Mangan to pierwiastek który jest składnikiem trzustki, mózgu, nerek, płuc, wątroby, kości oraz wielu enzymów towarzyszących syntezie białek, lipidów i węglowodanów, kwasów nukleinowych oraz kwasów tłuszczowych.
Mangan aktywuje enzymy, głównie karboksylazę pirogronianową (odpowiadającą za przemianę pirogronianu w szczawiooctan w cyklu kwasów karboksylowych), dysmutazy ponadtlenkowe, arginazy, które w przemianie materii ułatwiają przyswajanie pewnych witamin.
Dzienne człowiek potrzebuje od 2 do 9 mg. manganu.
Mangan łatwo znaleźć w produktach takich jak wszelkie rodzaje orzechów: laskowe, włoskie, ziemne, migdały, ziarna słonecznika i produkty pełnoziarniste, szpinak, groch, ziemniaki, rośliny strączkowe, suszona żurawina, czekolada, wodorosty, imbir, kawa, awokado, jeżyna.
Mangan jest konieczny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nawet mimo tego że niewiele go mu potrzeba. Manganu przede wszystkim potrzebują nasze kości i krew; odżywiają się nim komórki nerwowe i mózg; jest nieodzownym czynnikiem przy syntezie hormonów tarczycy.
Pozwala na sprawne działanie tkanki łącznej -udowodniono, że niedobory tego pierwiastka przyczyniają się do zaburzeń w syntezie kwasu hialuronowego i chondroityny.
Jest ważny dla sprawnego funkcjonowania organizmu i ciała – bierze udział w syntezie barwnika skóry i włosów, jest współodpowiedzialny w sferze aktywności płciowej, odgrywa ważną rolę w procesach rozrodczych, uczestniczy w wytwarzaniu krwinek czerwonych, skuteczny w leczeniu schizofrenii, pobudza syntezę cholesterolu.
W suplementacji sportowej mangan ma duże znaczenie w odpowiednim funkcjonowaniu aparatu ruchu.
Mangan jest składnikiem preparatów zwanych „regeneratorami stawów” oraz suplementów witaminowo-mineralnych i mineralnych do wytwarzania hormonów śledziony.
Mangan pomaga uporać się ze zmęczeniem, wzmacnia prawidłowe odruchy mięśniowe, jest konieczny do prawidłowego procesu trawienia i utylizacji produktów pokarmowych, funkcjonowania układu nerwowego, odgrywa pewną rolę w procesie reprodukcji, wspomaga zapobiegnięciu osteoporozy, poprawia pamięć, łagodzi objawy rozdrażnienia, astmy, cukrzycy, wspomaga prawidłowy wzrost i rozwój.
Jest zdrowym antyutleniacz. Neutralizuje wolne rodniki dzięki czemu komórki wolniej się starzeją i są w lepszej kondycji; pomaga w walce z trądzikiem.
Jak każdą witaminę, również mangan może zostać przedawkowany. Nadmiar manganu obserwuje się wyjątkowo rzadko, jedną z najbardziej narażonych grup są górnicy pracujący w kopalniach manganu.
Zatrucie manganem skutkuje zaburzeniami psychicznymi oraz może ograniczać przyswajanie żelaza, wapnia, cynku, miedzi i magnezu. Niebezpieczny jest fakt, iż nadmiar manganu może doprowadzić do zwiększonego rozpadu erytrocytów.
Do objawów nadużycia tego pierwiastka należą: omamy, halucynacje, bezsenność, depresja, impotencja. Nadmiar nagromadzonego manganu w organizmie powoduje zaburzenia w metabolizmie innych pierwiastków, np. żelaza, powodując zahamowanie powstawania hemoglobiny.
Mangan o niższym stopniu utlenienia ma właściwości toksyczne, szczególnie tlenki manganu dwuwartościowego. Bardzo niebezpieczny jest pył związków manganu powstający przy wydobywaniu rud manganowych.
Zażywanie manganu polecane jest przede wszystkim dla osób, które cierpią na jego niedobór, a także osobom ciężko chorym, odżywianych dożylnie lub sondą jelitową.
Nie zaleca się spożywanie w dużych dawkach manganu kobietą w ciąży i karmiącym piersią.
Mangan wchodzi również w interakcje z innymi pierwiastkami i lekami:
- wapniem - w dużych dawkach ogranicza wchłanianie manganu,
- doustnymi środkami antykoncepcyjnymi - obniżają poziom manganu we krwi,
- fosforanami, magnezem - w dużych dawkach obniżają wchłanianie manganu,
- żelazem - nadmiar manganu obniża wchłanianie żelaza.
Powrót do listy