Choroby zapalne serca to stany chorobowe wywołane przez zakażenia bakteryjne, toksyczne, efekt zaburzeń przemiany materii lub chorób spowodowanych zmianami składowymi organizmu. Proces zapalny może powstać nagle i mieć ostry przebieg lub rozwijać się wolniej i mieć przewlekły charakter.
Infekcyjne zapalenie serca obejmuje włókna mięśnia sercowego, tkanki śródmiąższowej, naczyń lub osierdzia.
Wpływ infekcji na mięsień sercowy:
- Bezpośrednio naciekają i niszczą komórki
- Wytwarzają i uwalniają czynniki toksyczne dla nich
- Stymulują odpowiedź immunologiczną.
Czynniki infekcyjnego zapalenia mięśnia sercowego:
- Wirusy (adenowirus)
- Bakterie (błonicy)
- Grzyby (Candida)
- Riketsje (gorączki Q)
- Krętki (boreliozy)
- Robaki (glisty)
- Pierwotniaki (ameba)
Istnieją również nieinfekcyjne przyczyny zapalenia mięśnia sercowego. Są to np.:
- Reumatoidalne zapalenie stawów
- Zapalenia naczyń na tle autoimmunologicznym
- Naświetlanie śródpiersia
- Samoistne zapalenie mięśnia sercowego
W wielu przypadkach zapalenie nie okazuje żadnych objawów. Czasami jednak chorzy trafiają do szpitala za późno. Niewydolność w takim wypadku prowadzi do zgonu. Proces zapalny może mieć charakter ograniczony lub rozlany, a od tego głównie zależy odpowiedni dobór przebiegu klinicznego.
Mogą wystąpić przypadki, kiedy do diagnozy dochodzi się na podstawie objawów toczących się poza sercem. Stosuje się wtedy m.in. posiewy krwi, moczu, kału, wymazy z gardła. Po prawidłowym rozpoznaniu zapalenia mięśnia sercowego zaleca się prowadzenie oszczędnego trybu życia oraz leżenia.
Na to schorzenie wielokrotnie zapadają młode osoby aktywne fizycznie. W ich przypadku zaleca się zaprzestania aktywności na okres 6 miesięcy. Leczenie polega głównie na antybiotykoterapii. Ponadto w czasie pozostawania pacjenta w łóżku, obowiązuje profilaktyka przeciwzakrzepowa.
W tym typie choroby większość chorych zdrowieje całkowicie. Czasami mogą wystąpić powikłania w postaci zaburzenia rytmu serca, niewydolność serca lub rozwój kardiomiopatii rozstrzenioweji choroby krążeniowej. Śmierć pacjenta należy do rzadkości.
Drugim typem schorzenia jest wirusowe zapalenie serca. Wirusy odpowiadają za ponad połowę przypadków. Choroba w tym wypadku jest następstwem przebytej ogólnoustrojowej infekcji wirusowej. U zdecydowanej większości chorych, zapalenie przebiega w sposób utajony i nie jest rozpoznawana. Niestety, przeoczone lub niedoleczone może doprowadzić m.in. do zaburzeń rytmu, lub ostrej zastoinowej niewydolności serca. Wirusowe zapalenia serca jest szczególnie szkodliwe dla kobiet w ciąży, noworodków i dzieci.
Istnieje również grzybicze zapalenie mięśnia sercowego. Najczęściej dotyka osoby z chorobą nowotworową, otrzymujących chemioterapię, kortykosteroidy, chorych po radioterapii lub leczonych immunosupresyjnie. Zwiększone ryzyko zachorowania występuje także u narkomanów.
Powrót do listy