Leptospirozy są grupą chorób zawodowych dotyczących przeważnie osób pracujących w zakładach oczyszczania ścieków oraz hodowców zwierząt. Choroby te nie przenoszą się między zakażonym a zdrowym człowiekiem. Stanowią grupę zoonoz, czyli chorób, którymi zarazić się można od zwierząt. Wywołują je zarazki Leptospira, krętki Leptospira, (stąd też inna nazwa krętkowice), roznoszonych przez zwierzęta domowe i dzikie, szczególnie gryzonie i bydło, a także świnie, konie i psy.
Choroby te spotkać można na całym świecie (poza regionami polarnymi i subpolarnymi), a najpowszechniejsze są w klimacie wilgotnym i ciepłym. Zarażenie krętkami rozpoznaje się według wywiadu dotyczącego wykonywanego zawodu, kąpieli w zanieczyszczonej wodzie, np. w jeziorach i stawach, także na podstawie badań biochemicznych krwi (OB, leukocytoza, stężenie mocznika, kreatyniny, aktywność AspAT i AlAT), badań moczu (na obecność białka i wałeczków w osadzie, a także na występowanie ropomoczu), oraz m.in. odkrycia krętków we krwi w pierwszej fazie choroby, prób biologicznych na zwierzętach w laboratorium oraz testów serologicznych. Choroba rozwija się w czasie od 48 godzin do 1 miesiąca. Rozróżnia się jej 2 okresy: I czyli bakteriemia - wysiew krętków do tkanek i do krwi, co skutkuje uszkodzeniem śródbłonka naczyń włosowatych. Pojawić się może także wysypka podobna do odry lub różyczki. W tym okresie organizm często broni się sam i potrafi wyeliminować zarazki. Okres inkubacji trwa do 7 dni. II okres choroby stanowi odpowiedź immunologiczna zaatakowanego organizmu i może pojawić się nawet po kilku dniach od pierwszego okresu. W jego trakcie mogą pojawić się znacznie groźniejsze powikłania takie jak: zespół Weila, czyli uszkodzenie wątroby i nerek, żółtaczka, krwinkomocz, białkomocz, obecność wałeczków w osadzie - związane z uszkodzeniem nerek, retencja ciał azotowych, także zapalenie naczyń z krwotokami z nosa, krwioplucie, wybroczyny na skórze. Dosyć rzadko zdarza się zapalenie mięśnia sercowego i zapalenie płuc.
Leczenie tych schorzeń musi odbywać się w szpitalu, na oddziałach obserwacyjno-zakaźnych. W jego trakcie podaje się antybiotyki: penicylinę, tetracyklinę, chloramfenikolem lub cefalosporyny. Leczenie trwa nawet kilka tygodni. Jeżeli doszło do znacznych uszkodzeń nerek to niezbędne są hemodializy. Do śmierci może dojść z powodu niewydolności nerek i krwawień.
Profilaktyka: opiera się na unikaniu pływania oraz wchodzenia do zanieczyszczonych wód. Należy też nosić ochronną odzież i buty (dotyczy to osób, dla których leptosirozy są chorobami zawodowymi). Ponadto wskazane jest zachowanie szczególnej ostrożności w czasie kontaktu z wodą z kanałów i ścieków, na podmokłych łąkach, podczas sianokosów, w zakładach spożywczych - należy nosić odpowiednie buty i rękawice ochronne.
Powrót do listy