Wiele osób odczuwa strach przed utrata zmysłów takich jak wzrok czy słuch. Jednak nie wielu zdaje sobie sprawę, co oznacza strata powonienia. Na tym polega właśnie anosmia.
Receptory węchowe:
Każde nozdrze posiada obszar żółtobrązowego nabłonka który zawiera miliony receptorów odpowiedzialnych za powonienie.
Wszystkie zapachy docierają do mózgu za pomocą nerwów węchowych i to właśnie w nim dokonuje się proces ich rozróżniania.
Żeby mozg był w stanie rozpoznać dany zapach, tysiące receptorów musi zostać pobudzonych. To sprawia, że ten zmysł jest zupełnym przeciwieństwem zmysłów smaku lub wzroku.
Zapachy możemy oczywiście odbierać, nie identyfikując ich. Typowym zjawiskiem u owadów jest wydzielanie feromonów (lotnych związków chemicznych), które mają za zadanie przyciągnąć osobniki płci przeciwnej. Możliwe również, że ludzie rozpoznają lub odbierają zapachy, nie uświadamiając sobie, co czują. Z feromonami może być związane np. zjawisko polegające na tym, że kobiety, które przez dłuższy czas śpią w jednym pomieszczeniu lub mieszkają razem, miesiączkują jednocześnie.
Anosmia przejściowa:
Utrata powonienia wywoływana jest przez zaburzenia w przekazywaniu bodźców od receptorów do mózgu.
Przejściowa utrata powonienia często występuje przy przeziębieniach czy zapaleniach błony śluzowej nosa. W polipach jamy nosowej czy w gorączce siennej błona śluzowa obrzmiewa i przykrywa receptory węchowe. Prowadzi to do utraty węchu, która wydawać się może trwała, przemija jednak wraz z porą roku lub usunięciem polipów.
Anosmia trwała:
Długotrwała utrata powonienia może oznaczać uszkodzenie receptorów węchowych przez zanieczyszczenia, dymy, dym papierosowy oraz „wciąganie” nosem narkotyków, takich jak heroina, kokaina i pochodne amfetaminy.
Wdychanie kleju również może doprowadzić i do uszkodzenia receptorów węchowych.
Nerwy węchowe, jak i odpowiednie ośrodki mózgowe mogą być niszczone przez urazy, zakażenia, takie jak zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, oraz guzy.
Anomia może symbolizować również inne choroby jak np. Zespół Cushinga, Zespół Turnera czy psychicznym tj. anoreksja, depresja, bulimia, schizofrenia lub też zakaźnym tj. AIDS i genetycznym tj. Zespół Downa.
Na to schorzenie obecnie cierpi około 1% populacji i ta liczba ciągle rośnie. Niestety wiąże się to paradoksalnie z postępem medycyny i wydłużoną średnią długości życia, która pociąga za sobą szereg chorób neurodegeneracyjnych.
Co ciekawe, w Stanach Zjednoczonych anosmia uznawana jest za inwalidztwo.
Powrót do listy