Białaczka włochatokomórkowa

Białaczka włochatokomórkowa to jedna z odmian przewlekłej białaczki limfocytowej.

Powstawanie:
Sposób w jaki powstaje ta choroba nie jest do konca znany, wiadomo natomiast, że polega ona na zwiększeniu się ilości limfocytów typu B, a czasami także na  nieprawidłowej transformacji limfocytów typu T, u których zauważalne są włosopodobne wypustki. Limfocyty to rodzaj leukocytów, czyli białych krwinek, które występują we krwi i szpiku kostnym, a także w tkance limfatycznej i wielu narządach.

Przyczyny:
Białaczka włochatokomórkowa to około 2-3% wszystkich białaczek wśród dorosłych, co przekłada się w Europie Zachodniej na 1 przypadek tej choroby na 3 mln zachorowań rocznie. Statystyki pokazują, że aż czterokrotnie częściej dotyka ona mężczyzn niż kobiet i zazwyczaj występuje u osób starszych, po 55 roku życia.

Nie udało się stworzyć zamkniętego katalogu przyczyn tego rodzaju białaczki. Czynniki, które przyczyniają się do jej rozwoju to narażenie na kontakt z promieniowaniem jonizującym lub toksycznymi środkami chemicznymi, takimi jak, stosowany w rolnictwie i do produkcji farb, benzen oraz herbicydy, czyli środki zwalczające chwaty.

Za czynniki ryzyka, uważa się także zakażenie wirusem Epstein- Berr (EBV) i powikłania po tym zakażeniu. U niektórych pacjentów stwierdzono również mutację w chromosomach.

Diagnoza:
Zazwyczaj pacjenci którzy odczuwają pewne objawy chorobowe, zwracają się po pomoc do lekarza, który po wywiadzie i badaniach stwierdzi np. owiększone węzły chłonne. Może wstępnie przypuszczać też występowanie białaczki włochatokomórkowej. Następnie zleca się morfologię krwi.

Podstawą w diagnozie jest wykonanie badania białych krwinek pod mikroskopem. U chorych w obrazie tym zaobserwować można zwiększoną liczbę limfocytów typu B oraz charakterystyczne wypustki cytoplazmatyczne. Takie „włochate” komórki stanowią najczęściej około jednej piątej wszystkich limfocytów.

Lekarz może też zlecić pobranie szpiku, w celu przeprowadzenia dokładniejszej diagnostyki i wykonania takich badań jak biopsja aspiracyjna, trepanobiopsja szpiku lub testy cytogenetyczne i molekularne.

Leczenie:
Białaczka włochatokomórkowa to rzadkie i powoli rozwijające się schorzenie. Często po zdiagnozowaniu jej u pacjenta, nie trzeba podejmować żadnego leczenia. Jeżeli schorzenie nie jest zaawansowane i nie powoduje dużych zmian w organizmie, to najczęściej nie podejmuje się kuracji farmakologicznej, a jedynie obserwację przebiegu choroby przez odpowiednio częste wizyty kontrolne i powtarzanie badań. Około 10% chorych, żyje z tą chorobą, bez konieczności podejmowania działań innych niż jej obserwacja.

Nie udało się jeszcze wynaleźć 100% skutecznego leku. Obecne metody, u większości pacjentów sprawiają, że choroba pozostaje w fazie remisji na długie lata. Największą skuteczność i całkowitą lub częściową remisję zauważa sięzastosowaniu u chorego chemioterapii. W 48% przypadków nawrót choroby następuje dopiero po 10 latach od jej wyleczenia, a wtedy, jeśli jest to konieczne, powtarza się kurację.

Inną możliwością walki z białaczką włochatokomórkowa jest przyjmowanie tzw. leków biologicznych, które „zaznajamiają” układ odpornościowy z komórkami nowotworowymi, dzięki czemu szybciej je on rozpoznaje. Pacjent, który jest leczony farmakologicznie, zazwyczaj przyjmuje także leki uzupełniające, którymi są środki osłonowe dla żołądka i wątroby oraz w przypadku chemioterapii, farmaceutyki łagodzące skutki uboczne kuracji.

W ciężkich przypadkach, np. zakażenia, może wystąpić konieczność wykonania splenektomii, czyli operacyjnego usunięcia śledziony.

Białaczka włochatokomórkowa to bardzo rzadka odmiana nowotworu białych krwinek,  którą wielokrotnie bardzo ciężko zdiagnozować ponieważ może nie dawać przez długi czas żadnych objawów.