Neglerioza

Neglerioza to jedna z najniebezpieczniejszych chorób pasożytniczych, które mogą stanowić zagrożenie dla życia człowieka. To rzadka przypadłość, którą wywołuje pierwotniak Naegleria folweri, zwany także PAM (meningoencephalitis amoebica primaria).

Przypadki tej choroby zaobserwowano na całym świecie. W Polsce pierwotniak Naegleria folwerii występuje bardzo rzadko, więc zachorowań na negleriozę jak do tej pory jeszcze nie zanotowano.

Występowanie pierwotniaka PAM

Pierwotniak Naegleria folweri obecny jest w wodach słodkich, takich jak jeziora, stawy, rzeki i gorące źródła. Pojawić się może też w glebie, w pobliżu ciepłowodnych zrzutów przemysłowych i w niechlorowanych lub słabo chlorowanych basenach. Do tej pory nie stwierdzono przypadków obecności tego pierwotniaka w wodach słonych.

Najwięcej przypadków zachorowań zanotowano w Stanach Zjednoczonych (65 zakażonych w ciągu 22 lat), w Czechosłowacji (16stu zakażonych młodych pływaków w okresie 3 lat), w Nowej Zelandii (8 przypadków zakażenia w ciągu 10 lat), w Pakistanie (22 osoby w czasie 4 miesięcy) i w Wielkiej Brytanii ( 1 dziewczynka w 1979 roku).

Najczęściej źródłem zakażenia były kąpiele w basenach, w których znajdowały się pierwotniaki Naegleria folweri.

Rozpoznanie

Pierwotniak ten przenika do ośrodkowego układu nerwowego człowieka. Dostaje się tam poprzez nos, a konkretnie przez wypustki komórek węchowych. Wstępnie konsekwencją penetracji tego pierwotniaka jest martwica opuszek węchowych i krwotokii. Następnie pasożyt wspina się wzdłuż włókien nerwowych do mózgu, „zjadając” jego komórki.

Konsekwencją Negleriozy jest zapalenie mózgu i opon rdzeniowo -mózgowych. Bardzo trudno zdiagnozować takie zakażenie. Pełzaka wykrywa się w preparatach bezpośrednich z trwałych, barwionych, bądź dopiero w hodowli, próbek pobranych podczas badania autopsyjnego. W analizowanych przypadkach płyn mózgowo - rdzeniowy miał barwę żółtobiałą lub szarą, był podbarwiony krwią, ze zwiększonym odsetkiem granulocytów i stężeniem białka.

Leczenie

Na chwilę obecną nie ma skutecznego sposobu leczenia. Przeważnie stosuje się leki przeciwgrzybiczne, takie jak amfoterycyna B, ketokonazol, mikonazol oraz sulfonamidy. Preparaty wciąż poddawane są badaniom i próbom laboratoryjnym, bowiem ich skuteczność wynosi jedynie 1%.

Większość przypadków zachorowań na to schorzenie jest śmiertelna. Zakażeni umierają niemalże natychmiast, w ciągu 72 godzin od wystąpienia objawów choroby.

Najnowsze przypadki choroby

Ostatnio odnotowanymi przypadkami zachorowań na negleriozę były zakażenia z Pakistanu. Od lipca do października 2012 roku aż 22 osoby zginęły wskutek zarażenia pierwotniakiem Naegleria folwerii, w tym 13 przypadków pochodziło z jednego rejonu - Karaczi. Tak wysoką ilość zachorowań uznano za epidemię.

Próba ustalenia przyczyn tak wysokiej liczby zakażeń w tak małym odstępie czasu nie była łatwa, bowiem żadna z zarażonych osób nie pływała, ani nie kąpała się w skażonym zbiorniku wodnym.

Po długich badaniach ustalono, że źródłem zachorowań na negleriozę była woda z kranu. Prawdopodobnymi przyczynami występowania pierwotniaka w wodzie pitnej były zbyt wysoka temperatura i mniejsza zawartość chloru, a także przestarzały sposób dystrybucji.