Niedrożność jelita

Niedrożność jelita to schorzenie, które cechuje częściowe lub całkowite zatrzymanie procesu przechodzenia pokarmu do kolejnych odcinków przewodu pokarmowego. W przypadku niedrożność jelita konieczna jest natychmiastowa interwencja chirurgiczna.

Przeszkoda, wywołująca niedrożność może się ulokować w dowolnej części jelita cienkiego bądź grubego. Zależnie od jej położenia, można wyróżnić tzw. niedrożność wysoką, w której dochodzi do zatkania jelita cienkiego.

Natomiast w przypadku zamknięcia jelita grubego, mówi się o niedrożności niskiej. Ponadto wyróżnia się niedrożność ostrą oraz przewlekłą (tzw. przepuszczającą).

Dzieje się tak w przypadku, g przeszkoda nie zamyka całkowicie światła i jedynie okresowo odczuwa się objawy niedrożności.

Przyczyny choroby

Istnieją dwa typy tego schorzenia: niedrożność mechaniczna oraz niedrożność porażenna.

W przypadku niedrożności porażennej dochodzi do powstania między innymi zapalenia otrzewnej (rozlane lub ograniczone). Objawy ujawniają się w chwili wstrzymania perystaltyki odcinka, który został objęty procesem zapalnym.

Choroba może również ujawnić się po każdym otwarciu jamy brzusznej (laparotomia), następuje wówczas porażenie perystaltyki trwające kilka dni. Ponadto przyczyną jest również podrażnienie otrzewnej oraz zatrucie niektórymi lekami i substancjami (np. zatrucie ołowiem).

Choroba czasami powstaje wskutek ciężkiego odwodnienia lub też znacznego niedoboru elektrolitów we krwi, gdyż powoduje to zbyt niski poziom potasu lub sodu. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i ciężka niewydolność nerek to również przyczyny niedrożności jelit.

Niedrożność mechaniczna z kolei powstaje poprzez „zatkanie” się jelita. Przyczyn tego zjawiska jest bardzo dużo. Do najczęściej spotykanych należy wytworzenie się guzów nowotworowych, które zazwyczaj lokalizują się w jelicie grubym i występują w przypadku osób będących po 60. roku życia.

Inną przyczyną tej choroby może być polip, ciało obce, kamień żółciowy oraz zwężenie pozapalne lub popromienne.

Czasami niedrożność jest również wynikiem narastających guzów powstających wraz z rozwojem innych chorób – np. Leśniowskiego-Crohna, zapaleniu uchyłku jelita grubego czy zapaleniu uchyłku Meckela.

Niedrożność mechaniczna w niektórych przypadkach powstaje w efekcie zadzierzgnięcia jelita. W takiej sytuacji przyczyną jest zazwyczaj uwięźnięta przepuklina (głównie pachwinowa bądź udowa), skręt jelita lub jego wgłobienie, które jest szczególnie popularne wśród małych dzieci.
Co więcej, choroba może się rozwinąć w wyniku ucisku przez powrózkowate zarosty jamy brzusznej uciskające jelito z zewnątrz. Dzieje się tak zazwyczaj po przebyciu operacji bądź zapalenia otrzewnej. Niebezpieczne bywają również guzy nowotworowe narządów jamy brzusznej, które mogą zamknąć jelito poprzez uciskanie go na zewnątrz.

Diagnoza

W przypadku zaobserwowaniu u siebie jakichkolwiek objawów trzeba bezzwłocznie zgłosić się do lekarza. Wykona on badanie RTG (najlepiej w pozycji stojącej).

Dzięki promieniom poziomym będzie można wykazać poziom płynu w jelitach oraz obecność wolnego powietrza pod przeponą. Specjalista powinien przeprowadzić również TK oraz USG jamy brzusznej.

Metody leczenia

Niedrożność jelita to bardzo poważna choroba i dlatego też konieczne jest wdrożenie natychmiastowego leczenia. W innym razie choroba może doprowadzić do odwodnienia, ostrej niewydolności nerek, wstrząsu, posocznicy oraz utraty białka i elektrolitów niewydolności krążenia. W ciężkich przypadkach nieleczona niedrożność może prowadzić do zgonu.

Rodzaj leczenia podejmuje się w zależności od rodzaju choroby. Niedrożność, która jest wynikiem ulokowania się przeszkody mechanicznej, leczy się poprzez wykonanie zabiegu chirurgicznego.

Dzięki operacji możliwe jest odtworzenie drożności, w związku z tym często konieczna jest resekcja toksycznej części jelita. Pacjentowi podaje się również antybiotyki.

Niedrożność porażenną leczy się poprzez wyeliminowanie czynnika wywołującego chorobę.

Początkowo lekarz stosuje na pacjencie kurację antybiotykową, natomiast z czasem dożylnie zaczyna podawać się płyny i elektrolity.

W obu przypadkach bardzo ważna jest dokładna obserwacja pacjenta, aby nie dopuścić do rozwoju powikłań.