Guzkowe zapalenie tętnic to schorzenie średnich i małych tętnic. Charakterystyczne w nim są wieloogniskowe zmiany zapalne. W efekcie dochodzi do niedokrwienia tkanek, które są zaopatrywane przez tętnice, które doświadczyły tych zmian. Zmiany na skórze pojawiają się w postaci guzków wzdłuż przebiegu naczyń, plamicy oraz wylewów krwawych do skóry. Zmiany narządowe natomiast, mają różną postać.
Choroba częściej dotyka mężczyzn niż kobiet. Średni wiek chorych to 45 lat, chociaż istnieje również postać dziecięca.
Przyczyny
Przyczyny tej choroby nie są do końca znane. Możliwe, że ich występowanie związane z mechanizmem autoimmunologicznym, który aktywuje się w efekcie wystąpienia nadwrażliwości na czynniki takie, jak wirusy czy leki. Kompleksy immunologiczne odkładające się w ścianach naczyń skutkują zniszczeniem śródbłonka. Taką reakcję wywołać mogą zakażania wirusem zapalenia wątroby typu B i C, wirusem HIV, a także bakterie oraz antybiotyki.
Zmiany tętnicze znajdują się w miejscach gdzie rozgałęziają się naczynia. Doprowadzają do tworzenia się zakrzepów oraz tętniaków. W następstwie tego dochodzi do niedokrwienia narządów oraz tkanek, które zaopatrywane są przez dotknięte chorobą tętnice.
Najczęściej zapalenie obejmuje narządy takie jak:
- nerki,
- serce,
- wątroba,
- przewód pokarmowy,
- mięśnie,
- tkanka podskórna.
Rzadziej dotyka:
- trzustkę,
- jądra,
- nerwy obwodowe,
- ośrodkowy układ nerwowy,
- skórę,
- płuca,
- gruczoły dokrewne.
Guzkowe zapalenie tętnic to stan przewlekły. W jego trakcie można zauważyć okresy remisji i nawrotów. W przypadku gdy pojawi się szybkie zaostrzenie może skutkować to zgonem. Istnieją również przypadki, w których choroba w ogóle nie postępuje. W postaci skórnej zapalenia nie dochodzi do zajęcia narządów wewnętrznych, a jedynie do zmian skórnych, którym towarzyszą ogólne objawy.
Istnieją 4 etapy zmian naczyniowych:
- zmiany zwyradniające,
- ostre zmiany zapalne,
- rozwój tkanki ziarninowej,
- bliznowacenie.
Diagnoza:
Stawia się ją w oparciu o objawy kliniczne oraz badania laboratoryjne. W ich skład wchodzą: badania mikroskopowe, histopatologiczne, biopsja tkanek, arteriografia, selektywna angiografia, a także badania pomocnicze krwi i moczu.
Leczenie:
Leczenie tej choroby prowadzi się wielokierunkowo. Standardowo obejmuje ono podawanie sterydów nadnerczowych, leków immunosupresyjnych, terapię nadciśnienia tętniczego oraz inne elementy uzależnione od indywidualnego obrazu klinicznego. W przypadkach powikłań krwotocznych lub zakrzepowych niezbędny jest zabieg chirurgiczny.
Nieleczone guzkowe zapalenie tętnic prowadzi do śmierci w przeciągu 1 – 2 lat. Spowodowana jest ona wówczas zazwyczaj niewydolnością mięśnia serca, nerek i innych istotnych narządów lub krwotokiem wywołanym pęknięciem tętniaka. Odpowiednie leczenie zwiększa szanse na przeżycie do kilku lat.
Powrót do listy