od macicy. Powikłanie to stanowi bowiem aż 31% przyczyn krwotoków.
Najczęstsze przyczyny komplikacji
Głównymi przyczynami przedwczesnego oddzielania się łożyska są nieprawidłowości naczyniowe oraz zmiany hemodynamiczne, które zachodzą w krążeniu matczyno-płodowym. Poza tym rzadko udaje się dokładnie ustalić źródło komplikacji.
Istnieje także wiele innych czynników przyczyniających się do przedwczesnego odklejenia się łożyska. Głównie należą do nich: nadciśnienie tętnicze, zbyt krótka pępowina stanowiąca połączenie matki i dziecka oraz nieprawidłowości anatomiczne miednicy.
Ponadto można wymienić niedobory witaminowe (niezbędny jest przede wszystkim kwas foliowy), palenie tytoniu, picie alkoholu i inne używki.
Na zwiększenie ryzyka wystąpienia komplikacji mają wpływ także różne urazy doznane podczas ciąży oraz starszy wiek kobiety.
Niestety, niektóre kobiety są już tak „uwarunkowane” i donoszenie ciąży jest dla nich problemem.
Dlatego też, gdy przy poprzednich ciążach dochodziło do przedwczesnego odklejania się łożyska, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że sytuacja ta się powtórzy. Należy wówczas poinformować o tym lekarza prowadzącego ciążę i zwiększyć swoją czujność – każdy niepokojący objaw powinien być zgłaszany specjaliście.
Diagnoza
Przedwczesne oddzielanie się łożyska jest bardzo niebezpieczne – może skutkować przedwczesnym porodem poprzez wywoływanie skurczów macicy. W efekcie życie dziecka staje się zagrożone. Dlatego też tak ważne jest, aby w przypadku zaobserwowania jakichkolwiek niepokojących objawów, natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Specjalista może postawić diagnozę na podstawie szczegółowego wywiadu, w którego trakcie pacjentka informuje go o niepokojących ją objawach. Dodatkowo istotne jest dokładne przebadanie kobiety (nie należy jednak badać ani przez pochwę, a ani przez odbyt), a w razie potrzeby przeprowadzenie kilku dodatkowych testów obrazujących.
Lekarz powinien przeprowadzić badanie ultrasonograficzne, za pomocą którego możliwa można zaobserwować pojawienie się krwiaka założyskowego (świadczy on o oddzieleniu się łożyska). Nie we wszystkich przypadkach jednak jest możliwe potwierdzenie jego obecności - dzieje się tak w przypadku zlokalizowania łożyska na tylnej ścianie macicy.
Stopień zaawansowania oddzielającego się łożyska można określić na podstawie obserwacji: objętości utraconej krwi, stopnia napięcia mięśnia macicy, obecności objawów wstrząsu, zaburzeń krzepnięcia oraz czynności serca płodu.
Hospitalizacja
W sytuacji, gdy lekarz zdiagnozuje powikłanie jako przedwczesne oddzielenie się łożyska, ciąża określana jest mianem zagrożonej. Wymagana jest wtedy hospitalizacja kobiety, gdzie zarówno ona, jak i nienarodzone dziecko będą na bieżąco monitorowani.
W niektórych przypadkach łożysko znajduje się we wczesnym stadium oddzielania się. Wtedy ciężarnej podawane są preparaty pobudzające receptory beta-adrenergiczne.
W przypadku dużego zagrożenia często najbezpieczniejsze jest zakończenia ciąży przedwczesnym porodem. Lekarz wykonuje wówczas cesarskie cięcie.
Powrót do listy