Dur plamisty zwany także tyfusem plamistym. Powoduje go Rickettsia provazeki. Istnieją dwie jego postaci: epidemiczna przenoszona przez wszy oraz nawrotowa pojawiająca się po wielu latach po durze epidemicznym. Obecnie występuje rzadko i tylko w postaci nawrotowej.
Źródłem zakażenia duru epidemicznego jest człowiek. Jednak przenosi je wesz odzieżowa lub rzadziej głowowa. Zarazki wydalane są przez wesz w kale i zostają wcierane w rany naskórka.
Choroba rozwija się w czasie od 7 – 15 dni, przy czym najczęściej czas ten wynosi 12 dni. Obejmuje ona przeważnie drobne tętnice i naczynia włosowate, uszkadzając tym samym narządy. Naruszeniu ulegają głównie ośrodkowy układ nerwowy, nerki, nadnercza, skóra oraz mięsień sercowy.
Czasami u osoby zarażonej można zaobserwować spadek odporności, czego następstwem jest nawrót choroby. Jest to tak zwane zakażenie endogenne. Takie zachorowania w miejscach, gdzie występuje duże skupisko wesz, może dojść do powstania epidemii.
Wstępne objawy:
- nagły początek
- dreszcze
- wysoka gorączka na poziomie około 40°C
- bóle głowy
- uczucie ogólnego rozbicia
- nudności i wymioty
U chorego po paru dniach tworzy się plamista wysypka. Ma ona krwotoczną postać oraz narastające odurzenie, często przechodzące w nieprzytomność z zaburzeniami psychicznymi. Tworzące się zakrzepy mogą prowadzić do zgorzeli kończyn. Może wystąpić zapalenie płuc.
Możliwe powikłania:
- opadowe zapalenie płuc
- zapalenie opłucnej
- zapalenie opon mózgowych i mózgu
- ropne zapalenie ślinianki przyusznej
- zapalenie nerek
- odleżyny
- zakrzepowe zapalenie żył i tętnic.
Jeżeli nie zostanie podjęte odpowiednie leczenie, śmiertelność wynosi około 25% u osób dorosłych.
Przypadki nawrotów nie są już tak odczuwalne. Są o wiele łagodniejsze dla chorego. Gorączka utrzymuje się przez około 7 – 11 dni, a wysypka jest niewielka i bardzo rzadko krwotoczna. Śmiertelność wynosi 1 – 2%.
Rozpoznanie uzyskuje się na podstawie dodatnich wyników badań serologicznych. W leczeniu stosuje się głównie antybiotykoterapię. Po około 2 dniach następuje spadek gorączki oraz przyspieszony powrót do zdrowia. Istnieje możliwość zaszczepienia się przeciw chorobie.
Powrót do listy