Ameboza to choroba pasożytnicza układu pokarmowego którą wywołują pierwotniaki Entamoeba histolytica. Występuje pod kilkoma postaciami: bezobjawowo, czyli infekcje o różnych objawach klinicznych i stopniu nasilenia (od biegunki do dyzenterii), w postaci przewlekłej z okresami remisji i zaostrzeń naprzemiennych, jako postać pozajelitowa z tworzeniem ropni. Postać bezobjawowa jest trudna do zaobserwowania ponieważ cysty są wydalane wraz z kałem ukrywając przy tym objawy zakażenia.
Pełzakowicę jelitową albo tak zwaną czerwonkę amebową charakteryzują konkretne objawy takie jak: bóle brzucha, biegunki ze śluzem i krwią, mdłości, wzdęcia, kolka i gorączka. Przewlekła pełzakowica jelitowa jest podobna do choroby zapalnej jelit, objawia się okresową biegunką z krwią i śluzem, nadwrażliwością jelit, utratą wagi, anemią i stanami podgorączkowymi. Amoeboma, czyli ziarniniaki w kątnicy lub pełzakowy guz okrężnicy powstają w wyniku przewlekłego pełzakowego zapalenia błony śluzowej. Mogą powodować niedrożność kątnicy. W diagnozie można je pomylić z rakiem kątnicy. Ropień pełzakowy to ropień przerzutowy z jelita grubego, który najczęściej tworzy się w wątrobie i może się pojawić, mimo że wcześniej nie było żadnych objawów jelitowych (może pojawić się też w opłucnej, osierdziu, w uszkodzonej skórze brzucha lub krocza). Objawia się bólem, uciskiem, gorączką, dreszczami, osłabieniem i spadkiem wagi ciała.
Rozpoznanie choroby:
- badanie kału na obecność żywych lub martwych pasożytów
- badanie wycinków z błony śluzowej jelita na obecność cyst
- występowanie charakterystycznych owrzodzeń.
Chorzy po rozpoznaniu pełzakowicy muszą zostać odizolowani. Ta choroba jest często spotykana w strefach tropikalnych i subtropikalnych. W Polsce występuje u ok. 2% populacji, szczególnie u ludzi, którzy byli wcześniej w wyżej wymienionych strefach lub mieli kontakt z ludźmi tam przebywającymi-najwięcej przypadków czerwonki pełzakowatej występuje wśród mieszkańców miast portowych i wybrzeża.
Leczenie:
Leczenie prowadzi lekarz. Stosuje się toksyczne leki. Brak leczenia może grozić zgonem z powodu toksycznego uszkodzenia układu krążenia i innych narządów oraz licznych przewlekłych ropni śródnarządowych, a także odwodnienia lub obfitych krwotoków. Choremu podaje się chlorochiny, emetyny, hydroksychinoliny, metronidazol, tynidazol, paromomycynę oraz inne leki przeciw pierwotniakom.
W celu zapobiegania najskuteczniejsza okazje sie profilaktyka, czyli:
- prawidłowa higiena osobista
- odpowiedni stan sanitarny wody, tzn. ochrona wody przed kontaktem z odchodami (np. z szambem)
- gotowanie wody pitnej
- ochrona środków spożywczych przed owadami przenoszącymi pasożyty i jego cysty (muchy, osy).
Powrót do listy