Minerały i witaminy to kluczowe składniki dla organizmu. Żelazo jest najważniejszym składnikiem hemoglobiny, a także spełnia wiele innych znaczących funkcji, takich jak udział w syntezie DNA czy chociażby wpływa na ogólną sprawność całego organizmu. Jego niedobór prowadzi do licznych komplikacji zdrowotnych, których warto unikać.
Przyczyny niedoboru żelaza
Zazwyczaj przyczyną niedoboru żelaza jest nieodpowiednia dieta. Organizm ludzki trudno przyswaja ten pierwiastek, przez co należy go spożywać w obecności produktów zawierających witaminę C takich jak jabłka, cytrusy, natka pietruszki, pomidory i czerwona papryka.
Poza witaminą C, która ułatwia wchłanianie żelaza ponad trzykrotnie, pomocne są także zwierzęce białka takie jak rybie mięso oraz mięso drobiowe, jajka, wątróbka i produkty mleczne. Witamina B6,B12, E oraz kwas foliowy również ułatwiają wchłanianie żelaza przez nasz organizm.
Innym czynnikiem niedoboru żelaza jest zbyt duża utrata krwi. Szczególnie na to narażone są kobiety, które zbyt długo i obficie miesiączkują oraz kobiety w ciąży, których zapotrzebowanie na żelazo znacznie wzrasta.
Średnie zapotrzebowanie na żelazo kobiety przed menopauzą wynosi 16-19 mg żelaza dziennie, natomiast u kobiety w ciąży zapotrzebowanie na żelazo wzrasta do 26 mg dziennie.
Na niedobór narażeni są także wielokrotni dawcy krwi. Niestety poprzez swoją szlachetną aktywność, dawcy krwi muszą szczególnie uważać i skrupulatnie kontrolować poziom żelaza we krwi.
Również ofiary wypadków komunikacyjnych oraz osoby z poważnymi urazami ciała są bardzo często narażeni na niedobór żelaza poprzez znaczną utratę krwi.
Wegetarianie stanowią kolejną grupę ryzyka. Dzieje się tak, ponieważ nie jedząc mięsa zwierzęcego, które jest bogate w łatwo wchłaniane żelazo. Nie są oni w stanie uzupełnić średniej dziennej dawki zapotrzebowania na ten pierwiastek.
Diagnostyka i leczenie
Przede wszystkim specjalista musi wykluczyć wszelkie zewnętrzne przyczyny niedoboru, poprzez szczegółowy wywiad z pacjentem. Podstawowym zabiegiem, który należy wykonać, aby zdiagnozować niedobór żelaza jest morfologia krwi, która przedstawia ilość i objętość krwinek czerwonych, ilości krwinek białych oraz płytek krwi.
Dzięki badaniu morfologicznemu możliwe jest stwierdzenie, czy stężenie hemoglobiny w surowicy krwi oraz w samej krwince czerwonej jest odpowiednie. W sytuacji, gdy badanie stwierdzi zmniejszone stężenie żelaza we krwi, prawdopodobnie oznacza to jego niedobór. Niestety samo badanie morfologiczne krwi nie wystarczy. Konieczne jest przeprowadzenie innych badań, takich jak gastroskopia, USG jamy brzusznej lub badanie ginekologiczne.
Leczenie niedoboru żelaza rozpoczyna się od prawidłowego zdiagnozowania przyczyny i podjęcia adekwatnych kroków przez specjalistę. Zależą one przede wszystkim od przyczyny choroby. Podstawowym krokiem do wyleczenia pacjenta jest poprawa jego diety. Należy przede wszystkim zwiększyć ilość spożywanego żelaza do odpowiedniej ilości zapotrzebowania na żelazo w ciągu dnia.
Gdy dieta okazuje się nieskuteczna, należy zastosować suplementy doustne zawierające dużą dawkę żelaza. Przeważnie występują one w postaci płynnej lub w postaci tabletek. Przyjmując je, należy uważać, by go nie nadużyć - naturalnego żelaza w diecie nie sposób przedawkować w przeciwieństwie do sztucznych suplementów.
Warto skonsultować się z lekarzem i wspólnie ustalić dzienną dawkę żelaza. Warto być świadomym niepożądanych objawów i skutków leczenia z niedoboru. Najczęstszymi skutkami ubocznymi są kłopoty żołądkowe jak zaparcia, nudności czy bóle brzucha.
Powrót do listy