Jej nazwa wywodzi się od nazwisk dwóch uczonych Jakob Heine i Karl Oskar Medin, którzy ją opisali. Stanowi ona wirusową chorobę zakaźną układu nerwowego, spowodowaną przez wirus polio i przenoszona drogą pokarmową lub wziewną. Na chwilę obecną zarówno w Polsce, jak i w Europie, dzięki szczepieniom, praktycznie nie występuje - w 2001 Europa została uznana przez Światową Organizację Zdrowia za wolną od tej choroby.
Szczepionki: Salka IPV i Sabina OPV. W Polsce stosuje się serię kombinowaną: najpierw dwa razy otrzymuje się szczepionkę Salka, następne dawki to Sabina.
Schorzenie to przebiegać może łagodnie lub śmiertelnie.
Rozróżnia się:
przebieg bezobjawowy (większość zakażeń poliowirusam),
zakażenie poronne,
jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (u około 1% zakażonych), które ustępuje samoistnie i zwykle bez powikłań.
postać porażenna (u około 0,1% zakażonych),
postać rdzeniowa - porażenia wiotkie, zazwyczaj asymetryczne, które atakują motoneurony mięśni proksymalnych i dystalnych i kończyn dolnych, górnych czasami. W postaci rdzeniowej mięśnie unerwiane przez zaatakowane neurony z czasem ulegają zanikowi. Sporadycznie dochodzi do utraty czucia, dlatego też w przypadku gdy wystąpi, wyklucza się zakażenie poliowirusem.
postać opuszkowa - przeważnie spotykana wśród dorosłych niż u dzieci: wirus atakuje struktury podstawy mózgu i jądra nerwów czaszkowych oraz ośrodki oddechowy i krążenia w rdzeniu przedłużonym. Ta postać zagraża życiu.
postać opuszkowo-rdzeniowa obejmująca rdzeń kręgowy i opuszkę (podstawę) mózgu i rokuje bardzo źle.
zapalenie mózgu - bardzo rzadkie i śmiertelne.
zespół poporażenny - czyli zespół post-polio, występujący po 25-30 latach u nawet 30% osób po przebytym porażeniu. Jego przyczyna nie jest znana, ale wiadomo, że obejmuje on głównie mięśnie poprzednio mniej dotknięte chorobą i postępuje na tyle wolno, że nie prowadzi do wyraźnego upośledzenia mięśni.
Choroba ta często prowadzi do zgonu lub trwałego kalectwa wskutek porażeń nerwów obwodowych i niedowładów. Zakażenie odbywa się drogą fekalno-oralną, następnie wirus dostaje się do nabłonka jelitowego, gdzie się replikuje. Czas wylęgania wynosi 9 -12 dni. Zostają zaatakowane węzły chłonne i układ krwionośny. W trakcie tego etapu, określanego jako wiremią pierwotną, może dojść do wytworzenia przeciwciał i może nastąpić zahamowanie rozwoju zakażenia. Jest to tzw. zakażenie poronne. w sytuacji, gdy nie zostały wytworzone przeciwciała, następuje wiremia wtórna, znacznie bardziej nasilona: wirusy rozprzestrzeniają się po całym organizmie, atakując komórki ośrodkowego układu nerwowego, głównie rogów przednich rdzenia kręgowego, rdzenia przedłużonego i mostu.
Rozpoznanie: należy wyizolować i zidentyfikować wirusa.
Powrót do listy