Choroba wrzodowa to zwyrodnienie odcinków przewodu pokarmowego takiego jak dwunastnica i żołądek. Zmiany powstałe w dwunastnicy przeważnie dotykają męskiej części populacji, za to wrzody żołądka są tak samo popularne u obu płci.
Wrzodem trawiennym nazywa się ranę, miejscowy ubytek nabłonka pokrywającego jamę żołądka/dwunastnicy. Ubytek taki jest bardzo bolesny.
Rana podatna jest na działanie kwasów trawiennych oraz styczność z innymi substancjami znajdującymi się w przewodzie pokarmowym. Utrudnia to gojenie się takiego zwyrodnienia. Wrzody powstają na skutek:
Zakażenia bakterią (Helicobacter pylori):
Bakteria ta jest odpowiedzialna za 92% przypadków choroby wrzodowej dwunastnicy i 70% przypadków wrzodów żołądka. Szacuje się, że około 90% dorosłych i 30% polskich dzieci jest już zarażona tą bakterią! W momencie uaktywnienia bakterie powodują zapalenie ścian żołądka, w wyniku którego środowisko kwasowe zmienia się, i sprzyja powstawaniu zmian nabłonka.
Uwarunkowania genetyczne:
Podatność na chorobę wrzodową jest powiązane z ilością i gęstością komórek wyścielających ściany żołądka. Jest to w dużej mierze cecha dziedziczna. Poza tym większą odpornością na chorobę cechują się ludzie z grupą krwi 0.
Palenie papierosów:
Dym papierosowy oraz szkodliwe substancje zawarte w dymie dają się we znaki osobom podatnym na choroby układu trawiennego. Pomijając palenie jako czynnik wspomagający występowanie wrzodów – papierosy spowalniają też procesy gojenia. U palaczy znacznie wyższy jest też współczynnik nawrotów choroby.
Stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych:
Mają znaczny wpływ na stan żołądka. Dłuższe stosowanie leków opartych na piroksykamie, indometacynie, ketoprofenie – może skutkować powstawaniem wrzodów trawiennych. Relatywnie najbezpieczniejsze z leków przeciwzapalnych są te, których działanie zapewnia obecność ibuprofenu i nabumetonu.
Inne czynniki to: przyczyny idiopatyczne, choroba Leśniowskiego-Crohna, nadczynność przytarczyc, zespół rakowiaka, zwężenie dwunastnicy, radioterapia, napromienianie...
Diagnostyka, leczenie, powikłania:
Zdiagnozowanie tej choroby jest problematycze. Jeżeli zachodzi u nas podejrzenie choroby wrzodowej, to przeważnie zleca się endoskopowe badanie, potoczne zwane gastroskopią. Polega ono na wprowadzeniu endoskopu do górnej części przewodu pokarmowego.
Dzięki temu powstaje możliwość podglądu zmian nabłonka- najczęściej (kiedy w powstawaniu wrzodów wyklucza się udział bakterii Helicobacter pylori) pobiera się też wycinek pozwalający na badanie histopatologiczne. Obecność bakterii można sprawdzić na wiele innych (mniej inwazyjnych) sposobów np.: testy serologiczne na obecność przeciwciał lub test oddechowy.
Leczenie jest wielo obszarowe. Przede wszystkim osoba chora powinna zrezygnować z palenia tytoniu. Leczenie farmakologiczne musi wspomagać też odpowiednia dieta i dbałość o prawidłowe żywienie. Produkty nasilające przykre objawy to gazowane napoje, kawa, herbata, tłuste i przesadnie doprawione potrawy, cebula...
Samoistne leczenie się wrzodów w środowisku żołądka (ew. dwunastnicy) może trwać nawet 15 lat.
W przypadku powikłań takich jak:
- perforacje wrzodów
- zwężenie odźwiernika
- krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego
Może okazać się, że najbardziej efektywnym sposobem leczenia będzie operacja. Dotyczy to zarówno wrzodów powierzchni żołądka, jak i dwunastnicy.
W celu optymalizacji leczenia oraz unikania powikłań należy bezwzględnie stosować się do zaleceń lekarza. Wrzody są uciążliwe i bolesne... nie doprowadźmy do momentu, kiedy zaczynają być realnym zagrożeniem dla naszego zdrowia i życia.
Powrót do listy