Gonartroza

Gonartroza charakteryzuje się bólem i dysfunkcją kolana, w którym za pomocą radiologii stwierdzono zwyrodnienie. W celu potwierdzenia należy stwierdzić obecność osteofitów na krawędzi stawowej kości piszczelowej lub udowej.

W celu rozpoznania trzeba wykluczyć dodatkowe przyczyny objawów klinicznych.
Zwyrodnienie stawu kolanowego pojawia się głównie u kobiet starszych i otyłych. Rozpoznanie zwyrodnienia opiera się na stwierdzeniu bólu w stawie i jego okolicy, który nasila się przy ruchach, przy wstawaniu, przy schodzeniu po schodach, w czasie noszenia ciężkich przedmiotów i ustępujący w spoczynku.

Diagnoza powinna być oparta na badaniu radiologicznym. W różnicowaniu najbardziej pomocnymi, charakterystycznymi objawami są: bóle podczas ruchu (szczególnie bóle pierwszych ruchów) i trzeszczenie drobnoziarniste. Przy zajęciu powierzchni stawu rzepkowo-udowego silniejsze bóle pojawiają się podczas schodzenia.

Przyczyną zwyrodnienia stawu kolanowego mogą być urazy, zapalenia stawu, choroba odkładania pyrofosforanu wapnia, artropatia hydroksyapatytowa, uszkodzenie łękotki, chrzęstniako-kostniakowatość maziówkowa, kosmkowo-barwnikowe zapalenie błony maziowej, rozwarstwiająca martwica aseptyczna, dysostoza wielonasadowa śródchrzęstna i inne rzadsze.

Nie jest możliwe trwałe wyleczenie z tej choroby. Można jedynie leczyć ją zachowawczo w postaci np. zmniejszyć ból, utrzymać lub nawet zwiększyć zakres ruchów w stawach i ograniczyć kalectwo.

Bardzo ważne w leczeniu jest zredukowanie otyłości. Ważne miejsce zajmuje także kinezyterapia. W chorobie zwyrodnieniowej kolana chodzi głównie o wzmocnienie mięśnia czworogłowego uda.

U chorych na to schorzenie w trakcie wystąpienia objawów zapalenia (ból, zaczerwienienie, nadmierne ocieplenie i obrzęk), można zastosować dostawowo preparaty sterydowe (Solu Medrol, Diprophos, Kenalog), czasem z wcześniejszym odciąganiem ze stawu zgromadzonego tam płynu.

W przypadku zaawansowanego stadium wśród chorych, u których dolegliwości bólowe nie ustępują po lekach i którzy mają coraz większe trudności w wykonywaniu codziennych czynności, są kierowani przez lekarza pierwszego kontaktu do ortopedy w celu rozważenia wskazań i możliwości leczenia operacyjnego. Radykalną operacją z całkowitą wymianą stawu jest alloplastyka, czyli założenie endoprotezy (wewnętrznej protezy) stawu kolanowego czy biodrowego. U zdecydowanej większości chorych zabieg ten zapewnia znaczne zmniejszenie bólu i poprawę w poruszaniu się.