Jelito cienkie to najdłuższy element przewodu pokarmowego. Znajduje się między żołądkiem a jelitem grubym. Zajmuje okolicę pępkową, podbrzuszną, obydwie okolice biodrowe oraz częściowo miednicę małą. Długość jelita ulega zmianom; zależy od stanu skurczu błony mięśniowej, ale także od wieku. Przeważnie jego długość wynosi 5-6 metrów, średnica to około 3 cm.
Jelito cienkie składa się z trzech części: dwunastnica, jelito czcze i jelito kręte. Jelito czcze trudne jest do rozróżnienia od jelita krętego, gdyż przechodzą bez wyraźnej granicy.
Jelito wewnątrz ma tak zwane kosmki, które, których zadaniem jest wchłanianie pokarmu, który został wcześniej strawiony przez żołądek. Tak, żeby przeszedł on do organizmu. Zatem głównym zadaniem jelit jest wchłanianie wartości odżywczych.
Choroby jelita cienkiego
Celiakia:
Celiakia lub tak zwana choroba trzewna, jest to schorzenie genetyczne o podłożu autoimmunologicznym, którego określa brak tolerancji na gluten.
Gluten to składnik białka zbóż takich jak pszenica, jęczmień i owies. U chorych na celiakię podczas spożywania glutenu pojawia się zanik kosmków jelitowych, a to skutkuje niedożywieniem i niedoborem składników odżywczych oraz zaburzeniem wchłaniania.
Przyczyny celiakii:
Trudno określić jednoznaczne przyczyny tej choroby. Panuje opinia, że choroba powstaje w wyniku czynników genetycznych, środowiskowych, immunologicznych oraz metabolicznych. Badania wykazują, że główną przyczyną może być dziedziczne obciążenie. Potwierdzeniem tej teorii może być fakt, że celiakia częściej występuje u bliźniąt jednojajowych oraz krewnych pierwszego stopnia. Ostra i nieleczona celiakia powoduje niedożywienie, które może prowadzić do śmiertelnych powikłań.
Leczenie celiakii:
Chorzy na tę chorobę o ile stosują się do zaleceń, o tyle mogą prowadzić normalne życie.
Najskuteczniejsza w walce z tą chorobą okazuje się dieta bezglutenowa. W przypadku pojawienia się niedoborów lekarz powinien zalecić suplementację witamin, mikroelementów oraz makroelementów. Jeżeli nie ma wyraźnej reakcji na leczenie dietetyczne, to stosuje się leczenie immunosupresyjne.
Zespół krótkiego jelita:
Zespół krótkiego jelita jest to efekt wyłączenia funkcji jelita cienkiego. Skutkiem tego jest ograniczenie przyswajania składników odżywczych, a to uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Choroba ta prowadzi do niesprawności wchłaniania składników odżywczych i wody. W efekcie powstają wyniszczające biegunki. Pojawia się niedożywienie i zaburzenia wodno-elektrolitowe, które powodują wyniszczenie. Nieleczony zespół krótkiego jelita może prowadzić do śmierci.
Przyczyny zespołu krótkiego jelita:
Jedną z przyczyn jest martwica jelita rodzaju naczyniowego, np. zakrzep tętniczy, żylny lub zator. Bodźcem mogą być także zaburzenia wchłaniania wywołane zapaleniem jelit, czy celiakią. Czynnikiem powstawania tej choroby są także przetoki zewnętrzne, które powodują utratę treści pokarmowej, jak i te wewnętrzne powodujące ominięcie części jelita cienkiego przez jedzenie.
Leczenie zespołu krótkiego jelita:
Leczenie składa się z trzech okresów. Pierwszy z nich to okres pooperacyjny, w którym intensywnie wyrównuje się poziom niedoboru elektrolitów i płynów. Drugi to okres adaptacyjny. Żywienie pozajelitowe zostaje ograniczane i wprowadza się żywienie doustne. Czas jest zależny od różnych czynników, np. wieku chorego, stanu czynnościowego śluzówki pozostawionego jelita i innych. Trzeci, ostatni etap to długotrwałe leczenie. W ciężkiej postaci tej choroby wymagane jest całkowite leczenie żywieniowe lub uzupełniające doustne albo dojelitowe. Nie jest wymagana przy tym hospitalizacja.
Zespół rozstroju bakteryjnego
Jelito cienkie zawiera niewielką ilość bakterii. Zespół rozstroju bakteryjnego powstaje, gdy pojawia się duża liczba bakterii. Pochodzą one z jelita cienkiego oraz grubego. W efekcie powstają biegunki i upośledzenie wchłaniania.
Przyczyny zespołu rozstroju bakteryjnego
Przyczyny tego stanu są różne. Jedną z nich jest zahamowanie wydzielania kwasu solnego w żołądku. Wpływ mają też zmiany anatomiczne w przewodzie pokarmowym, które są następstwem operacji lub choroby.
Leczenie zespołu rozstroju bakteryjnego
Przeważnie leczenie opiera się na podawaniu antybiotyków o szerokim zakresie działania na bakterie tlenowe oraz beztlenowe.
Jeżeli przyczyną są zmiany anatomiczne, które sprzyjają zastojowi zawartości jelit, to wskazane jest leczenie operacyjne.
Nowotwory jelita cienkiego
Nowotwory mogą być zarówno złośliwe, jak i niezłośliwe. Guzy mogą być pochodzenia pierwotnego, czyli te, które powstały w jelicie cienkim, lub przerzutowe, wywodzące się z innych narządów, np. trzustki, czy narządów płciowych.
Przyczyny nowotworu jelita cienkiego
Nie określono jednoznacznych czynników powstawania nowotworów jelita cienkiego. Najprawdopodobniej jest nimi picie alkoholu oraz palenie tytoniu. Ponadto zauważono, że ten rodzaj nowotworu dotyka osoby, u których zdiagnozowano inne choroby układu pokarmowego, np. celiakię. Nowotwory jelita cienkiego mogą być także formą przerzutu, dlatego narażone są osoby, u których zdiagnozowano już np. nowotwór jelita grubego.
Powrót do listy