Alergia należy obecnie do najczęściej występujących schorzeń. Według statystyk, w co trzecim polskim domu mieszka alergik. To jednak nie wszystko. Szacuje się, że w 2025 roku ponad 50 procent Europejczyków będzie alergikami. Dlaczego tak jest? Jakie są rodzaje alergii i czy można jej przeciwdziałać?
Reakcja alergiczna organizmu pojawia się wtedy, gdy układ immunologiczny po kontakcie z różnego rodzaju substancjami tzw. alergenami dochodzi do wniosku, że są one dla niego niebezpieczne. Z nie do końca poznanych jeszcze przyczyn, reakcja układu odpornościowego jest nieadekwatnie przesadna. Posyła on do walki z alergenami armię przeciwciał i w ten sposób w organizmie powstaje stan zapalny, który nazywany jest alergią.
Kto choruje na alergię i dlaczego?
Z reguły alergia pojawia się już w wieku dziecięcym i ciągnie się przez wiele lat, bardzo często nawet przez całe życie. Nie zmienia to jednak faktu, że alergia może rozwinąć się praktycznie w każdym wieku i dotyka w równym stopniu kobiet, jak i mężczyzn. Co istotne osoby cierpiące na jakąś alergie są o wiele bardziej narażone na wystąpienie kolejnej.
Za wzrost zachorowalności na tego typu schorzenia odpowiada kilka czynników. Według jednej z teorii przyczyną alergii jest zbyt sterylny tryb życia, który prowadzi w efekcie do zaburzeń w działaniu układu odpornościowego. W ten sposób organizm odbiera naturalne alergeny, takie jak pyłki roślin, sierść zwierząt czy roztocza, jako katastrofalne zagrożenia i rozpoczyna batalię ochronną, która objawia się reakcją alergiczną.
Innymi przyczynami upośledzenia działania układu odpornościowego jest zbyt duża obecność substancji chemicznych zarówno w dzisiejszym pożywieniu, jak i w przedmiotach codziennego użytku, w ubraniach czy kosmetykach. Niestety alergeny chemiczne powodują uczulenia trudne do opanowania, ponieważ ilość możliwych alergenów jest tak przytłaczająca, że trudno jest je sklasyfikować, a tym samym zdiagnozować u poszczególnych osób, co konkretnie je uczula.
Jakie rodzaje alergii rozróżniamy?
Ogólnie alergie dzieli się ze względu na rodzaj alergenów, które mogą być wziewne, pokarmowe i kontaktowe. W ten sposób dochodzimy do podziału na:
- alergie wziewne – powodowane są przez alergeny, które dostają się do organizmu drogą oddechową
- alergie pokarmowe – alergeny dostają się do organizmu drogą pokarmową
- alergie kontaktowe (skórne) – czynnik alergiczny oddziałuje bezpośrednio na skórę alergika
- alergie krzyżowe – jest to reakcja na alergeny wziewne, pokarmowe lub kontaktowe o podobnej budowie organicznej
- alergie na leki – nadwrażliwość na określone leki lub ich składniki
- alergie na jad owadów – gwałtowna reakcja alergiczna następująca w wyniku ukąszenia
Objawy alergii
Najczęściej kojarzonymi objawami uczulenia jest katar sienny, gwałtowne kichanie, łzawiące oczy i duszności. Nie jest tak bez przyczyny, ponieważ tego typu reakcja alergiczna jest charakterystyczna aż dla trzech rodzajów alergii – wziewnej, pokarmowej i krzyżowej.
Objawami uczulenia na pokarm i alergii krzyżowej mogą być również:
Przy alergii wziewnej obok problemów z oddychaniem, kataru siennego czy opuchniętych i zaczerwienionych oczu mogą wystąpić także różnego rodzaju zmiany skórne, takie jak wysypka czy pokrzywka.
Najbardziej widoczne zmiany skórne pojawiają się jednak przy alergiach kontaktowych. W przypadku tego typu reakcji alergicznych np. u małych dzieci, mamy najczęściej do czynienia z atopowym zapaleniem skóry lub kontaktowym zapaleniem skóry.
Zmiany przy alergiach skórnych mają najczęściej postać:
- wysypki
- suchej skóry
- grudek na skórze
- łuszczenia się skóry
- ropnych wycieków
- swędzenia
Objawy uczuleniowe mogą być silniejsze lub łagodniejsze. W niektórych przypadkach może jednak dojść do bardzo silnej reakcji na alergen określanej jako wstrząs anafilaktyczny, który może stanowić zagrożenie dla życia.
Jak walczyć z alergią?
Najważniejsze w walce z alergią jest określenie jej rodzaju, a tym samym źródła alergenów. W ten sposób zyskujemy kontrolę nad tym, co zagraża naszemu organizmowi i możemy wyeliminować szkodliwe dla nas substancje.
W przypadku alergii skórnych niezwykle istotne jest stosowanie odpowiednich i bezpiecznych kosmetyków hipoalergicznych do codziennej higieny i pielęgnacji zarówno twarzy, jak i całego ciała. Istnieją całe linie tego typu środków pielęgnacyjnych np. Biały Jeleń czy Allerco, które nie tylko nie podrażniają który, ale zapewniają jej odpowiednie nawilżenie i przywracają równowagę uszkodzonej powłoce lipidowej.
Osoby ze skłonnością do alergii powinny również zrezygnować z tradycyjnych dezodorantów, które zawierają szkodliwe metale ciężkie, na rzecz środków organicznych i naturalnych w postaci np. dezodorantów w krysztale na bazie ałunu oraz nieuczulających kremów i balsamów (np. Absolute Organic).
Odczulanie
W przypadku dokładnie zdiagnozowanych alergenów istnieje również możliwość przeprowadzenia terapii odczulającej tzw. immunoterapii. Mogą zostać jej poddane nawet dzieci powyżej 5 roku życia. Przed jej wykonaniem przeprowadza się testy skórne, które wykazują jakie alergeny wywołują reakcję uczuleniową. Następnie lekarz zaczyna podawać określone dawki alergenów w formie szczepionki.
Pełny proces odczulania trwa jednak kilka lat – od trzech do pięciu. Niestety nie wszyscy mogą poddać się tego typu formie leczenia, ponieważ obejmuje ono tylko alergie wziewne i alergie na jad owadów. Dodatkowo alergicy decydujący się na immunoterapie muszą mieć w miarę sprawnie działający układ odpornościowy i nie powinni przechodzić w tym okresie żadnych infekcji bakteryjnych czy wirusowych, które są dość poważnym przeciwwskazaniem całej terapii.
Problem w odczulaniu mogą również stanowić choroby układu krążenia, jednak tak naprawdę o tym, czy leczenie jest wskazane zdecydować może tylko lekarz prowadzący.
Można mieć nadzieję, że w przyszłości lekarze i naukowcy opracują skuteczne sposoby walki z alergią. Jak na razie w wielu przypadkach są to schorzenia nieuleczalne, których objawy łagodzone są za pomocą różnego rodzaju leków antyalergicznych i oczywiście kontroli swojego otoczenia w celu eliminacji jak największej ilości czynników uczulających.
Co o tym sądzisz?