Endometrioza

Choroba ta dotyka 7-15% miesiączkujących kobiet. Sporadycznie występuje w okresie pomenopauzalnym oraz przed menarche. Opisano pojedyncze przypadki na świecie występowania endometriozy u mężczyzn leczonych hormonalnie z powodu raka gruczołu krokowego.

Chorobę tą obecnie znacznie łatwiej zdiagnozować niż kilkadziesiąt lat temu. Przede wszystkim udaje się to w krajach wysoko uprzemysłowionych i sprzyja temu zwiększającą się częstość różnego rodzaju ingerencji chirurgicznych.

Przyczyny

Schorzenie to prawdopodobnie wywołane jest przeszczepieniem komórek błony śluzowej jamy macicy. Może wystąpić odprysk lub wędrówka komórek błony śluzowej w głąb mięśniówki macicy. Każda forma ingerencji chirurgicznej tak jak np.wyłyżeczkowanie jamy macicy, laparoskopia (wziernikowanie jamy brzusznej), cesarskie cięcie, operacja macicy czy biopsja, sprzyja tworzeniu się gruczolistości. Szerzenie się komórek błony śluzowej jamy macicy do odległych organów zachodzi poprzez jajowody lub naczynia chłonne i krwionośne.

Całkiem prawdopodobne, że odpryski endometrium w pewnych organach są wywołane bezpośrednią bliskością tych narządów z macicą w trakcie embriogenezy (życia płodowego).

Wśród wielu kobiet, bóle spowodowane endometriozą są na tyle silne i wyniszczające, że znacząco wpływają na ich życie.

Ból można odczuwać:

• Przed/w trakcie/po miesiączce;
• W trakcie owulacji;
• W jelitach podczas miesiączki;
• Podczas oddawania moczu;
• Podczas stosunku seksualnego;
• W dolnym odcinku pleców;
• Podczas badania ginekologicznego.

Kiedy do lekarza?

W przypadku gdy pojawią się „nienormalne" dolegliwości bólowe będące wynikiem miesiączki oraz niejasne, rozlane bóle podbrzusza.

W razie pojawienia się bólów zależnych od cyklu płciowego w którejś z części ciała. Bardzo ważne jest, aby przed każdą interwencją lekarską w jamie brzusznej ustalić możliwie pewne rozpoznanie.

Leczenie

W przypadku gdy ból uniemożliwia normalne funkcjonowanie, potrzebna jest interwencja lekarska.

Wziernikowanie jamy brzusznej (laparoskopia)

Dzięki temu badaniu można wykryć obecność gruczolistości w podbrzuszu i w tym samym czasie wykonać zabieg leczniczy, który polega na koagulacji patologicznej tkanki.

Leczenie preparatami hormonalnymi

Niektóre formy gruczolistości są hormonoczułe. W takich przypadkach poddanie się leczeniu skutecznie może ograniczyć produkcję estrogenów i progesteronu przez organizm do tego stopnia, aby zahamować krwawienie miesięczne, co powoduje ustąpienie objawów choroby. Po zaprzestaniu leczenia jajniki ponownie podejmują swoją czynność.

W trakcie leczenia hormonalnego tego schorzenia korzysta się z takich preparatów jak pigułki antykoncepcyjne, analogi GnRH, progestageny, Danazol lub Gestrinon. Wyjątkiem są środki antykoncepcyjne, ponieważ leczenie tymi preparatami nie powinno trwać dłużej niż jeden rok. Niedobór estrogenów zwiększa ryzyko wystąpienia osteoporozy.

Działaniem niepożądanym leczenia mogą być: zwiększenie masy ciała, trądzik, nasilenie owłosienia ciała, osłabienie, migrena, poty oraz zmniejszenie popędu płciowego. Na leczenie hormonalne powinnaś się zdecydować tylko wówczas, gdy dokuczają ci długotrwałe bóle lub jeżeli endometrioza doprowadziła do bezpłodności. Duże, powodujące silne bóle „wysepki″ błony śluzowej jamy macicy powinny być usuwane operacyjnie.