Mięśniak

Mięśniak to łagodny guz powstający z tkanki mięśniowej. Rozróżnić można mięśniaki gładkokomórkowe (rozwija się z mięśni gładkich) oraz mięśniaki prążkowanokomórkowe (rozwijają się z mięśni poprzecznie prążkowanych. Mięśniaki w przypadku 90% występują mnogo.

Przeważnie tworzą się w macicy. Mięśniaki macicy występują w przypadku 40% pań w wieku 35-55 lat. Mięśniaki stanowią 95 proc. wszystkich łagodnych guzów narządu rodnego. Ryzyko zachorowania na tę chorobę rozpoczyna się u kobiet po 20 roku życia i rośnie razem z wiekiem, aż do menopauzy.

Przyczyny
Przyczyny tworzenia się mięśniaków nie są do końca jasne. Według jednej z teorii zakłada się, że odpowiedzialny jest brak równowagi hormonalnej organizmu, przede wszystkim w nadmiernej produkcji lub zwiększonej wrażliwości na estrogeny (hormony produkowane przez jajniki w okresie rozrodczym). Kolejna hipoteza głosi, że przyczyną powstawania mięśniaków jest nieprawidłowy rozwój narządów rozrodczych w okresie płodowym. Największe jednak odkrycie to zauważenie, że mięśniaki posiadają liczne receptory progesteronowe, które wpływają na wielkość guzów i objawy nimi spowodowane. Naukowcy zwracają uwagę na skłonności do dziedziczenia tej choroby, choć nie jest regułą.

Czynniki ryzyka
Pomimo braku jasno sprecyzowanych powodów powstawania mięśniaków, istnieją grupy zwiększonego ryzyka zachorowania na tę chorobę:

Wiek - przeważnie mięśniaki powstają wśród kobiet między 35, a 55 rokiem życia i zmniejszają się lub zanikają po menopauzie.

Pochodzenie - guzki częściej stwierdza się u kobiet pochodzenia afrykańskiego i karaibskiego niż u kobiet białych.

Otyłość - 3-krotnie większe prawdopodobieństwo choroby jest u kobiet ważących ponad 70 kg niż u kobiet nieprzekraczających 50 kg.

Przebyte ciąże - ryzyko wystąpienie guzków u kobiet, które urodziły 5 lub więcej dzieci jest 4-krotnie mniejsze. Czy później miała miejsce ostatnia ciąża, tym ryzyko choroby także spada.

Niepłodność - kobiety niepłodne są dwa razy bardziej narażone na powstawanie mięśniaków.

Metody leczenia
Schorzenie to leczy się jedynie, gdy jego objawy są uciążliwe lub istnieje ryzyko zmiany mięśniaka w postać złośliwą nowotworu (niecały 1% przypadków). Istnieje kilka metod leczenia:

Histerektomia
Jest to operacyjny zabieg usunięcia macicy (lub jej części). Stosuję się ją w wypadku obfitych krwawień miesiączkowych lub poza miesiączkowych spowodowanych mięśniakiem.

Miomektomia
(wyłuszczenie mięśniaków) - operacja mająca na celu usuniecie mięśniaków, ale pozostawienie macicy. Sposoby:

Miomektomia klasyczna - poprzez otwarcie jamy brzusznej

Miomektomia laparoskopowa - mniej inwazyjny rodzaj operacji pozostawiający mniejsze zniszczenia tkanek. Skutkuje krótszym pobytem pacjentki w szpitalu i szybszym powrotem do normalnej aktywności. Nie można wykonać operacji tą metodą u pacjentek, u których występuje podejrzenie złośliwości guza.

Ebolizacja tętnic macicznych - stanowi najmniej inwazyjny zabieg, w którego trakcie dochodzi do wprowadzenia cewnika przez tętnicę udową aż do tętnic macicznych i podania materiału zatorowego, który blokuje dopływ krwi do mięśniaków, dzięki czemu ich objętość zmniejsza się o 30 - 50%.

Nowe techniki zabiegowe:

• Termoterapia laserowa - ta technika polega na wprowadzeniu wiązki laserowej w obręb mięśniaka i skoagulowanie go.
• Mioliza - wprowadzenie bipolarnej elektrody do mięśniaka i zniszczenie tkanek guza za pomocą diatermii.
• Kriomoliza - wprowadzenie kriosondy do mięśniaka i zamrożenie go.
• Farmakologia - od niedawna w Polsce dostępny jest nowy lek octan ulipristalu, który blokuje receptory progesteronu w mięśniakach, co powoduje ich zmniejszenie. Lek stosuje się doustnie.

W przypadku dużych oraz nieleczonych mięśniaków może dojść do obfitych krwawień i m.in. do anemii. Dlatego tak ważne jest coroczne badanie ginekologiczne. Dzięki temu lekarz jest w stanie wcześniej wykryć niebezpieczeństwo i zainterweniować, a my obywamy się bez inwazyjnych metod leczenia, które zmniejszają nasze szanse na potomstwo.