HPV

HPV, to wirus brodawczaka ludzkiego z rodziny Papillomawirusów. Obecnie rozpoznaje się około 100 rodzajów tego wirusa, jednak większość z nich jest raczej nieszkodliwa.

Wirus ten przenosi się przez drogę płciową oraz bezpośredni kontakt z naskórkiem. Uważa się, że nawet połowa populacji przechodzi zakażenie wirusem. Jeżeli do zakażenia doszło przez naskórek, to skutkiem tego będzie powstawanie kurzajek lub brodawek stóp. Zarazić się można też w trakcie porodu, w którego trakcie matka zaraża swoje dziecko. Czasami wirus HPV jest obecny fazie latencji, oznacza to, że nie ujawnia się, a dzięki działaniu układu immunologicznego zakażenie ustępuje samoistnie.

Wyróżnia się dwa główne typy wirusa:

HPV o niskim poziomie ryzyka onkologicznego – powoduje kurzajki, brodawki stóp, łagodne zmiany brodawkowe na narządach płciowych oraz kłykciny kończyste. Symptomy często pojawiają się z opóźnieniem, czasami ten czas dochodzi nawet do paru miesięcy od zakażenia. U kobiet schorzenie to zaobserwować można najpierw na wargach sromowych, pochwie, na szyjce macicy oraz w okolicy odbytu. U mężczyzn zmiany chorobowe powstają przeważnie na napletku, u ujścia cewki moczowej, na trzonie prącia oraz w odbytnicy. Powikłaniem kłykcin jest stulejka.

Zdarzają się przypadki, gdy zmiany brodawkowe lokują się na błonie śluzowej jamy ustnej lub gardła. W takiej sytuacji przeważnie dochodzi do nawrotu dolegliwości.

HPV o wysokim poziomie ryzyka onkologicznego – w tym wypadku wirusy z tej grupy prowadzą do powstania raka szyjki macicy. Najczęściej zapadają na to kobiety między 16, a 26 rokiem życia. Zakażenia jednak mają głównie charakter przemijający i ustępują samoistnie po wprowadzeniu odpowiedniego leczenia.

Wraz z wiekiem u kobiet zwiększa się ryzyko zarażenia wirusem HPV. Za sprawą mniejszej odporności wirus bardzo dobrze się rozwija i jeśli nie jest wystarczająco szybko wykryty może łatwo przerodzić się w raka szyjki macicy.

Zmiany w obrębie szyjki macicy powstałe z nieprawidłowych komórek na skutek zakażenia wirusem HPV są opisywane jako śródnabłonkowa zmiana nowotworowa. Niezależnie od typu wirusa HPV jego proces prowadzący do rozwoju raka szyjki macicy może być różny. Zakażenia typami wirusa HPV niskiego ryzyka obciążone są znikomym ryzykiem progresji zmian, ale mogą ulec przekształceniu w tzw. przetrwałego zakażenia. Wiele zmian znika samoistnie w ciągu 24 miesięcy.

Leczenie i profilaktyka

Na tę chwilę brak leków antywirusowych, dzięki którym można by leczyć zakażenie wirusami HPV. W terapii niweluje się zmiany chorobowe.

Do działań profilaktycznych zalicza się ograniczenie liczby partnerów seksualnych. Duże znaczenie ma też prawidłowe używanie prezerwatyw. Od pewnego czasu w Polsce dostępna jest szczepionka przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego. Jest ona stosowana przeciwko najpowszechniejszym typom wirusa powodującym powstawanie kłykcin kończystych oraz raka szyjki macicy.