Afty to płytkie owrzodzenia zlokalizowane na śluzówce jamy ustnej, warg lub języka. Zazwyczaj mają kształt okrągły lub owalny, a ich brzeg otoczony jest czerwona obwódką zmienionej zapalnie śluzówki. W większości przypadków goją się samoistnie, jednak trwa to nawet do tygodnia. Gojeniu towarzyszą nieprzyjemne objawy, takiej jak pieczenie, świąd lub ból w jamie ustnej, nasilające się podczas spożywania posiłków oraz picia gorących napojów. Jak zatem możemy zmniejszyć uciążliwe dolegliwości oraz przyspieszyć proces gojenia aft?
Czynniki ryzyka wystąpienia aft
Wiadomo, że profilaktyka wystąpienia choroby jest korzystniejsza niż jej leczenie. Niestety przyczyna występowania aft w jamie ustnej nie jest do końca wyjaśniona. U osób z częstymi nawrotami tej dolegliwości prawdopodobnie istotną rolę odgrywają czynniki genetyczne. Duże znaczenie mają także sytuacje prowadzące do obniżenia odporności organizmu: stres, zaburzenia hormonalne czy infekcje. Rozwojowi aft sprzyjają także mikrourazy błony śluzowej, spowodowane przez źle dopasowana protezę, aparaty ortodontyczne, zbyt energiczne szczotkowanie zębów czy ostre, ukruszone zęby. W takim przypadku możemy zapobiegać powstawaniu owrzodzeń poprzez wyeliminowanie czynnika drażniącego śluzówkę – na przykład zabezpieczanie ostrych elementów aparatu ortodontycznego specjalnym woskiem czy zakup szczoteczki o miękkim włosiu.
Leczenie aft
Pierwszym krokiem leczenia jest dbanie o higienę jamy ustnej. Oprócz regularnego szczotkowania zębów warto dołączyć płukanie jamy ustnej środkami antyseptycznymi, które redukując ilość bakterii, zmniejszają ryzyko nadkażenia owrzodzenia. Sprawdzą się tutaj płyny do płukania jamy ustnej, ale także ciepły roztwór soli fizjologicznej czy 3-procentowa woda utleniona. W leczeniu miejscowym zmian na błonie śluzowej dobrym wyborem może być Anaftin® Żel lub Płyn do płukania jamy ustnej który pokrywa owrzodzenie warstwą chroniącą odsłonięte zakończenia nerwowe zapobiegając ich drażnieniu i w ten sposób łagodząc ból, a zawarte w nim składniki wspomagają naturalne gojenie owrzodzenia.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Z reguły afty nie stanowią zagrożenia dla naszego zdrowia i ustępują w ciągu kilku dni bez konieczności konsultacji lekarskiej. Należy jednak pamiętać, że niekiedy mogą być one objawem choroby ogólnoustrojowej. Na wizytę u lekarza lub lekarza-dentysty warto zgłosić się, jeżeli owrzodzenia w jamie ustnej często nawracają, nie goją się 10 dni lub dłużej pomimo stosowania leczenia, są bardzo duże lub mnogie z tendencją do rozprzestrzeniania się, powodują silny ból i utrudniają spożywanie posiłków lub współwystępują z innymi objawami, takimi jak gorączka, powiększenie węzłów chłonnych lub nagła, niezamierzona utrata masy ciała. Przyczyną takich dolegliwości mogą być niedobory składników pokarmowych, choroby autoimmunologiczne, niedobory odporności, a nawet nowotwór. Szybkie zdiagnozowanie i leczenie choroby podstawowej, nie tylko pozwala na skuteczne pozbycie się uciążliwych aft, ale także zapobiega rozwojowi groźnych dla zdrowia powikłań. Jeżeli po wykonaniu odpowiednich badań lekarz wykluczy obecność chorób ogólnoustrojowych, może postawić rozpoznanie nawracającego aftowego zapalenia jamy ustnej. Specjalista może zalecić stosowanie płukanek lub inhalacji z glikokortykosteroidami (GKS), podanie doustne antybiotyku, a w przypadku ciężkiego przebiegu nawet hospitalizacje i ogólnoustrojową terapię GKS.
Co o tym sądzisz?