Niedobór jodu jest bardzo częstym problemem i przeważnie osoba cierpiąca na niego nie zdaje sobie z tego sprawy. Małe braki tego pierwiastka przeważnie nie wykazują żadnych symptomów. W chwili, gdy jego ubytki są poważniejsze, to skutkuje to poważnymi komplikacjami zdrowotnymi.
Zdrowa tarczyca
Jod odpowiada głównie za prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Ona natomiast nadzoruje gospodarkę hormonalną naszego organizmu.
Organ ten obejmuje jabłko Adama z boków i od dołu. Składa się z komórek, w których syntezowane są hormony tarczycy – tyroksyna ( T4) oraz trójjodotyronina (T3). Hormony te produkowane są z jodu, dlatego jest on tak ważny dla prawidłowej pracy tarczycy.
W chwili, gdy tarczyca nie ma zapewnionej odpowiedniej ilości jodu, ulega powiększeniu. Na skutek tego powstają wole. Tarczyca stara się nadążyć z produkcją hormonów tarczycowych, jednak bez jodu nie jest w stanie wykonać tej pracy.
Przyczyny braku jodu
Organizm ludzki nie jest w stanie sam wyprodukować jodu. W związku z tym, by zadbać o jego prawidłowy poziom, trzeba stosować odpowiednią dietę. Naturalnym źródłem tego pierwiastka jest gleba i woda morska, dlatego mieszkańcy zamieszkujący tereny nadmorskie bardzo rzadko doświadczają niedoboru tego pierwiastka.
Symptomy niedoboru jodu
Znaczne niedobory jodu mogą prowadzić do choroby zwanej niedoczynnością tarczycy. Jest wiele objawów mówiących o tym, że nie dostarczamy naszej tarczycy odpowiedniej ilości tego pierwiastka. Bardzo często lekarze mają problem z rozróżnieniem, czy złemu stanowi zdrowia winna jest tarczyca, czy inny narząd.
Nadmierny niedobór tego pierwiastka objawia się przez spadek wydajności fizycznej oraz ogólne znużenie i brak energii. Zaobserwować można spowolnienie naszych działań, stajemy się powolni. Tętno jest przyspieszone, czasami pojawia się drżenie kończyn i kołatanie serca. Osoby cierpiące na ten rodzaj niedoboru marzną nawet w ciepłe dni, ich włosy są suche i łamliwe.
Najbardziej charakterystycznym objawem są wole, które jednak niekoniecznie muszą wskazywać na problemy z tarczycą. Może to być równie dobrze oznaka zmian rakowych, dlatego niezbędne jest przeprowadzenie badan ultrasonograficznych oraz analiz krwi.
Nieleczona niedoczynność tarczycy w wielu przypadkach staje się przyczyną anemii i kłopotów z pracą serca oraz płuc. W przypadku kobiet może powodować niepłodnością i problemami w czasie ciąży. Poważne niedobory jodu w okresie ciąży mogą prowadzić do poronienia, porodu martwego płodu lub przedwczesnego porodu.
Jeśli niedoczynność tarczycy jest spowodowana znacznym brakiem jodu, może dojść do „kretynizmu”. W trakcie tej choroby dojść może do trwałego uszkodzenia mózgu. Efektem tego jest upośledzenie umysłowe oraz niski wzrost.
Badania pokazują, że nawet nieznaczne niedobory jodu u kobiety w ciąży mogą wpłynąć na obniżoną inteligencję dziecka.
Źródła jodu
Jego bardzo dobrym źródłem w pożywieniu jest sól jodowana. Wprowadzono ją do sprzedaży właśnie w celu takim, by przemycić trochę tego pierwiastka do naszej diety. Obecnie można też zakupić wody mineralne dodatkowo wzbogacone jodem, po które także warto sięgnąć.
Do diety warto włączyć produkty bogate w ten pierwiastek. Są to ryby, owoce morza, wołowina, wieprzowina, mleko i produkty mleczne, jaja, ryż, chleb żytni, płatki owsiane. Jarzyny zawierające jod to między innymi zielona sałata, marchew, biała kapusta, szpinak, rzodkiewka, ziemniaki i ogórki. Ananasy, jabłka, gruszki to owoce, które możemy zajadać przy niedoborach jodu, ważne, tylko aby były one surowe.
Nad morze po jod
Niekwestionowanym sposobem uzupełnienia tego pierwiastka jest wizyta nad morzem. Im bardziej słone morze, tym lepiej. W przypadku polskiego Bałtyku warto udać się tam w tym celu zimą. To wtedy powietrze jest najintensywniej nasycone tym pierwiastkiem. Takie wyjazdy szczególnie polecane są osobom mieszkającym na terenach górskich, gdzie na przestrzeni tysiącleci wody lodowcowe i deszcze spłukiwały cenne mikroelementy z gleby i niosły je do morza.
Jeżeli już wybieramy się na „wycieczkę po jod” to koniecznie musimy pamiętać, że przemieszczając się z regionu, gdzie jod występuje w dużych ilościach, w wodzie i glebach, do miejsc, gdzie go brakuje, należy uzupełniać tę różnicę. W przeciwnym wypadku może dojść do zachwiania równowagi funkcjonowania tarczycy.
Jod to pierwiastek, który jest niezbędny do życia, a jednocześnie nie może być wytworzony przez nasz organizm. Uzupełniajmy zatem na bieżąco naszą dietę w jod, a planując wakacje, pomyślmy także o naszej tarczycy.
Powrót do listy