W dzisiejszym świecie niewydolność krążenia stanowi poważny problem medyczny i społeczny, głównie ze względu na złe rokowania i wysokie koszty leczenia. Niewydolność serca to w wielu przypadkach ostatni etap większości chorób mięśnia sercowego. Wielokrotnie okazuje się, że chorzy, którzy w minionych latach zmarliby w ostrej fazie zawału serca, obecnie przeżywają za cenę wystąpienia niewydolności.
Niewydolnością serca określa się stan, w którym mięsień sercowy nie może pompować wystarczającej ilości krwi, pokrywającej zapotrzebowanie metaboliczne tkanek lub wtedy, gdy serce może spełniać te wymagania jedynie przy zwiększonym ciśnieniu napełniania.
Bardzo często przyczyną tego schorzenia jest upośledzenie kurczliwości mięśnia sercowego. Przyczyn można się doszukiwać w uszkodzeniu samego mięśnia, np. w kardiomiopatiach lub zapaleniu mięśnia sercowego. W wielu przypadkach powodem jest też nadmierne obciążenie mięśnia sercowego, zwłaszcza nagle lub długo trwające, prowadzi ostatecznie do jego niewydolności. Czasami czynnikiem powodującym niewydolność jest nagłe obciążenie zdrowego mięśnia nadmierną pracą, przekraczającą jego możliwości kompensacyjne.
Niewydolność towarzyszy też chorobom przewlekłym, w których jest utrudnione napełniania komór serca takich jak zwłóknienie wsierdzia czy zwężenia zastawki trójdzielnej. Schorzenie to w niektórych przypadkach wywołane jest chorobom będącą poza samym sercem, takim jak nieprawidłowe połączenia tętniczo - żylne czy choroba beri beri.
Pozostałem przyczyny to np. wady zastawkowe, choroba osierdzia czy zaburzenia rytmu.
Podział niewydolności serca:
- Niewydolność serca skurczowa - pojawia się np. w kardiomiopatii rostrzeniowej, głównym czynnikiem odpowiedzialnym jest upośledzenie skurczu komór, a co za tym idzie zmniejszenie się ilości wyrzucanej podczas jednego skurczu z komór.
- Rozkurczowa niewydolność serca - charakterystyczne w tym przypadku jest zwiększenie się ciśnienia napełniania komór z ich rozszerzeniem (rozstrzenią).
- Ostra lewokomorowa niewydolność serca (obrzęk płuc) - spowodowana jest zawałem serca, gwałtownym wzrostem ciśnienia tętniczego
- Ostra prawo komorowa niewydolność serca - przyczyną może być zator tętnicy płucnej, zator prawej komory, tamponada serca. Diagnostyka oparta jest o badanie EKG lub echa serca.
- Przewlekła lewokomorowa niewydolność serca - etiologia: nadciśnienie tętnicze, choroby lewego serca.
- Przewlekła prawo komorowa niewydolność serca - dochodzi do niej, gdy ma miejsce długo trwającą niewydolność lewej komory, stany chorobowe prowadzące do wzrostu oporów w krążeniu płucnym.
Leczenie niewydolności serca:
- Farmakologiczne - leki moczopędne, beta - adrenolityczne, glikozydy naparstnicy
- Niefarmakologiczne - dieta niskokaloryczna, ubogo cholesterolowa z ograniczeniem soli, eliminacja nadmiaru płynów, rzucenie palenia tytoniu, zaprzestanie spożywania alkoholu.
- Zabiegowe - korekcja wad zastawkowych, przeszczep serca, wszczepienie sztucznego serca.
Rokowanie u chorych z niewydolnością serca jest złe. Ocenia się, że w ciągu 5 lat od ustalenia rozpoznania umiera ok. 50% chorych.
Powrót do listy