Niewydolność oddechowa stanowi nie pojedynczą chorobę, ale, ale cały zespół kliniczny. W jej trakcie dochodzi do zaburzenia czynności oddechowych organizmu, czego skutkiem może być upośledzenie wymiany gazowej w płucach. Niewydolność oddechowa jest poważnym zaburzeniem, które trzeba leczyć.
Rodzaje niewydolności oddechowej
Mając na uwadze wymianę gazową w organizmie, przebieg tego schorzenia oraz mechanizm jego powstawania można dokonać klasyfikacji niewydolności oddechowej. Nie jest to jednolita choroba, ale zaburzenia mające różnorodne objawy, przyczyny i skutki.
Podział podstawowy (w oparciu o wymianę gazową) - wyróżnia się w nim niewydolność oddechową częściową (typ I - hipoksemia) oraz całkowitą (typ II - hipoksemia i hiperkapnia, możliwa również kwasica oddechowa).
Podział ze względu na przebieg - ostra niewydolność oddechowa, której cechą charakterystyczną jest szybki rozwój, odwracalna oraz przewlekła niewydolność oddechowa (powstaje stopniowo i nie można jej w pełni cofnąć).
Podział ze względu na mechanizm - wentylacyjna (spowodowana hipowentylacją),hipoperfuzyjna (przepływ krwi przez płuca zmniejsza się), ostra hipoksemiczna (w miąższu płucnym dochodzi do zmian, co skutkuje upośledzeniem wymiany gazowej).
Przyczyny niewydolności oddechowej
Przyczyny tej choroby zależne są od jej przebiegu. Co innego wywołuje postać ostrą, a inne czynniki prowadzą do niewydolności oddechowej przewlekłej, która nie jest w pełni odwracalna.
Ostra niewydolność oddechowa
Jej przyczyny znajdować się mogą w płucach. Ostra niewydolność oddechowa często może być wywołana przez zapalenie płuc, uraz klatki piersiowej, a także stłuczenie płuca. Czasami przyczyną jest też aspiracja treści żołądkowej lub uszkodzenia spowodowane wentylacją mechaniczną. W sytuacji, gdy dochodzi do podtopienia, ryzyko wystąpienia ostrej niewydolności oddechowej staje się duże. Wpływ na powstanie niewydolności oddechowej ma także wdychanie dymu i różnego rodzaju toksyn.
Istnieje też wiele przyczyn ostrej niewydolności oddechowej, które występują poza płucami. Zaliczają się do nich m.in. zachorowanie na sepsę, ostre zapalenie trzustki czy uraz wielonarządowy. Poza tym wstrząsy, rozległe oparzenia, uraz głowy i zwiększenie ciśnienia w czaszce także mogą doprowadzić do ostrej niewydolności oddechowej. Czasem nawet reakcje na leki lub zatrucia tymi środkami czy powikłania w ciąży stanowią przyczynę tych zaburzeń oddechowych.
Przewlekła niewydolność oddechowa
Przyczynami tego rodzaju niewydolności przeważnie są poważne choroby organizmu. Głównie są to przewlekłe śródmiąższowe choroby płuc, takie jak pylice czy włóknienie płuc, do którego dochodzi samoistnie. Często inną przyczyną są choroby, które wiążą się z obturacją oskrzeli, np. POChP, mukowiscydoza lub astma. Poza tym nowotwory układu oddechowego i różne zniekształcenia klatki piersiowej mogą wywołać przewlekłą niewydolność oddechową. Niektóre choroby układu nerwowego i mięśniowego, takie jak choroba Parkinsona czy stwardnienie rozsiane oraz układu sercowo - naczyniowego, np. przewlekła niewydolność serca także przyczyniają się do tych zaburzeń oddychania. Warto wiedzieć, że nawet nadmierna otyłość może stanowić przyczynę przewlekłej niewydolności oddechowej.
Leczenie niewydolności oddechowej
Leczenie jest oparte głównie na leczeniu choroby podstawowej, a zarazem przyczyny powstania zaburzeń oddychania. U chorych z hipoksemią leczenie będzie polegało na tlenoterapii oraz zwalczaniu chorób, które pojawią się równocześnie z niewydolnością oddechową. Leczenie chorych, u których nie wystąpiła hipoksemia, jest objawowe. W związku z tym należy się uporać z objawami, takimi jak infekcja czy niewydolność krążenia. Niezmiernie ważne jest też unikanie czynników ryzyka. Należy skorygować krew chorego, podając wodorowęglany lub zastosować oddychanie mechaniczne. Ważne jest zwalczenie skurczów oskrzeli.
Leczenie chorych z niewydolnością oddechową w ich domach, będzie polegało na wspomaganiu oddychania poprzez używania respiratora lub też leczeniu przy użyciu koncentratora tlenu.
Powrót do listy